Προτάσεις και ιδέες για τη διαμόρφωση του δημόσιου χώρου σε κεντρικά σημεία από τα οποία διέρχονται καθημερινά χιλιάδες πολίτες όπως οι πλατείες Κολωνακίου και Εξαρχείων αναζητεί ο Δήμος Αθηναίων, μέσω του ανοιχτού διαγωνισμού ιδεών που προκήρυξε χθες. Τα σημεία της πόλης όπου θα διαμορφωθούν οι νέοι σταθμοί του μετρό (γραμμή 4) και στα οποία έτσι και αλλιώς εκτελούνται έργα είναι μια ευκαιρία να αλλάξουν πρόσωπο ή να δημιουργηθούν καινούργια τοπόσημα για την πόλη, τα οποία να συνδυάζουν την προσβασιμότητα για όλους με την καλαισθησία και την ευρηματικότητα.
Στην κατεύθυνση αυτή προκηρύσσονται διαγωνισμοί ιδεών για την αρχιτεκτονική διαμόρφωση των πλατειών Κολωνακίου, Εξαρχείων και Κυψέλης σε πρώτη φάση και των νέων σταθμών του μετρό σε Ακαδημίας, Ευαγγελισμό, Αλεξάνδρας και Δικαστήρια. Ο νικητής του διαγωνισμού σύμφωνα με την υπουργική απόφαση του ΥΠΕΝ (48505/387/2021 – ΦΕΚ 2239/Β/31-5-2021) προβλέπεται να προσληφθεί ως σύμβουλος στην τεχνική υπηρεσία για τα επόμενα στάδια επεξεργασίας της πρότασης. Ομως, η βράβευση των προτάσεων δεν δημιουργεί απευθείας δικαίωμα στην ανάθεση σύμβασης που έχει σχέση με το αντικείμενο του διαγωνισμού ιδεών, σημειώνεται στο τεχνικό δελτίο. Πρακτικά, όπως εξηγούν πηγές του Δήμου Αθηναίων, μπορεί να αξιοποιηθεί μια ιδέα ή μια λύση που θα προταθεί –εφόσον οι διαγωνιζόμενοι θα πρέπει να προσαρμοστούν σε βασικές τεχνικές λεπτομέρειες όπως π.χ. η θέση του ασανσέρ– ή να εφαρμοστεί με παραλλαγές η μελέτη.
Ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης καλεί τους επιστήμονες να συμμετάσχουν με την έμπνευσή τους στο αύριο της Αθήνας. «Η γραμμή 4 του μετρό δεν είναι μόνο ένα εμβληματικό, συγκοινωνιακό έργο με περιβαλλοντικά οφέλη, το οποίο θα αλλάξει προς το καλύτερο τη λειτουργία της πόλης και την καθημερινότητα χιλιάδων Αθηναίων. Προσκαλώ τους εξαιρετικούς Ελληνες επιστήμονες να εμπνευστούν από το “αύριο” της Αθήνας», τονίζει.
Σε κάθε μία από τις προτάσεις θα ήταν καλό να ληφθεί υπ’ όψιν η λειτουργία του συγκεκριμένου χώρου –πρόκειται για σταθμούς εξυπηρέτησης χιλιάδων ανθρώπων ημερησίως– αλλά και η ιστορία της κάθε περιοχής. Για παράδειγμα, η πλατεία Κολωνακίου, όπως την έχουμε συνηθίσει, είναι η πλατεία Φιλικής Εταιρείας. Εγινε γνωστή όμως ως πλατεία Κολωνακίου από την κολώνα που μεταφέρθηκε στο χώρο από τη Δεξαμενή όπου είχε αρχικά ανακαλυφθεί. Μάλιστα, η συγκεκριμένη κολώνα θεωρείται ότι συνδέεται με λατρευτικές τελετές που έχουν σχέση με την υγεία.
Το εγχείρημα αφορά σε πρώτη φάση τις πλατείες Κολωνακίου, Εξαρχείων και Κυψέλης, κι έπειτα τους σταθμούς σε Ακαδημίας, Ευαγγε- λισμό, Αλεξάνδρας και Δικαστήρια.
Τεχνικά στοιχεία
Το κόστος για τη διενέργεια και των επτά διαγωνισμών συνολικά αγγίζει το 1,05 εκατ. ευρώ, καθώς οι τρεις πρώτοι νικητές σε κάθε έναν από τους 7 διαγωνισμούς πρόκειται να μοιραστούν 150.000 ευρώ αναλογικά (67.500 πρώτο βραβείο, 49.500 2ο βραβείο και 33.000 τρίτο βραβείο). Επισημαίνεται επίσης ότι ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός και η επιτροπή θα εξετάσει τις προτάσεις των υποψηφίων χωρίς να έχει πρόσβαση στα προσωπικά τους στοιχεία. Η πρόταση για τη διενέργεια των ανοιχτών διαγωνισμών ιδεών ήταν απαίτηση του Δήμου Αθηναίων που εντάχθηκε στο μνημόνιο συνεργασίας που είχε υπογραφεί στις 10/03/2022 μεταξύ της «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.», της «Αττικό Μετρό Α.Ε.», του Δήμου Αθηναίων και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η προκήρυξη των διαγωνισμών που αφορά τη δημιουργία των σταθμών της γραμμής 4 του μετρό γίνεται σε δύο ομάδες: Στην πρώτη περιλαμβάνονται οι τρεις νέοι σταθμοί «Εξάρχεια», «Κολωνάκι» και «Ευαγγελισμός». Η προκήρυξη του διαγωνισμού πραγματοποιήθηκε χθες, Δευτέρα 29/05/23. Στη δεύτερη, θα περιλαμβάνονται οι σταθμοί «Αλεξάνδρας», «Ακαδημίας», «Δικαστήρια» και «Κυψέλη». Η προκήρυξη αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 12/06/2023. Πηγές του Δήμου Αθηναίων αναφέρουν ότι η σταδιακή προκήρυξη επιλέχθηκε ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους ανθρώπους να συμμετάσχουν. Οπως αναφέρεται, «σκοπός του διαγωνισμού είναι η επιλογή μιας σύγχρονης αρχιτεκτονικής προσέγγισης που θα εξασφαλίζει λειτουργικότητα, αισθητική ποιότητα και κατασκευαστική αρτιότητα για την αναβάθμιση του αστικού κοινόχρηστου χώρου του σταθμού, αλλά και του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου, με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις της τέχνης και της επιστήμης, καθώς και τις αρχές του βιοκλιματικού – περιβαλλοντικού σχεδιασμού. Η μελέτη που θα υλοποιηθεί θα πρέπει να αποδώσει έναν δημόσιο χώρο με πλήρη πρόσβαση σε ΑμεA σε όλο το φάσμα του έργου και να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης αλλά και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για την ευρύτερη περιοχή του σταθμού».
Υποβολή προτάσεων
Οσον αφορά την πρώτη τριάδα των προκηρυχθέντων σταθμών, η προθεσμία υποβολής των προτάσεων είναι στις 4/8, στις 2 το μεσημέρι. Η κριτική επιτροπή είναι πενταμελής και σύμφωνα με όσα ορίζονται από την απόφαση της «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» αποτελείται από έναν κριτή οριζόμενο από τη διοργανώτρια αρχή, διακεκριμένο μέλος του αντίστοιχου κλαδικού φορέα, έναν κριτή εκπρόσωπο της διοργανώτριας αρχής και τρεις κριτές από τον κατάλογο του ΥΠΕΝ. Η υποβολή των προτάσεων θα γίνει προς τη Διεύθυνση Τεχνικών Εργων της «Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε.» στην ταχυδρομική διεύθυνση: Ευήνου και Αγγ. Πυρρή 5, στον 3ο όροφο, τις εργάσιμες ημέρες και ώρες 09.00 έως 14.00. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να υποβάλουν ηλεκτρονικά τυχόν ερωτήματα για συμπληρωματικές πληροφορίες στο e-mail: [email protected].