Επίσημη καταγγελία εναντίον της Ελλάδας για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων υπέβαλαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Οπως υποστηρίζουν, η χώρα μας αδειοδοτεί την έρευνα και τις εξορύξεις σε θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης και του Ιονίου χωρίς να έχει εκτιμήσει τις σοβαρές επιπτώσεις τους στο περιβάλλον και στα προστατευόμενα είδη. Περαιτέρω, ως πρακτική δεν συμβαδίζουν με τους στόχους για την κλιματική ουδετερότητα.
Η καταγγελία υποβλήθηκε προχθές από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις ClientEarth, WWF Ελλάς και το ελληνικό γραφείο της Greenpeace. Οι οργανώσεις επισημαίνουν ότι, αδειοδοτώντας την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων, η Ελλάδα παραβιάζει συστηματικά την οδηγία για την προστασία των οικοτόπων και ειδών της άγριας χλωρίδας και πανίδας, και την οδηγία για την εκτίμηση σχεδίων και έργων στο περιβάλλον. Οπως αναφέρει η καταγγελία, η ελληνική κυβέρνηση, με τη στήριξη του ελληνικού Κοινοβουλίου και του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου (ΣτΕ), επιμένει να επιτρέπει προγράμματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη θάλασσα, δίχως να αξιολογεί δεόντως τις επιπτώσεις τους. Τα επιστημονικά δεδομένα, υποστηρίζουν οι τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις, αποδεικνύουν ότι τέτοιες επιβλαβείς δραστηριότητες, που περιλαμβάνουν σεισμική έρευνα (με πρόκληση ισχυρής ηχητικής ρύπανσης), γεώτρηση και αύξηση του αριθμού των πλοίων στην περιοχή, είναι πιθανό να θέσουν σε κίνδυνο τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές και να απειλήσουν τα είδη που ζουν εκεί και τα οποία βρίσκονται υπό εξαφάνιση, όπως φάλαινες, δελφίνια, φώκιες και θαλάσσιες χελώνες καρέτα καρέτα. Αυτά τα είδη ζουν στην Ελληνική Τάφρο, μία από τις πιο σημαντικές περιοχές για τον θαλάσσιο φυσικό πλούτο της Ελλάδας αλλά και της Ανατολικής Μεσογείου, που εκτείνεται σε ολόκληρο το Ιόνιο Πέλαγος, στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, και φτάνει μέχρι και τις ακτές της Ανατολίας στην Τουρκία. Παράλληλα, οι επιπτώσεις από τις έρευνες και πιθανά ατυχήματα μπορεί να επηρεάσουν ολόκληρη την περιοχή μέχρι την Ιταλία. Επιπλέον, πέραν των άμεσων επιπτώσεων στη θαλάσσια ζωή, το ενδεχόμενο ενός ατυχήματος θα προκαλέσει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις.
Περαιτέρω, οι οργανώσεις στρέφονται και κατά της κυβέρνησης: «Η εύνοια που επιδεικνύει η Ελλάδα στα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων έρχεται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του Ελληνα πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στην 28η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28), στην οποία παρουσίασε τη χώρα ως πρωτοπόρο στον τομέα της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης», αναφέρουν σε χθεσινή κοινή ανακοίνωσή τους.
Τρεις περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν από την Κομισιόν να παρέμβει – Υποστηρίζουν ότι δεν έχουν εκτιμηθεί οι σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στα προστατευόμενα είδη.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να παραμένει αδρανής τη στιγμή που η Ελλάδα παραβιάζει συστηματικά τους νόμους της Ε.Ε. προς όφελος των δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης πετρελαίου και αερίου. Το ελληνικό κράτος απέτυχε στην άσκηση του καθήκοντός του να προστατεύσει τη φυσική του κληρονομιά», σχολιάζει ο Φραντσέσκο Μαλέτο, δικηγόρος της ClientEarth για τα θαλάσσια οικοσυστήματα. «Είναι απαράδεκτο να εγκρίνονται δραστηριότητες πετρελαίου και αερίου χωρίς να αξιολογούνται οι επιπτώσεις που θα έχουν στις προστατευόμενες περιοχές και στα εμβληματικά απειλούμενα είδη. Το ελληνικό κράτος έχει νομική υποχρέωση να προστατεύσει αυτές τις περιοχές και τη θαλάσσια βιοποικιλότητα σε όλα τα ύδατά του – είναι καιρός η Επιτροπή να αναζητήσει ευθύνες από την Ελλάδα».
«Χαριστικοί όροι»
«Οταν πρόκειται για την αδειοδότηση της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη χώρα μας, οι διαδικασίες έγκρισης που ακολουθούνται περιλαμβάνουν χαριστικούς όρους που θέτουν ξεκάθαρα σε κίνδυνο πολύτιμες περιοχές της βιοποικιλότητας, όπως είναι η Ελληνική Τάφρος», αναφέρει η Αννα Βαφειάδου, υπεύθυνη νομικού τομέα στο WWF Ελλάς. «Η επιστήμη σήμερα δεν θα μπορούσε να είναι πιο σαφής: αν θέλουμε να αποφύγουμε τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, από εδώ και στο εξής δεν θα πρέπει να ξεκινήσουν νέα έργα πετρελαίου και ορυκτού αερίου», προσθέτει ο Κωστής Γριμάνης, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλίματος στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να χάσουμε ούτε σπιθαμή θαλάσσιων οικοσυστημάτων και βιοποικιλότητας εξαιτίας της βιομηχανίας των ορυκτών καυσίμων. Η ζωή μας εξαρτάται από αυτό».