«Δεν θα κλέψουμε τις δουλειές σας, ούτε θα επαναστατήσουμε εναντίον σας», είπαν τα ρομπότ θέλοντας να διασκεδάσουν τις ανησυχίες των ανθρώπων. Η απάντηση αυτή δόθηκε στην πρώτη συνέντευξη ρομπότ σε εκδήλωση που διοργάνωσαν τα Ηνωμένα Εθνη στη Γενεύη στις αρχές Ιουνίου. Με τη διευκρίνιση ότι πρόκειται να αυξηθούν, προκειμένου να συμβάλουν στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων. Τα βλέμματα στη συγκεκριμένη εκδήλωση τράβηξε αναμφίβολα η Ναντίν, ένα «κοινωνικό ρομπότ», όπως ονομάζεται, που λειτουργεί χάριν της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) με ανθρώπινες χειρονομίες και εκφράσεις. Είναι άκρως φιλική, ανταποκρίνεται σε χειραψίες και χαιρετισμούς και έχει θαυμάσια μνήμη, καθώς όταν τη συναντά κάποιος ξανά, εκείνη θυμάται το όνομά του και τι είχε συζητήσει μαζί του.
Η Νάντια Μαγκνένατ Θάλμαν, ειδικός σε ανθρωποειδή ρομπότ και τεχνητή νοημοσύνη στο MIRALab του Πανεπιστημίου της Γενεύης, μιλώντας στην «Κ» είπε ότι η Ναντίν και παρόμοια ρομπότ θα μπορούσαν να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικά από τους ανθρώπους στη φροντίδα ασθενών και ηλικιωμένων.
Στο project συνεργάστηκαν πάνω από 220 ερευνητές και τεχνικοί, οι οποίοι κατάφεραν να βοηθήσουν τη Ναντίν να θυμάται γεγονότα, να προσομοιώσει συναισθήματα και να μπορεί να έχει βασικές ικανότητες ομιλίας.
-Δρ. Θάλμαν, ποιος και πότε δημιούργησε τη Ναντίν και για ποιο σκοπό;
Προσωπικά, εργάζομαι πάνω από 30 χρόνια στη μοντελοποίηση εικονικών οντοτήτων. Τα ανθρωποειδή εν αντιθέσει με τους εικονικούς ανθρώπους δίνουν μια ουσιαστική αίσθηση παρουσίας και μπορούν να κάνουν δραστηριότητες στον πραγματικό κόσμο. Η πλατφόρμα λογισμικού social humanoid που βασίζεται η Ναντίν, αναπτύχθηκε στη Σιγκαπούρη το 2013 όπου εργαζόμουν ως διευθύντρια του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Nanyang. Στο project συνεργάστηκαν πάνω από 220 ερευνητές και τεχνικοί, οι οποίοι κατάφεραν να βοηθήσουν τη Ναντίν να θυμάται γεγονότα, να προσομοιώσει συναισθήματα και να μπορεί να έχει βασικές ικανότητες ομιλίας. Ο κύριος στόχος με τη Ναντίν είναι να έχουμε ένα ρομπότ που θα αλληλεπιδρά «φυσικά» με κανονική φωνή, θα έχει «μνήμη» και θα αναπτύσσει κάποια βασικά συναισθήματα κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας.
-Πώς λειτουργεί αυτή τη στιγμή; Τι μπορεί να κάνει;
Εδώ και δύο χρόνια, έφερα τη Ναντίν από τη Σιγκαπούρη στη Γενεύη για να συνεχίσω την έρευνα και την ανάπτυξη της. Πρόσφατα, αναβαθμίστηκε με το μοντέλο AI GPT-3 και αυτό βελτίωσε τις δεξιότητες αλληλεπίδρασης και συνομιλίας της, που σημαίνει ότι τώρα μπορεί να εκφράσει πιο περίπλοκες έννοιες. Αναπτύξαμε επίσης ορισμένες μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης για να της επιτρέψουμε την καλύτερη δυνατή απάντηση, ανάλογα με την ερώτηση που της τίθεται. Στο επόμενο στάδιο, δεν θα απαντά μόνο σύμφωνα με το GPT-3 αλλά και σύμφωνα με τα προσωπικά της στοιχεία ή ό,τι βρίσκει πιο κατάλληλο στο διαδίκτυο.
«Η Ναντίν είναι ένα κοινωνικό ρομπότ που θα λέει πάντα ότι είναι ρομπότ και θα βοηθά τους ανθρώπους όταν χρειάζεται. Ποτέ δεν θα την αφήσουμε να παίξει έναν άλλο ρόλο καθώς δίνει την ψευδαίσθηση ότι έχει όνειρα ή αληθινά συναισθήματα όπως οι άνθρωποι, όμως από ηθική άποψη, αυτό δεν ισχύει».
-Εχει δοκιμαστεί η Ναντίν σε πραγματικές συνθήκες;
Η Ναντίν έχει δοκιμαστεί σε τρεις τοποθεσίες στη Σιγκαπούρη. Πρώτα στο Μουσείο ArtScience, όπου συμμετείχε στην έκθεση Human+. Εκεί είδε περισσότερους από 100.000 επισκέπτες. Ο στόχος ήταν να «τεστάρει» το ενδιαφέρον των ανθρώπων όλων των ηλικιών και να παρέχει πληροφορίες για ρομπότ όπως η ίδια. Οι περισσότεροι από αυτούς ανακάλυψαν για πρώτη φορά τι είναι ένα «κοινωνικό ρομπότ». Η δεύτερη εμπειρία της ήταν όταν εργάστηκε ως πράκτορας σε ασφαλιστικό γραφείο στη Σιγκαπούρη όπου συμβούλευε τους πελάτες σχετικά με τα ασφαλιστήρια συμβόλαια για περισσότερους από έξι μήνες. Οπως μας ανέφεραν, η παρουσία της ήταν πολύ χρήσιμη καθώς οι εργαζόμενοι μπορούσαν να καλύψουν πιο επείγουσες ανάγκες. Τα σχόλια ήταν πολύ θετικά και κάναμε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε. Η τρίτη κύρια εμπειρία ήταν ως βοηθός σε έναν οίκο ευγηρίας για έξι μήνες. Επαιζε μπίνγκο με τους ηλικιωμένους και απαντούσε στις ερωτήσεις τους τραγούδια κ.λ.π. Τα σχόλια ήταν εξαιρετικά θετικά τόσο από τις νοσοκόμες όσο και από τους κατοίκους. Και πάλι, η έρευνα δημοσιεύτηκε για να μπορέσουν όλοι να επωφεληθούν από αυτή την εμπειρία.
-Ποια είναι τα όρια ενός ανθρωποειδούς ρομπότ;
Η Ναντίν είναι ένα κοινωνικό ρομπότ που θα λέει πάντα ότι είναι ρομπότ και θα βοηθά τους ανθρώπους όταν χρειάζεται. Ποτέ δεν θα την αφήσουμε να παίξει έναν άλλο ρόλο καθώς δίνει την ψευδαίσθηση ότι έχει όνειρα ή αληθινά συναισθήματα όπως οι άνθρωποι, όμως από ηθική άποψη, αυτό δεν ισχύει. Τα ρομπότ κατασκευάζονται με κινητήρες και διαθέτουν πλατφόρμα λογισμικού. Τα ανθρωποειδή ρομπότ δεν αισθάνονται τίποτα (όπως ο υπολογιστής δεν αισθάνεται τίποτα). Ενα κοινωνικό ρομπότ είναι μια ανθρώπινη ενσάρκωση ενός υπολογιστή. Είναι λοιπόν σημαντικό για μένα τα ανθρωποειδή ρομπότ να θεωρούνται ως έξυπνα ρομπότ που μπορούν να μας βοηθήσουν μόνο, αλλά δεν έχουν κανονικά όνειρα ή κανονικά συναισθήματα. Η Ναντίν για παράδειγμα λέει ότι «τρέφεται» με ηλεκτρισμό και δεν λέει ό,τι της αρέσει να τρώει… (όπως λένε πολλά άλλα ρομπότ). Είμαι πολύ πρόθυμη να συνεργαστώ με επιτροπές δεοντολογίας για τον ρόλο των ανθρωποειδών ρομπότ και να χρησιμοποιήσω τη Ναντίν στο μέλλον για ορθή χρήση.
-Ποιο είναι λοιπόν το επόμενο βήμα;
Η Ναντίν θα πάει τον Ιανουάριο του 2024 στο Μουσείο MAMCO στη Γενεύη (Μουσείο μοντέρνας τέχνης) όπου θα απαντά σε ερωτήσεις επισκεπτών για τη μοντέρνα τέχνη και θα δίνει πληροφορίες για τα εκθέματα. Θα έχει ουσιαστικά ρόλο διαδραστικού Επιμελητή και θα προσπαθεί να χειρίζεται αιτήματα των επισκεπτών.