Δεν είναι μόνο μια δικαστική νίκη η χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που κάνει δεκτή την προσφυγή της Εκκλησίας των Ταξιαρχών στην Κωνσταντινούπολη κατά του τουρκικού κράτους, αλλά είναι και μια ψηφίδα που προστίθεται σε ένα σύνθετο νομικό παζλ που αποκρυσταλλώνει τη νομολογία του ΕΔΔΑ επί παραβιάσεων ακινήτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των βακουφίων του.
Το ελληνορθόδοξο βακούφι «Κοινότητα Ταξιαρχών Μεγάλου Ρεύματος», όπως είναι το πλήρες όνομά του, ένα από τα 69 ελληνορθόδοξα βακούφια στην Τουρκία που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο το 2009, παραπονούμενο για παραβίαση του δικαιώματός του στην περιουσία του και για διάκριση εις βάρος του λόγω θρησκείας.
Τι είχε συμβεί; Οι Ταξιάρχες αποφάσισαν να αξιοποιήσουν ένα οικόπεδο που τους ανήκε, έκτασης άνω των 8.000 τ.μ., δίπλα στη Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Το εν λόγω ακίνητο είχε δηλωθεί ως περιουσία του βακουφίου πριν από 109 χρόνια και αυτή η δήλωση ανανεωνόταν ανά 20-30 χρόνια, μέχρι το 2003. Τότε όμως η τουρκική διοίκηση αρνήθηκε την εγγραφή του τίτλου ιδιοκτησίας του οικοπέδου στο τουρκικό κτηματολόγιο και έπειτα από άκαρπες δικαστικές διεκδικήσεις, το 2009 έγινε η προσφυγή στο ΕΔΔΑ.
Πρακτικά, το Στρασβούργο απαιτεί από την τουρκική δικαιοσύνη να ανοίξει ξανά την υπόθεση της ιδιοκτησίας, υπό το φως όμως της απόφασης του δικαστηρίου για παραβίαση της ιδιοκτησίας του βακουφίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η απόφαση του ΕΔΔΑ ήταν ομόφωνη (συμφώνησε και η δικαστής από την Τουρκία) και ότι πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά σχετική απόφαση με την οποία διατάσσεται η επιστροφή ακινήτου στον ελληνορθόδοξο ιδιοκτήτη του, όπως έγινε με το Ορφανοτροφείο της Πριγκίπου (15.6.2010) και ένα εξωκκλήσι, ένα νεκροταφείο και ένα ερειπωμένο μοναστήρι, που επέστρεψαν στο βακούφι της Κοιμήσεως Θεοτόκου Τενέδου (απόφαση 2.6.2009). Οπως σημειώνει στην «Κ» ο δικηγόρος Λευτέρης Κτιστάκις, το γραφείο του οποίου χειρίστηκε την υπόθεση σε συνεργασία με τουρκικό γραφείο, η επιστροφή αυτή τη φορά είναι πιο σημαντική, καθώς δεν αφορά ένα ιστορικό ή λατρευτικό ακίνητο, αλλά ένα ακίνητο μεγάλης επενδυτικής αξίας και ανοίγει τον δρόμο για τη διεκδίκηση παρόμοιων ακινήτων από ιδιώτες της ελληνορθόδοξης κοινότητας. «Με την αναψηλάφηση της υπόθεσης, τα τουρκικά δικαστήρια θα συμμορφωθούν με την απόφαση του ΕΔΔΑ και θα αναγνωρίσουν την κυριότητα του βακουφίου, όπως έγινε και παλαιότερα με το Ορφανοτροφείο», σημειώνει ο κ. Κτιστάκις.