Από την πρόκληση κρίσεων βρογχικού άσθματος έως και σοβαρότερα προβλήματα, όπως ένα έμφραγμα του μυοκαρδίου, μπορούν να προκαλέσουν οι ατμοσφαιρικοί ρύποι στην υγεία των ανθρώπων. Τα παραδείγματα είναι πολλά, με πιο χαρακτηριστικό την αύξηση στις εισαγωγές ασθενών στις πνευμονολογικές κλινικές της χώρας που παρατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, όταν είχε αυξηθεί σημαντικά η καύση ξύλου σε τζάκια και ξυλόσομπες ως μία φθηνότερη λύση για τη θέρμανση των σπιτιών. Ατμοσφαιρικοί ρύποι, όπως τα αιωρούμενα μικροσωματίδια μπορούν να επιβαρύνουν ένα πρόβλημα υγείας που ήδη υπάρχει, ενώ μακροπρόθεσμα λειτουργούν αθροιστικά, πλήττοντας κατά κύριο λόγο πνεύμονες και κυκλοφορικό.
Οπως σημειώνει στην «Κ» ο συντονιστής διευθυντής του Πνευμονολογικού Τμήματος του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», Γιώργος Μπουλμπασάκος, «ατμοσφαιρικοί ρύποι όπως τα αιωρούμενα μικροσωματίδια που προκαλούνται από κινητήρες καύσης αλλά και τζάκια, εφόσον εισέλθουν στον πνεύμονα μπορούν να του δημιουργήσουν ένα είδος φλεγμονής και να δράσουν ως αλλεργιογόνα προκαλώντας κρίσεις βρογχικού άσθματος και χρόνιας αναπνευστικής πνευμονοπάθειας. Δρουν και αθροιστικά, που σημαίνει ότι σε βάθος χρόνου και σε συνεχή έκθεση του ατόμου στους ρύπους, ειδικά εάν είναι τοξικοί, μπορεί να δημιουργηθεί ίνωση του πνεύμονα». Αυτό σημαίνει ότι ο πνεύμονας χάνει τη σύσταση και την αρχιτεκτονική του, με αποτέλεσμα μη αναστρέψιμη μείωση της ικανότητας διάχυσης του οξυγόνου.
Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια επιβαρύνουν ένα πρόβλημα υγείας που προϋπάρχει, ενώ μακροπρόθεσμα λειτουργούν αθροιστικά, πλήττοντας κατά κύριο λόγο πνεύμονες και κυκλοφορικό.
Καρδιαγγειακοί κίνδυνοι
Ο Κώστας Τούτουζας, καθηγητής Καρδιολογίας και υπεύθυνος του τμήματος Δομικών καρδιοπαθειών της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο, επισημαίνει στην «Κ» ότι τόσο οι επιδημιολογικές μελέτες όσο και η βασική έρευνα έχουν δείξει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. «Μελέτες έχουν δείξει ότι σε περιοχές με υψηλούς ρύπους διοξειδίου του άνθρακα αυξάνονται οι καρδιαγγειακές παθήσεις και τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης στους κατοίκους, καθώς και οι νοσηλείες λόγω καρδιακών παθήσεων. Τα αιωρούμενα σωματίδια κάτω από ΡΜ2,5 αλλά και το όζον είναι οι πλέον επικίνδυνοι ρύποι», σημειώνει ο καθηγητής. Και συνεχίζει: «Προκαλούν οξειδωτικό στρες, φλεγμονή στις αρτηρίες, δυσλειτουργία του ενδοθηλίου και αγγειοσπασμό, που μπορεί να οδηγήσουν σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, να επιδεινώσουν ένα ήδη υπάρχον καρδιαγγειακό πρόβλημα και να αυξήσουν τις νοσηλείες, αλλά και τους θανάτους από καρδιαγγειακά επεισόδια. Σαφώς σε άτομα υψηλού κινδύνου ο κίνδυνος είναι πιο άμεσος. Παραδείγματος χάριν, ένα άτομο που είναι καπνιστής, που έχει σακχαρώδη διαβήτη, που είναι υπέρβαρο και γενικά άτομο που έχει και άλλους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων, θα επηρεαστεί περισσότερο από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους σε σχέση με ένα άτομο που δεν έχει αυτούς τους παράγοντες κινδύνου».