Η ημέρα του ξεκινάει συχνά προτού ξημερώσει, το ξυπνητήρι δείχνει 5.30 π.μ. Ο 57χρονος Παντελής Τσιαδής μοιράζεται τον χρόνο του μεταξύ των εγκαταστάσεων της Τράπεζας Τροφίμων στο Κρυονέρι και του μαγειρείου της ενορίας της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας στο Μικρολίμανο, μεταξύ των μαγαζιών της γειτονιάς που συνεισφέρουν στα γεύματα αγάπης αλλά και των ωφελουμένων στα συσσίτια, στους οποίους, αν απαιτηθεί, κάνει κατ’ οίκον διανομή. «Μεταφέρω με το αυτοκίνητο της ενορίας τις ποσότητες τροφίμων από τους δωρητές, ώστε να είναι στην ώρα του το μεσημεριανό», περιγράφει στην «Κ» ο κ. Τσιαδής, ο οποίος από το 2010 έχει γίνει ο «κουβαλητής». «Μένω δίπλα στην εκκλησία, έβλεπα το έργο που κάνουν και αποφάσισα να βοηθήσω στον ελεύθερο χρόνο μου». Αυτή η απόφαση άλλαξε τη ζωή του. «Εχει γεμίσει η ψυχή μου, αυτά που παίρνω είναι πολλαπλάσια απ’ όσα δίνω». Αν μια μέρα αρρωστήσει και δεν δώσει το «παρών», τότε είναι οι ωφελούμενοι που θα αναζητήσουν τον κ. Παντελή για να δουν αν χρειάζεται βοήθεια.
Στο συσσίτιο εργάζονται 30 εθελοντές, οι οποίοι προετοιμάζουν έξι φορές την εβδομάδα γεύματα για 60 ενορίτες που χρειάζονται υποστήριξη: μακροχρόνια ανέργους, χαμηλοσυνταξιούχους, νέους με προβλήματα υγείας, ενώ από την καραντίνα και έπειτα στη λίστα προστέθηκαν και πολύτεκνοι. Εσχάτως έχει εκφραστεί από συσσίτια η ανάγκη για διανομή ελαιολάδου. «Ερχόμαστε σε επαφή με τις ανάγκες των συσσιτίων που μας μεταφέρουν τις υφιστάμενες δυσκολίες», αναφέρει ο Δημήτρης Νέντας, γενικός διευθυντής στην Τράπεζα Τροφίμων – Ιδρυμα για την καταπολέμηση της πείνας και της σπατάλης. Στόχος της Τράπεζας είναι η αναδιανομή τροφίμων που προσφέρουν βιομηχανίες, σούπερ μάρκετ κ.ά. για την κάλυψη επισιτιστικών αναγκών και ταυτόχρονα ο περιορισμός της σπατάλης τροφίμων. Η Τράπεζα Τροφίμων ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1995 από τον αείμνηστο Γεράσιμο Βασιλόπουλο. Σήμερα λειτουργούν έξι Τράπεζες – σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Αρτα, Δράμα και Ηράκλειο Κρήτης. Χθες, κατά την ετήσια παρουσίαση του έργου του οργανισμού ανακοινώθηκε και η σύσταση της Τράπεζας Τροφίμων Δυτικής Ελλάδας, με έδρα την Πάτρα.
Eρωτηματολόγια
Από το 2020, εν μέσω πανδημίας, η Τράπεζα Τροφίμων ξεκίνησε σφυγμομέτρηση των αναγκών μέσω ερωτηματολογίων σε συσσίτια που εξυπηρετούν τον γενικό πληθυσμό. «Οι απαντήσεις μάς εξέπληξαν δυσάρεστα, καθώς το 2020 το εγχώριο ποσοστό επισιτιστικής ανασφάλειας είχε φθάσει στο 12,4%», τονίζει ο κ. Νέντας. «Εκτοτε το ποσοστό βαίνει μειούμενο, το 2021 πήγε στο 11,6% και το 2022 στο 10%, εξακολουθεί, όμως, να απέχει από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που προσδιορίζεται στο 8,3%». Η χώρα μας έχει την έβδομη χειρότερη απόδοση πανευρωπαϊκά, με έναν στους δέκα κατοίκους να αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας τροφής. Στην Ελλάδα η επισιτιστική ανασφάλεια δεν έχει προφανώς τα χαρακτηριστικά που συναντάμε στην Αφρική, περιγράφει, ωστόσο, την αντικειμενική αδυναμία ενός ατόμου να έχει σε σταθερή βάση επαρκές σε ποιότητα ή/και ποσότητα φαγητό. Κατά το τρέχον έτος, 30% των συσσιτίων που απάντησαν το καλοκαίρι δηλώνουν ότι λαμβάνουν καθημερινά νέα αιτήματα, τα οποία αδυνατούν να εξυπηρετήσουν. Ταυτόχρονα, 61% των συσσιτίων βοηθούν ανθρώπους που αδυνατούν να καλύψουν τουλάχιστον ένα γεύμα την εβδομάδα – μόνο 27% καλύπτουν επαρκώς τις ανάγκες των ανθρώπων σε τρόφιμα. Η πλειονότητα των συσσιτίων (53%) απαντάει ότι τον τελευταίο χρόνο υπήρξε μια μικρή αύξηση στους ωφελουμένους, ενώ μεγάλη αύξηση παρατηρεί το 28% των συσσιτίων. Συνολικά, ένας στους τρεις που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας δεν μπορεί να τραφεί σωστά.
«Το 10% των Ελλήνων δεν σιτίζεται ικανοποιητικά· αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 1 δισ. μερίδες φαγητού τον χρόνο», αναφέρει ο κ. Βουρλούμης, πρόεδρος της Τράπεζας Τροφίμων.
«Το 10% των Ελλήνων δεν σιτίζεται ικανοποιητικά· αυτό αντιστοιχεί σε σχεδόν ένα εκατομμύριο άτομα ή περίπου 1 δισ. μερίδες φαγητού τον χρόνο», αναφέρει ο κ. Παναγής Βουρλούμης, πρόεδρος της Τράπεζας Τροφίμων – Ιδρύματος για την καταπολέμηση της πείνας και της σπατάλης. «Τέτοια μεγέθη ξεπερνούν τις δυνατότητες ενός μόνο οργανισμού – απαιτούν συνεργασίες με κύριο πυλώνα πάντα την κρατική μέριμνα», τονίζει ο ίδιος. Χάρη στη δράση της Τράπεζας Τροφίμων, το 83% των συσσιτίων αύξησε την ποικιλία στα προσφερόμενα τρόφιμα και το 38% αύξησε τους ωφελουμένους. «Μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια ενασχόλησης με τη συλλογή, αποθήκευση και διανομή τροφίμων, έχουμε αποκτήσει τεχνογνωσία ειδικά στο logistics», προσθέτει ο κ. Βουρλούμης, «έχουμε προσπαθήσει επανειλημμένως να τη θέσουμε στη διάθεση του κράτους και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε».
Λογαριασμοί ή φαγητό
Αδύναμοι «κρίκοι» στην Ελλάδα είναι οι άνθρωποι που ζουν μόνοι τους, οι άνω των 65 ετών ετών αλλά και όσοι έχουν πάνω από τρία παιδιά. «Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε ότι ζητούν υποστήριξη εργαζόμενοι, οι οποίοι λόγω της αύξησης του κόστους ζωής σε όλη την Ευρώπη δυσκολεύονται να καλύψουν με τα εισοδήματά τους το σύνολο των αναγκών τους», περιγράφει η Αντζελα Φρίγκο, γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας Τραπεζών Τροφίμων Ευρώπης (FEBA). «Στο τέλος του μήνα δεν ξέρουν τι να κάνουν: να πληρώσουν τους λογαριασμούς ή να αγοράσουν τρόφιμα;». Σύμφωνα με τη FEBA, πρόκειται για μια διευρυμένη πληθυσμιακή ομάδα, για «μέσους» ανθρώπους, εντός της αγοράς εργασίας, που αντιμετωπίζουν κίνδυνο επισιτιστικής ανασφάλειας. «Το 51,6% των συσσιτίων σε όλη την Ευρώπη απαντάει ότι το προφίλ των ωφελουμένων έχει αλλάξει σε σχέση με το 2021, δεν είναι πλέον άνεργοι, αλλά εργαζόμενοι», καταλήγει η κ. Φρίγκο.