«Αυτή την πινακίδα που βλέπετε λυγισμένη, την αλλάζει η Περιφέρεια Αττικής ακόμα και τρεις φορές τον μήνα. Πριν από δέκα ημέρες πάλι συνέβη ένα ατύχημα. Ο οδηγός μίας μηχανής έπεσε πάνω της».
Ο Σπύρος Ντούτσης, ιδιοκτήτης βενζινάδικου που βρίσκεται στον παράδρομο του Κηφισού, στο 13ο χιλιόμετρο στην άνοδο, έχει διαρκή εικόνα της «πολύπαθης» λεωφόρου. Στις 11:00 της Τετάρτης, επικρατεί μία εικόνα «κανονικότητας». Τα οχήματα κινούνται με 50 και με 60 χιλιόμετρα την ώρα.
Οπως θα μας πουν όλοι οι οδηγοί με τους οποίους συνομιλήσαμε, βρισκόμαστε σε ένα καλό «παράθυρο χρόνου», το οποίο μας επιτρέπει να βλέπουμε και τα συμπαρομαρτούντα προβλήματα του Κηφισού και όχι μόνο το μποτιλιάρισμα. Ενα από αυτά είναι οι δυσδιάκριτες έξοδοι. Σε κάποια σημεία, οι οδηγοί βλέπουν την πινακίδα με το βελάκι της εξόδου, ελάχιστα μέτρα πριν φτάσουν σε αυτήν.
«Η συγκεκριμένη είναι μια έξοδος από ΛΕΑ. Αυτός που δεν την παραβιάζει, δεν μπορεί να βγει από τη λεωφόρο εύκολα. Δεν υπάρχει σήμανση που να τον ειδοποιεί νωρίτερα» λέει ο κ. Ντούτσης, εξηγώντας πως συχνά, αυτό που συμβαίνει είναι πως οι οδηγοί που κινούνται στον παράδρομο δεν ελαττώνουν ταχύτητα, με αποτέλεσμα να σημειώνονται συγκρούσεις, μικρότερες ή μεγαλύτερες.
«Εχω την αίσθηση πως λιγότεροι οδηγοί παραβιάζουν τη ΛΕΑ επειδή πέφτουν στα μπλόκα της Τροχαίας».
Σε ό,τι αφορά την κίνηση, οδηγός που έχει σταματήσει στο βενζινάδικο για να γεμίσει το ντεπόζιτο του αυτοκινήτου του, λέει στην «Κ» πως τον τελευταίο έναν μήνα παρατηρεί «μια βελτίωση, στα όρια που αυτό είναι δυνατόν». Ο ίδιος κινείται πολλές φορές την ημέρα στον Κηφισό, λόγω του επαγγέλματος του (πωλητής). Οπως λέει: «έχω την αίσθηση πως λιγότεροι οδηγοί παραβιάζουν τη ΛΕΑ επειδή πέφτουν στα μπλόκα της Τροχαίας. Εχω δει επίσης σε δύο περιπτώσεις γερανοφόρο μέσα στον δρόμο να απομακρύνει οχήματα ακινητοποιημένα».
Τα γερανοφόρα
Καθώς η ώρα περνά, οι υπάλληλοι της Τροχαίας και της Περιφέρειας Αττικής, παίρνουν θέσεις «μάχης».
Στις 12:00 συναντάμε τους εργαζόμενους στην Περιφέρεια Αττικής, Γιάννη Κουτουράβα και Στέφανο Καλφάκη, στην κάθοδο, στο ύψος της Αχαρνών. Βρίσκονται εκεί με ένα βαν και ένα γερανοφόρο όχημα.
Ο κ. Κουτουράβας, οδηγός του βαν είναι ο πρώτος που κάνει την εμφάνισή του σε ένα συμβάν και αυτός που προσπαθεί να διασφαλίσει την ασφάλεια των οδηγών. Η σειρήνα, ο φάρος, το φωτεινό βέλος στην οροφή του βαν αλλά και το πιο «ευέλικτο» μέγεθος του οχήματος (ίδιο με του ασθενοφόρου) τον βοηθά να φτάνει πιο γρήγορα στο σημείο, απ’ ό,τι το γερανοφόρο. «Εγώ ενεργώ όταν υπάρχει μία μηχανική βλάβη ελαφρού τύπου» περιγράφει.
Οι ακινητοποιήσεις ή οι μικροσυγκρούσεις οχημάτων είναι σύμφωνα με τον ίδιο πολύ συχνές. Οπως λέει, 3 με 4 τουλάχιστον σημειώνονται σε καθημερινή βάση.
«Σήμερα στις 07:30 βοήθησα οδηγό ακινητοποιημένου οχήματος στις Τρεις Γέφυρες. Οσο για τις πινακίδες, συχνά πέφτουν πάνω τους οχήματα που βγαίνουν από τον Κηφισό. Χρειάζεται σήμανση πολλά μέτρα νωρίτερα πάνω στον δρόμο».
Ο κ. Καλφάκης, οδηγός του γερανοφόρου της Περιφέρειας, λέει πως η ομάδα δράσης που έχει ενεργοποιηθεί τον τελευταίο έναν μήνα, ειδοποιείται για τα σημεία όπου πρέπει να επιχειρήσει, είτε ενδοϋπηρεσιακά τηλεφωνικώς, είτε από τους δικυκλιστές της Τροχαίας που ανεβοκατεβαίνουν τη λεωφόρο, είτε από το κέντρο Διαχείρισης Οδικής Κυκλοφορίας της Περιφέρειας που έχει ζωντανή εικόνα από κάμερες, ή ακόμα και με ειδοποιήσεις σε viber ομάδα.
Η μετακίνηση του δικού του οχήματος εν μέσω μποτιλιαρίσματος είναι μια εργασία κοπιώδης και γεμάτη αγωνία. «Για εμένα, η ΛΕΑ είναι απολύτως απαραίτητη. Δυστυχώς, καταστρατηγείται πολύ συχνά. Τον τελευταίο μήνα βέβαια που έχουν αυξηθεί πολύ τα πρόστιμα από την Τροχαία βλέπουμε ότι ο κόσμος έχει αρχίσει να συμμορφώνεται».
Τον Οκτώβριο βεβαιώθηκαν 790 παραβάσεις στις ΛΕΑ του Κηφισού. Μόνο το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα, έφτασαν τις 275. Οι αριθμοί είναι κατά 30% αυξημένοι σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα της περσινής χρονιάς.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε η Τροχαία Αττικής στην «Κ», τον Οκτώβριο βεβαιώθηκαν 790 παραβάσεις στις ΛΕΑ του Κηφισού. Μόνο το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα, έφτασαν τις 275. Οι αριθμοί είναι κατά 30% αυξημένοι σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα της περσινής χρονιάς.
«Η πιο επικίνδυνη ώρα για τα τροχαία ατυχήματα είναι νωρίς το πρωί από τις 06:00 ως τις 07:00, όταν πολλοί οδηγοί αναπτύσσουν παράλογα υψηλές ταχύτητες. Το ίδιο συμβαίνει και τα Σαββατοκύριακα όπου εκεί οι μεγάλες ταχύτητες συνδυάζονται με χρήση αλκοόλ».
Σημειώνεται πως οι προδιαγραφές του Κηφισού είναι για 16.000 οχήματα την ώρα, όταν αυτά κινούνται με 50 έως 60 χλμ την ώρα. Οπως μας εξηγεί όμως ο Κίμων Λογοθέτης, σύμβουλος διαχείρισης κυκλοφορίας και οδικής ασφάλειας της Περιφέρειας Αττικής, τις ώρες αιχμής, οι ταχύτητες μειώνονται κατά πολύ. Το αποτέλεσμα είναι η φέρουσα ικανότητα του Κηφισού να πέφτει στα 12.000, ακόμα και στα 8.000 οχήματα την ώρα.
Σύμφωνα με τον κ. Καλφάκη πάντως, «η πιο επικίνδυνη ώρα για τα τροχαία ατυχήματα είναι νωρίς το πρωί από τις 06:00 ως τις 07:00, όταν και πολλοί οδηγοί αναπτύσσουν παράλογα υψηλές ταχύτητες. Το ίδιο συμβαίνει και τα Σαββατοκύριακα όπου εκεί οι μεγάλες ταχύτητες συνδυάζονται με χρήση αλκοόλ. Τα τροχαία αυτές τις ώρες είναι και πιο βαριά».
«Στον Κηφισό, δεν ακινητοποιούνται μόνο τα μεταχειρισμένα και κακοσυντηρημένα αυτοκίνητα. Ακινητοποιούνται και τα ηλεκτρικά».
Ο ίδιος σημειώνει πως πιο σοβαρά συμβάντα, οι οδηγοί των γερανοφόρων, αντιμετωπίζουν ένα, κάθε τρεις ή πέντε ημέρες. Προσθέτει πως «στον Κηφισό, δεν ακινητοποιούνται μόνο τα μεταχειρισμένα και κακοσυντηρημένα αυτοκίνητα. Ακινητοποιούνται και τα ηλεκτρικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις έρχονται τεχνικοί για να τα ξεμπλοκάρουν».
Ωρα 14:30 και η «μάχη στους δρόμους» ξεκινάει
Στις 14:30 το τοπίο στη λεωφόρο Κηφισού των 14 χιλιομέτρων έχει αρχίσει να δυσκολεύει. Στο 9ο χιλιόμετρο της καθόδου ένα ακινητοποιημένο όχημα έχει μείνει στη δεξιά λωρίδα. Ο οδηγός έχει τοποθετήσει ένα τρίγωνο περίπου τρία μέτρα πιο μακριά από το αυτοκίνητο.
Oπως μας έχει πει νωρίτερα ο κ. Καλφάκης: «Πολλοί δεν ξέρουν πως να το χρησιμοποιήσουν. Είναι όμως και δύσκολο να το τοποθετήσουν στα 10 μέτρα, καθώς εκτός από “χρονοβόρος”, ο Κηφισός γίνεται συχνά και επικίνδυνος».
Λίγο πιο κάτω, συναντάμε τον Βαγγέλη Μαζιώτη, οδηγό γερανοφόρου οχήματος στην Τροχαία Αττικής, ο οποίος μόλις έχει αναλάβει βάρδια. Εργάζεται στον οδικό άξονα του Κηφισού, εδώ κι έναν μήνα, όταν και τέθηκε σε εφαρμογή το σχέδιο για την «ανακούφιση» της λεωφόρου.
Εκείνη την ώρα, ένα δεύτερο γερανοφόρο της τροχαίας, βρίσκεται στο ύψος των ΚΤΕΛ. Τα γερανοφόρα της Τροχαίας μπορούν να απομακρύνουν ένα όχημα ως 3,5 τόνους. Για τα μεγάλα οχήματα επιστρατεύονται γερανοφόρα ιδιωτών.
Λίγα λεπτά πριν ξεκινήσει η βάρδια του κ. Μαζιώτη, από τις 13:30 έως τις 13:45, σημειώθηκαν δύο τροχαία (το ένα στο ύψος της παλιάς Renault στο ανοδικό ρεύμα και το άλλο στο καθοδικό ρεύμα, σε απόσταση λίγων μέτρων). Και στις δύο περιπτώσεις αφορούσαν σύγκρουση οχημάτων και απαιτήθηκε χρήση γερανού.
«Αυτά τα ατυχήματα στις περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνουν είτε γιατί ένας οδηγός προσπαθεί να αλλάξει λωρίδα χωρίς να έχει ελέγξει καλά, είτε επειδή έχει αφαιρεθεί καθώς έχει μείνει πολλή ώρα μποτιλιαρισμένος. Πολλοί αφήνουν τα οχήματα στη μέση του δρόμου και αρχίζουν να λογομαχούν» περιγράφει ο κ. Μαζιώτης.
«Πολλοί αφήνουν τα οχήματα στη μέση του δρόμου και αρχίζουν να λογομαχούν».
Ωρα 15:15 και στη Γέφυρα της Βρυούλων επικρατεί ήδη το αδιαχώρητο. Βασικός υπαίτιος, η «εξαφάνιση» μιας λωρίδας κυκλοφορίας λίγο πριν το σημείο (εκεί δηλαδή όπου γίνονται από 4,3).
Eνας απελπισμένος οδηγός μας λέει πως έχει κάνει μισή ώρα για να διανύσει την απόσταση από τα ΚΤΕΛ μέχρι εδώ κι όπως λέει απελπισμένος: «έχει δρόμο ακόμα μπροστά του».
«Νωρίς το πρωί εδώ δεν κουνιέται τίποτα» μας λέει εν μέσω παρατεταμένων κορναρισμάτων, ο ιδιοκτήτης του συνεργείου αυτοκινήτων πάνω στην οδό Αντιόχειας, στη γωνία με τη γέφυρα. «Υπάρχει ένα παράθυρο χρόνου από τις 10:00 ως τις 12:00. Από τις 14:30 αρχίζει πάλι ο “πόλεμος”. Και δεν συζητάμε και για τις μέρες που έχει αγώνα στο γήπεδο της ΑΕΚ».
Μία και μιάμιση ώρα μποτιλιάρισμα
Τα «παράθυρα χρόνου» είναι μια έκφραση που χρησιμοποιήσαν όλοι οι οδηγοί που συναντήσαμε στον Κηφισό.
Ο Αντώνης, ο οποίος μένει στο Χαϊδάρι και εργάζεται στον Αγιο Στέφανο μας λέει πως ζήτησε από την εταιρεία να αλλάξει το ωράριο του από 09:00-17:00 σε 07:00-15:00 για να μην σπαταλάει όλη του την ημέρα στον δρόμο.
Oπως λέει χαρακτηριστικά: «Αν ξεκινήσεις στις 15:00, οριακά αποφεύγεις το μποτιλιάρισμα για μία και μιάμιση ώρα. Υπάρχουν συνάδελφοι που σχολάνε στις 17:00 και μερικές φορές προτιμούν να καθίσουν στο γραφείο ως τις 19:00 για να πετύχουν το επόμενο παράθυρο χρόνου. Είναι απίστευτο πώς ένας δρόμος μπορεί να σου επιβαρύνει τόσο τη ζωή».
«Ανεβοκατεβαίνω τον Κηφισό κάθε μέρα και θέλω στην καλύτερη των περιπτώσεων μία με μιάμιση ώρα το πρωί για να φτάσω από Βαρυμπόμπη στο Περιστέρι και άλλη τόση το μεσημέρι που επιστρέφω» μας λέει η Δήμητρα. «Δεν συζητώ πόσο προσαυξάνεται η καθυστέρηση, αν συμβεί ατύχημα στο οποίο εμπλέκονται μεγάλα φορτηγά. Τον τελευταίο καιρό πάντως, βλέπω να γίνονται προσπάθειες να αλλάξει αυτή η εικόνα».
Η Κατερίνα, η οποία εργάζεται στο Φάληρο και μένει στη Νέα Φιλαδέλφεια αναφέρει πως για πολλούς οδηγούς που χρησιμοποιούν τον Κηφισό, δεν υπάρχουν αξιόπιστες, εναλλακτικές διαδρομές. «Την τελευταία φορά που το τσέκαρα, το google maps μου έδινε 57 λεπτά από τον Κηφισό και 54 από το κέντρο της Αθήνας».
Στο τέλος της ημέρας, ο Κηφισός αποτυπώνει την αλόγιστη χρήση του αυτοκινήτου από τη μεριά των πολιτών αλλά και τις πεπερασμένες δυνατότητες της λεωφόρου να δεχτεί όλα αυτά τα αυτοκίνητα, καθώς όπως τονίζει ο κ. Μαζιώτης: «Ελάχιστα οχήματα έχουν παραπάνω από έναν επιβαίνοντα. Οσο για εμάς, δεν μπορούμε να κάνουμε θαύματα μέσα σε αυτό το χάος, την κατάσταση προσπαθούμε να βελτιώσουμε».