Μπορεί ο ξενοδοχειακός κλάδος, ιδίως στην Κρήτη, να μην έχει διακριθεί ιδιαίτερα για τις περιβαλλοντικές του ευαισθησίες, πλην όμως η πρόθεση της πολιτείας να χωροθετήσει υπεράκτια αιολικά στην Κρήτη «ένωσε» τους ξενοδόχους του νησιού υπέρ της προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς τοπίου. Ο Σύνδεσμος Ξενοδόχων Λασιθίου εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του στο σχέδιο και όλα δείχνουν ότι η υπόθεση τελικά θα οδηγηθεί στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο. Ενστάσεις ενάντια στα υπεράκτια αιολικά έχουν διατυπωθεί και από άλλες περιοχές της χώρας.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων περιλαμβάνει τις περιοχές στις οποίες θα επιτραπεί η εγκατάσταση, σε πρώτη φάση, ανεμογεννητριών ισχύος 1,9 GW. Η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του σχεδίου δόθηκε σε διαβούλευση στους φορείς τον Νοέμβριο και η διαδικασία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη.
Ηδη η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης γνωμοδότησε αρνητικά, ενώ ενστάσεις εκφράζονται και από άλλες περιοχές της χώρας.
«Καταλυτικές συνέπειες»
Οπως ήταν αναμενόμενο, οι αντιδράσεις στις επιλογές του σχεδίου είναι πολλές και προέρχονται από διάφορα σημεία της χώρας. Κάποιες από τις ισχυρότερες προέρχονται από την Κρήτη, με τον ξενοδοχειακό κλάδο να πρωτοστατεί. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του (υπό ανασυγκρότηση) Συνδέσμου Ξενοδόχων Λασιθίου, με υπογράφοντες πολύ ισχυρούς επιχειρηματίες του κλάδου. «Εκφράζουμε την κάθετη και ολοκληρωτική αντίθεσή μας σε όλα όσα αναφέρονται στην ανωτέρω ΣΜΠΕ και στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται και παρουσιάζεται η σχετική επιχειρηματολογία με την οποία προσδιορίζονται οι περιβαλλοντικές και λοιπές επιπτώσεις των σχεδιαζόμενων έργων. Θεωρούμε πως σε περίπτωση υλοποίησης των προτεινόμενων αιολικών υπεράκτιων εγκαταστάσεων ισχύος 800 ΜW(!), οι περιοχές του Μεραμπέλου, της Σητείας και της νότιας πλευράς του Λασιθίου θα υποστούν βραχυπρόθεσμες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες εξαιρετικά αρνητικές και μη αναστρέψιμες βλάβες. Τα έργα αυτά θα επαναπροσδιορίσουν συνολικά τη γεωγραφική και ιστορική φυσιογνωμία των περιοχών αυτών και θα επιφέρουν καταλυτικές και δυσμενείς συνέπειες στα εξέχοντα φυσικά και ανθρωπογενή τοπία της περιοχής και στις παραγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες, που έχουν αναπτυχθεί με υψηλό επενδεδυμένο κόστος και διαρκή δραστηριότητα τα τελευταία 60 χρόνια και ιδιαίτερα στον κλάδο του τουρισμού», αναφέρουν στην τοποθέτησή τους.
Οι ξενοδόχοι του Λασιθίου δεν είναι οι μόνοι που έως τώρα έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους. Ηδη η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης γνωμοδότησε αρνητικά, ενώ την αντίθεσή τους έχουν εκφράσει και άλλοι παραγωγικοί φορείς του νησιού. Αντίστοιχες είναι οι αντιδράσεις και σε άλλες περιοχές της χώρας. Από την πλευρά του το υπουργείο Περιβάλλοντος υποστηρίζει ότι το σχέδιο έχει προκύψει από την πρωταρχική αξιολόγηση των περιοχών που επικρατούν ισχυροί άνεμοι και τα βάθη νερού δεν είναι απαγορευτικά και επί αυτών των περιοχών εφαρμόστηκαν 17 κριτήρια αποκλεισμού βάσει σαφών και θεσμοθετημένων περιορισμών χωροταξικού χαρακτήρα, ώστε να αποφευχθούν επιπτώσεις σε άλλες χρήσεις των θαλάσσιων αυτών περιοχών (βλ. «Κ», 5/2/2024).
Οπως όλα δείχνουν, το επόμενο επεισόδιο (μετά την έγκριση της ΣΜΠΕ) θα παιχτεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Μάλιστα οι πιθανότητες να ακυρωθούν τα σχέδια του υπουργείου Περιβάλλοντος δεν είναι αμελητέες, με δεδομένο ότι η Ελλάδα παραπέμφθηκε πρόσφατα (22 Δεκεμβρίου 2023) στο Ευρωδικαστήριο για την απουσία θαλασσίου χωροταξικού σχεδιασμού (η χώρα έπρεπε να έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία τον Μάρτιο του 2021). Οπως προκύπτει, το ΥΠΕΝ προωθεί τον κατά περίπτωση σχεδιασμό για την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στη θάλασσα (λ.χ. εξόρυξη υδρογονανθράκων, υπεράκτια αιολικά, υδατοκαλλιέργειες), χωρίς προηγουμένως να έχει δημιουργήσει ένα ενιαίο πλαίσιο που να ρυθμίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές. «Ο σχεδιασμός αυτός πρέπει να επιτυγχάνει διάφορους οικολογικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους. Σ’ αυτούς τους στόχους συγκαταλέγονται η ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, η βιώσιμη χρήση των θαλασσίων πόρων και η διατήρηση υγιών θαλασσίων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανακοίνωση παραπομπής της Ελλάδας.