Συγχαρητήρια στην Ελλάδα για την προσπάθειά της να διατηρήσει τη βιοποικιλότητα έδωσε ο διάσημος Αμερικανός ηθοποιός Λεονάρντο ντι Κάπριο μέσω ανάρτησής του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Instagram.
«Η Ελλάδα έγινε πρόσφατα η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αναγνώρισε Βασικές Περιοχές Βιοποικιλότητας (KBAs) στους νόμους και τις πολιτικές της. Τα KBA είναι τα πιο σημαντικά μέρη στον κόσμο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη συνολική υγεία του πλανήτη», έγραψε – και ως «αγγελιοφόρος της ειρήνης» του ΟΗΕ για θέματα που έχουν να κάνουν με την κλιματική αλλαγή.
Συμμερίζονται, όμως, τον ενθουσιασμό του μεγάλες ελληνικές περιβαλλοντικές οργανώσεις; Ιδού πώς σχολίασαν την είδηση μιλώντας στην «Κ».
Δημήτρης Καραβέλλας, γενικός διευθυντής, WWF Ελλάς
Ενώ η Ελλάδα εντοπίζει νέες περιοχές που χρήζουν προστασίας μέσα από την προσέγγιση των KBAs, δυστυχώς δεν έχει ακόμα καλύψει πολλές από τις βασικές της υποχρεώσεις για το υφιστάμενο δίκτυο των περιοχών Natura. Για τη συντριπτική πλειονότητα αυτών των πολύτιμων περιοχών εκκρεμούν εδώ και πάρα πολλά χρόνια η ολοκλήρωση των μελετών και η έκδοση των αναγκαίων προεδρικών διαταγμάτων τα οποία ξεκαθαρίζουν τι ισχύει, πού και πώς. Για την καθυστέρηση αυτή η χώρα μας έχει ήδη καταδικαστεί από το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νίκος Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής της Greenpeace Hellas
Δεν είναι η πρώτη φορά που εισπράττουμε συγχαρητήρια από το εξωτερικό για περιβαλλοντικές εξαγγελίες της χώρας μας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκίνησε τη θητεία του το 2019 ανακοινώνοντας την απολιγνιτοποίηση (σε σχετική διάσκεψη Ηνωμενων Εθνων), συνέχισε το 2021 στη Μασσαλία εξαγγέλλοντας την προστασία του 30% των θαλασσών μας και τώρα με την η ελληνική κυβέρνηση «παίζει» χωρίς εσωτερικό αντίπαλο, αφού η προστασία της θάλασσας και της βιοποικιλότητας, όπως και η απανθρακοποίηση δεν φαίνεται μέχρι σήμερα να απασχολούν σοβαρά τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς. Κάπου εδώ τελειώνουν τα καλά νέα και, μετά την επιτυχημένη επικοινωνία, αρχίζει η σκληρή πραγματικότητα. Η απολιγνιτοποίηση συνοδεύτηκε από πολλές και μεγάλες επενδύσεις σε ορυκτό αέριο και υποσχέσεις για εξορύξεις (ακόμα και εν μέσω ενεργειακής κρίσης). Οι δεσμεύσεις για την προστασία του 30% των θαλασσών μας συνοδεύτηκαν από διευκρινίσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης ότι δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, αφού… ήδη προστατεύεται στην Ελλάδα περίπου το 50% των θαλασσών μας! Και τώρα η εξαγγελία για τις περιοχές βιοποικιλότητας, την ώρα που η χώρα μας σύρεται στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για την έλλειψη σχεδίων διαχείρισης (εδώ και πολλά χρόνια) σε ήδη προστατευόμενες περιοχές και για την απουσία ελέγχων και αστυνόμευσης στις λίγες προστατευόμενες περιοχές που διαθέτουν διαχειριστικά σχέδια και Φορέα Διαχείρισης. Εν ολίγοις: απαραίτητη η επικοινωνία οραματικών σχεδίων για τη σωτηρία του φυσικού περιβάλλοντος. Εκεί (στην επικοινωνία) τα έχουμε πάει καλά ως χώρα. Καιρός να δούμε την ουσία – πριν έρθουν τα επόμενα πρόστιμα για παραβίαση της σχετικής ευρωπαϊκης νομοθεσίας…
Γιώργος Σαρελάκος, επικεφαλής Aegean Rebreath
Η Ελλάδα στο σύνολό της αντιμετωπίζει σημαντικές απειλές όσον αφορά στην προστασία της βιοποικιλότητας. Τέτοιες πρωτοβουλίες είναι προς την θετική κατεύθυνση αλλά το μεγάλο ζητούμενο πλέον στην Ελλάδα είναι η υλοποίηση και η βιωσιμότητα. Ας σκεφτούμε πως για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας συνολικά βρισκόμαστε κυριολεκτικά στο μηδέν. Άρα μήπως θα ήταν χρήσιμο τα συγχαρητήρια να ειπωθούν όταν και η υλοποίηση θα είναι ξεκάθαρη και ορατή; Για το περιβάλλον πλέον πολλά λέμε αλλά, δυστυχώς, ελάχιστα κάνουμε.
Αναστασία Μήλιου, διευθύντρια έρευνας Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος»
Η επικοινωνία για άλλη μια φορά δυστυχώς προηγείται της πραγματικότητας. Τα συγχαρητήρια περισσεύουν σε μια χώρα όπου διαχρονικά, η ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος παραμένει σε επίπεδο προθέσεων, σχεδιασμών και προγραμμάτων, αλλά στην πράξη δεν εφαρμόζεται ποτέ. Δεν έχει εφαρμοστεί άλλωστε ούτε καν στις λίγες θεσμοθετημένες προστατευόμενες περιοχές, ούτε βέβαια στις περιοχές Natura, δύο δεκαετίες και πλέον μετά τον καθορισμό τους.
Η διαχρονική ανικανότητα αντίληψης, από τις κρατικές αρχές, της έκτασης της μη-αναστρέψιμης καταστροφής της βιοποικιλότητας που συμβαίνει επί των ημερών μας στην Ελλάδα, είναι τουλάχιστον ανησυχητική, ενώ η επιμονή των αρχών να επαναπαύονται σε φιλόδοξες ανακοινώσεις κενές περιεχομένου δεν είναι αποδεκτή.
Η κατάσταση βέβαια είναι ακόμα χειρότερη για τις θάλασσες και τα θαλάσσια είδη, όπου παρά τις αντίστοιχες φιλόδοξες ανακοινώσεις και δεσμεύσεις για την προστασία του 30% της έκτασης των ελληνικών θαλασσών, στην πράξη δεν προστατεύεται ούτε ένα προστατευόμενο θαλάσσιο είδος ή οικοσύστημα, ούτε μία θαλάσσια περιοχή και φυσικά ούτε οι πολίτες που εξαρτώνται από τις υγιείς θάλασσες και τους θαλάσσιους πόρους.
Είναι λοιπόν καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι τα χρονικά περιθώρια έχουν πλέον εξαντληθεί, σε μμια χώρα όπου από τύχη και μόνο επιβιώνει ένα τόσο σημαντικό τμήμα της παγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς. Απόλυτη προτεραιότητα είναι η άμεση εφαρμογή ουσιαστικών μέτρων προστασίας, σε στεριά και θάλασσα, στην πράξη και όχι στα χαρτιά και στις φιλόδοξες ανακοινώσεις.