«Τι να πω; Η βιτρίνα του μαγαζιού μού τα λέει όλα. Είναι η πέμπτη φορά που τη σπάνε. Και κάθε φορά η επισκευή κοστίζει 700-800 ευρώ. Τώρα έβαλα κολλητική ταινία για να λειτουργήσει το ψυγείο και να μη χαλάσουν τα πράγματα. Το αυτοκίνητό σας πού το βάλατε; Απ’ έξω; Ε, θα το σπάσουν σίγουρα. Συνέχεια σπάνε τα παράθυρα των αυτοκινήτων».
Ο ιδιοκτήτης του αρτο-ζαχαροπλαστείου «Bakery», το οποίο βρίσκεται στη γωνία 3ης Σεπτεμβρίου και Σατωβριάνδου, μοιάζει απελπισμένος. Δεν έχει πια κουράγιο ούτε να διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση που επικρατεί πέριξ της Ομονοίας, τονίζει. Η συγκεκριμένη περιοχή δεν είναι η μόνη που υποφέρει από τη μεγάλη παραβατικότητα που ξέσπασε, μαζί με την κινητικότητα και το άνοιγμα των καταστημάτων, μετά την άρση των μέτρων για τον κορωνοϊό. Πέριξ της πλατείας Ομονοίας, στην πλατεία Μοναστηρακίου, στην οδό Αθηνάς και στους δρόμους πίσω από την αγορά στο κάτω μέρος της πλατείας Κλαυθμώνος και στους γύρω δρόμους.
Αν είσαι επιχειρηματίας, πρέπει να οχυρώσεις το μαγαζί σου με βαριά ρολά για να το σώσεις. Αν είσαι πεζός, είναι πολύ πιθανό να χάσεις το πορτοφόλι σου χωρίς να το πάρεις είδηση. Και αν θέλεις να τσιμπήσεις κάτι ή να πιεις τον καφέ σου, πρέπει να κρατάς αγκαλιά την τσάντα σου και να μην αφήσεις ούτε για λίγο το κινητό σου στο τραπέζι. «Είναι καθημερινό φαινόμενο να φωνάζει ένας τουρίστας “my bag, my bag”» και να τρέχουμε όλοι να βοηθήσουμε, λέει ο Κλεομένης Ζουρνατζής, ιδιοκτήτης δύο καταστημάτων εστίασης στο κέντρο.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Δήμος Αθηναίων παρέδωσε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη τον «μαύρο χάρτη της παραβατικότητας» στο κέντρο της πόλης. Σε αυτόν απεικονίζονται με συγκεκριμένα στοιχεία, τα οποία έχουν συλλέξει υπάλληλοι και υπηρεσίες του δήμου, τα σημεία όπου η παραβατικότητα έχει εκτιναχθεί, δημιουργώντας καθημερινά προβλήματα σε κατοίκους και επιχειρηματίες. Η «Κ» επιχείρησε μια αυτοψία σε μερικά από τα πλέον πολυσύχναστα σημεία του κέντρου όπου η παραβατικότητα βασιλεύει.
Οδός 3ης Σεπτεμβρίου, Ξούθου, Βερανζέρου, Σατωβριάνδου, όλη η περιοχή γύρω από την Ομόνοια, σαν να έχει αφεθεί στην παρακμή. «Εφτιαξαν την πλατεία, αλλά από πίσω όλα είναι χάλια. Είναι σαν ψεύτικο σκηνικό», υπογραμμίζουν οι επιχειρηματίες της περιοχής. Απέναντι από το «Bakery» βρίσκεται ένα μαγαζί που παραμένει κλειστό επί πολλά χρόνια. «Ο Κατσαχνιάς. Πούλαγε πινέλα και μπογιές. Για ζωγράφους, όχι για να βάφεις τοίχους», θυμάται ο κ. Κώστας Βάππας, που είχε μεζεδοπωλείο στη Σατωβριάνδου, το οποίο έκλεισε το 2013. Σήμερα, έξω από το κλειστό μαγαζί «κατοικεί» μια άστεγη γυναίκα. Είναι χρόνια εκεί, λένε οι περίοικοι.
Στην 3ης Σεπτεμβρίου, κοντά στην Ομόνοια, βρίσκεται ένα μικρό μαγαζί με ηλεκτρονικά. Ο ιδιοκτήτης του κρατάει τσίλιες για να του φέρουν εμπόρευμα. «Ερχονται ξαφνικά, αρπάζουν μια κούτα και τρέχουν», εξηγεί. Δεν θέλει να πει το όνομά του γιατί «δεν έχει νόημα. Μόνο που μπορεί να βρω τον μπελά μου».
Δίπλα στη στοά, στον αριθμό 11, βρίσκεται το καφενείο «Breaktime». Ο ιδιοκτήτης του το άνοιξε πριν από δύο χρόνια. Προτιμά να μη γράψω το ονοματεπώνυμό του. Τον πρώτο καιρό είχε βγάλει τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο. «Εδωσα 5.000 για την εγκατάσταση. Μια νύχτα ήρθαν χρήστες και άστεγοι και τα έσπασαν όλα – να, εδώ στο παρκάκι μένουν», μου λέει και δείχνει ακριβώς απέναντι. «Δεν έμεινε τίποτα. Οταν συμβαίνει κάτι, μας λένε να πάρουμε το 100, αλλά μέχρι να έρθουν έχει τελειώσει το επεισόδιο». Εκείνος που έχει τραβήξει πολλά, όμως, είναι ο περιπτεράς στη γωνία. «Συνέχεια ανοίγουν και κλέβουν το περίπτερο. Εχω συνηθίσει, ξέρω και ποιοι είναι, τους βλέπω εδώ γύρω», λέει.
Επόμενη στάση, πλατεία Μοναστηρακίου, οδός Αθηνάς. Η οδός Ερμού μοιάζει πλέον με κεντρικούς εμπορικούς δρόμους πολλών ευρωπαϊκών πρωτευουσών… μέχρι την εκκλησία της Καπνικαρέας. Στο δεύτερο μισό της και όσο πλησιάζουμε προς την πλατεία Μοναστηρακίου το σκηνικό αλλάζει άρδην. Μικροπωλητές που απλώνουν την πραμάτεια τους οπουδήποτε, χρήστες ναρκωτικών και άστεγοι μπερδεύονται με τους τουρίστες. Στην οδό Αθηνάς πολλά καταστήματα είναι κλειστά και σε άλλα, για να μπεις μέσα, χρειάζεται σχεδόν να περάσεις πάνω από κάποιους που σέρνονται στην είσοδο.
Ενας υπάλληλος ανοίγει με ευγένεια την πόρτα σε δύο τουρίστες στο ξενοδοχείο «Μοναστηράκι». Τους ακολουθεί ένας ρακένδυτος, αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν τον έχουν προσέξει. Ο υπάλληλος του κάνει νόημα να απομακρυνθεί και τότε εκείνος ξεσπάει σε βρισιές, λίγο πριν κλείσει η πόρτα. Κανένας γύρω δεν ξαφνιάζεται. «Συμβαίνουν αυτά», λέει η κοπέλα από το διπλανό κατάστημα. «Συνέχεια», συμπληρώνει.
Ενας άνθρωπος που υποφέρει και οι πελάτες
Στο κάτω μέρος της πλατείας Κλαυθμώνος έχουν βρει καταφύγιο πολλοί χρήστες. «Αν θέλεις να κάνεις σεμινάριο για το πώς να χτυπάς ναρκωτικά, σε αυτό το σημείο πρέπει να πας», σημειώνει καταστηματάρχης της περιοχής. Στην περιοχή ακριβώς από πίσω όπου «συχνάζουν» έχει αναπτυχθεί το νέο «in» σημείο της πόλης. Νέα εστιατόρια και city hotel, στα οποία η διαμονή κοστίζει ακριβά, προσελκύουν όλο και περισσότερους τουρίστες αλλά και Αθηναίους που κάνουν βόλτα. Το σκηνικό μοιάζει ήρεμο μέχρι κάτι να συμβεί. «Ολο κάτι συμβαίνει. Οι χρήστες είναι μεγάλο θέμα. Πολλές φορές είναι σε άθλια κατάσταση. Βουτάνε φαγητό από τα τραπέζια, φωνάζουν, φτύνουν. Ενας άστεγος είχε έρθει δίπλα στο μαγαζί και οι πελάτες έφυγαν. Και εγώ δεν ξέρω τι να κάνω. Να διώξω έναν άνθρωπο που υποφέρει ή να χάσω τους πελάτες;» αναρωτιέται ο Κλεομένης Ζουρνατζής, μάγειρας και ιδιοκτήτης δύο εστιατορίων στην περιοχή.
Εχει να διηγηθεί πολλά περιστατικά καθημερινής τρέλας, με κλεφτρόνια που εκμεταλλεύονται κάθε ευκαιρία. «Κάνουν ότι μιλάνε στο κινητό, περνάνε δίπλα και σου παίρνουν την τσάντα πριν το καταλάβεις», λέει. Κάποιοι άλλοι κάνουν ότι πουλάνε κάτι και ότι είναι κωφάλαλοι. «Βάζουν το χαρτί πάνω στο τραπέζι και μετά από λίγο φεύγουν με το κινητό σου», περιγράφει. Οι εργαζόμενοι έχουν βρεθεί πολλές φορές να τρέχουν πίσω από κάποιον που άρπαξε κάτι. Οχι ότι δεν είναι επικίνδυνο. Εχουν πέσει και μπουνιές… Συχνά δεν πάει το μυαλό σου και την παθαίνεις.
«Μια φορά, κάποιος ζήτησε να πάει τουαλέτα. Μπήκε στο μαγαζί, βρήκε το γραφείο ανοιχτό και έκλεψε από τις τσάντες των εργαζομένων όλα τα χρήματα. Και μόλις είχαμε μοιράσει τα πουρμπουάρ», λέει ο κ. Ζουρνατζής. «Πριν από λίγες ημέρες, κάποιοι Γάλλοι που τους πήραν το κινητό έβριζαν έξαλλοι. Φαντάσου να ξεκινάς τις διακοπές σου και να βρεθείς χωρίς κινητό, σήμερα που έχουμε τα πάντα μέσα στη συσκευή», εξηγεί ο επιχειρηματίας. «Και εμείς τι να κάνουμε, να λέμε στους πελάτες “προσέχετε γιατί κινδυνεύετε να σας κλέψουν;” Διακοπές και άγχος δεν ταιριάζουν», καταλήγει.