Πάνω από οκτώ στα δέκα μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων πιστεύουν ότι στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής για την πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών πρέπει να αυξηθούν σημαντικά οι σχετικοί πόροι που διατίθενται από τον εθνικό προϋπολογισμό.
Οι εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές και πλημμύρες που σημάδεψαν το φετινό καλοκαίρι στη χώρα μας, αλλά και η ολοένα και μεγαλύτερη πλέον συχνότητα της εμφάνισης ακραίων καιρικών φαινομένων, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισης. Στην κατεύθυνση αυτή αφενός αναδεικνύεται η ανάγκη για μια ευρεία αναθεώρηση των δομών και αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων που θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη ανάληψη των έργων και δράσεων πρόληψης, αλλά και τον καλύτερο συντονισμό όλων των εμπλεκομένων την ώρα της έκτακτης ανάγκης.
Αφετέρου, το μέγεθος των αναγκαίων μέτρων πρόληψης, αλλά και το σύνηθες πια μεγάλο κόστος της αποκατάστασης των ζημιών έπειτα από ακραία φαινόμενα, δημιουργεί εύλογους προβληματισμούς ως προς το κατά πόσον επαρκούν οι πόροι που διατίθενται για τους σκοπούς αυτούς από τον εθνικό προϋπολογισμό.
Στην Ερώτηση του Πάνελ για τον Σεπτέμβριο απάντησαν συνολικά 23 Ελληνίδες και Ελληνες οικονομολόγοι. Από αυτούς, το 82% θεωρεί πως είναι σκόπιμο να αυξηθούν σημαντικά οι πόροι από τον εθνικό προϋπολογισμό ως ποσοστό του ΑΕΠ που αφορούν την κατασκευή έργων πρόληψης φυσικών καταστροφών και τις ανάγκες ενός ισχυρού ταμείου αντιμετώπισης των συνεπειών τους, ενώ μόλις το 4% διαφωνεί. Μεταξύ των δύο επιλογών τοποθετήθηκε το 13% των απαντησάντων. Τα ποσοστά αθροίζουν 99% λόγω στρογγυλοποίησης. Στα σχόλιά τους, τα οποία είναι πλήρως διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών, τα μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων κατ’ αρχάς αναγνωρίζουν καθολικά την ανάγκη για ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών πρόληψης και αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών, δεδομένου ότι αυτού του είδους τα φαινόμενα πιθανότατα θα είναι στο εξής ολοένα και συχνότερα αλλά και σφοδρότερα.
Ακόμη, οι απαντήσαντες συνδέουν την αύξηση των σχετικών πόρων με την ανάγκη αλλαγής του σχεδιασμού πολιτικής προστασίας, των διαδικασιών εκτέλεσης των έργων, των αρμοδιοτήτων των φορέων, καθώς και των κανόνων που αφορούν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Τονίζεται επίσης η ανάγκη για ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, αλλά και για τη δημιουργία ενός κοινού ευρωπαϊκού ταμείου ειδικά για την κλιματική κρίση, καθώς μεγάλο μέρος των σχετικών κονδυλίων αντλείται σήμερα ούτως ή άλλως από ευρωπαϊκά προγράμματα. Σε κάθε περίπτωση, στις απαντήσεις τονίζεται ότι η αναγκαία αυτή ενίσχυση των πόρων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών συνεπάγεται τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου, δηλαδή στοχευμένη μείωση άλλων κρατικών δαπανών.
* Ο κ. Γιώργος Αρχόντας είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών και υπεύθυνος του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων. Το Ελληνικό Πάνελ Οικονομολόγων είναι μια πρωτοβουλία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών που έχει ως στόχο την καταγραφή και ανάδειξη των απόψεων κορυφαίων Ελληνίδων και Ελλήνων οικονομολόγων επί κρίσιμων θεμάτων οικονομικής πολιτικής. Στο Πάνελ συμμετέχουν 75 οικονομολόγοι από 59 πανεπιστήμια και φορείς που εδράζουν σε 11 χώρες. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τον κατάλογο των συμμετεχόντων, τις απαντήσεις τους στις μηνιαίες ερωτήσεις και τα επεξηγητικά τους σχόλια, καθώς και απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις για το Πάνελ στην ιστοσελίδα του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών, kefim.org.