«Είμαι ένα από τα 130.000 κλεμμένα παιδιά της Γεωργίας»

Ο Παναγιώτης Σουρουκλής γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου του 2003 και μεγάλωσε στα Λιβάδια της Κύπρου, λίγο έξω από τη Λάρνακα. Ηταν μοναχοπαίδι και οι γονείς του τού είχαν μεγάλη αδυναμία. Από μικρός ήξερε πως ήταν υιοθετημένος, του το είχαν πει οι γονείς του γιατί δεν ήθελαν με κανέναν τρόπο να νιώσει μειονεκτικά ή να το μάθει από τύχη. Καθώς μεγάλωνε δεν είχε πολλές απορίες. Η μητέρα του τού είχε πει πως οι βιολογικοί του γονείς μάλλον αναγκάστηκαν να τον δώσουν για οικονομικούς λόγους, σε μια εποχή πολύ δύσκολη για τη Γεωργία. Εκείνος είχε συμφιλιωθεί με την ιδέα. 

Ωστόσο, μέσα στην πανδημία ένιωσε την επιθυμία να βρει τη βιολογική του οικογένεια. Ετσι ξεκίνησε την αναζήτηση που θα τον έφερνε μπροστά σε μια μεγάλη αποκάλυψη. Μια Γεωργιανή φίλη που δούλευε στην πρεσβεία της Γεωργίας στην Κύπρο ανέλαβε να αναζητήσει τη διεύθυνση των γονιών του στη Γεωργία. 

Δεν υπήρχε καμία οικογένεια με το επίθετό μου στο χωριό που αναγραφόταν στο διαβατήριο, το όνομά μου Νικολόζ Ρουκάτζε δεν υπήρχε πουθενά. Ούτε και οι βιολογικοί μου γονείς.

«Ομως γύρισε με κακά νέα, δεν υπήρχε καμία οικογένεια με το επίθετό μου στο χωριό που αναγραφόταν στο διαβατήριο, το όνομά μου Νικολόζ Ρουκάτζε δεν υπήρχε πουθενά. Ούτε και οι βιολογικοί μου γονείς, Σότα και Νόνα Ρουκάτζε. Τότε η κοπέλα μου είπε πως υπήρχε το ενδεχόμενο να είμαι θύμα εμπορίας βρεφών, μια παλιά ιστορία για τη Γεωργία, αλλά άγνωστη σε εμένα μέχρι εκείνη τη μέρα. Αυτό για μένα ήταν ένα σοκ. Αλλο να σε έχουν δώσει οι γονείς σου επειδή δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα και άλλο να σε κλέβουν και να σε πουλάνε για χρήματα και να σου στερούν μια άλλη ζωή που θα μπορούσες να έχεις με τους δικούς σου», αφηγείται στην «Κ» από τη Λάρνακα ο 21χρονος Παναγιώτης. «Είμαι σε ένα καφέ με πολύ κόσμο και δεν μπορώ καν να κλάψω ελεύθερα» λέει με δάκρυα διηγούμενος την Οδύσσειά του. 

«Σκέφτηκα τότε όταν έμαθα την αλήθεια, “και αν βρω τους γονείς μου και ανακαλύψω πως εμένα με πούλησαν αλλά τα άλλα παιδιά όχι, πως θα νιώσω;” Aυτή ήταν η πρώτη μου ανησυχία, είχα πολύ άγχος. Ενα πράγμα έλεγα ξανά και ξανά: “Δεν με ήθελαν”». 

«Αλλο να σε έχουν δώσει οι γονείς σου επειδή δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα και άλλο να σε κλέβουν και να σε πουλάνε για χρήματα και να σου στερούν μια άλλη ζωή που θα μπορούσες να έχεις με τους δικούς σου».

Ο Παναγιώτης σύντομα ανακάλυψε πως είναι ένα από τα 130.000 βρέφη που πουλήθηκαν από τη Γεωργία σε ένα πελώριο δίκτυο trafficking το οποίο ξεκινάει τη δεκαετία του 1970 και διαρκεί έως το 2006. Για πολλούς όμως η αρχή ανάγεται πιο παλιά από το ’50. 

Μπλεγμένοι στο παράνομο αυτό εμπόριο ήταν γιατροί, μαίες, δικηγόροι, αλλά και συγγενείς των ίδιων των βρεφών. Οι παράνομες υιοθεσίες ξεκινούσαν από τις απαγωγές των παιδιών κυρίως στα δύο μεγάλα μαιευτήρια της Τιφλίδας, αλλά και σε άλλες μεγάλες πόλεις όπως το Κουτάισι. Οι μανάδες γεννούσαν τα παιδιά και τους έλεγαν πως πέθαναν, ενώ σε πολλές περιπτώσεις εμπλέκονταν και συγγενείς των γονιών. 

«Οταν ήμασταν μικρά θυμάμαι τους γονείς μου να λένε πως στη Γεωργία κλέβουν παιδιά. Οταν μια γυναίκα γεννούσε, δεν άφηνε το νεογέννητο από τα μάτια της. Παρ’ όλα αυτά το κόλπο ήταν καλά στημένο. Εβγαζαν τα παιδιά από τα μαιευτήρια, τα φυλούσαν μαίες και νταντάδες σε διαμερίσματα, έφτιαχναν ψεύτικα χαρτιά, και τα έδιναν για υιοθεσίες. Ενα παιδί κόστιζε έως και 20.000 δολάρια, τα αγόρια πιο ακριβά από τα κορίτσια. Ερχονταν γονείς να παραλάβουν τα παιδιά από την Αμερική, τον Καναδά, το Ισραήλ, τη Γερμανία, την Ελλάδα, ενώ βασικός προορισμός τους ήταν και η Κύπρος», εξηγεί η δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Λία Mουχασάβρια, η οποία έχει αναλάβει την υπόθεση και έχει συγκεντρώσει τις καταθέσεις εκατοντάδων Γεωργιανών που έπεσαν θύματα της εμπορίας βρεφών. «Γνωρίζουμε πως τα παιδιά που αναζητούν τις οικογένειές τους από την Κύπρο είναι 21 αυτή τη στιγμή αλλά υπάρχουν σίγουρα και άλλα. Τα παιδιά αυτά κατέληξαν στην Κύπρο μέσω ενός Γεωργιανού ζευγαριού το οποίο ευθύνεται για πολλές από τις παράνομες υιοθεσίες. Αλλά μιλάμε για συνολικά 130.000 περιπτώσεις και σκεφτείτε στη Γεωργία είμαστε συνολικά τρία εκατομμύρια. Είναι ένα συλλογικό τραύμα αυτό. Και πρέπει να επουλωθεί με έναν τρόπο». 

Οι μανάδες γεννούσαν τα παιδιά και τους έλεγαν πως πέθαναν, ενώ σε πολλές περιπτώσεις εμπλέκονταν και συγγενείς των γονιών. 

Ενας λόγος που συνέβαινε αυτό είναι επειδή έως το 1997 δεν υπήρχε αυστηρός νόμος στη Γεωργία, και ήταν εξαιρετικά εύκολο να υιοθετήσει κανείς παιδί. Ηταν απαραίτητο μόνο ένα έγγραφο από τη μητέρα που έλεγε πως δεχόταν να δοθεί το μωρό για υιοθεσία υπογεγραμμένο από έναν συμβολαιογράφο. Αυτό έφτανε για να βγει το παιδί από τη χώρα. «Δεν χρειαζόταν ούτε να εμφανιστεί η μητέρα στο δικαστήριο για την απόφαση, οπότε όλα ήταν ψεύτικα και στημένα. Ηταν όλοι μέσα, δεν ήξερες από πού να το πιάσεις. Επίσης δεν είχαμε νόμο ούτε για το trafficking, έως το 2006, οπότε αν πουλούσες ένα παιδί για υιοθεσία πήγαινες φυλακή για τρία χρόνια μόνο, για πλαστογραφία εγγράφων!» εξηγεί η κ. Mουχασάβρια.

Η αποκάλυψη του δικτύου trafficking ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια, όταν η ίδια δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από μια γυναίκα, την Ταμούνα Μουσερίτζε, η οποία ανακάλυψε πως ήταν υιοθετημένη όταν καθάριζε το σπίτι της μητέρας της που είχε πεθάνει. «Βρήκα ένα δεύτερο πιστοποιητικό, αλλά όταν αναζήτησα τους βιολογικούς μου γονείς διαπίστωσα πως όλα τα στοιχεία ήταν ψεύτικα» λέει στην «Κ» η Ταμούνα, η οποία ήταν αποφασισμένη να βρει τους γονείς της.

«Εμαθα πως οι γονείς μου είχαν πάει στο Β΄ μαιευτήριο στην Τιφλίδα, πως πλήρωσαν χρήματα, και τους είπαν πως είχαν ένα μωρό, ένα κορίτσι υγιές, όμορφο, και έτσι με αγόρασαν. Αλλά δυστυχώς οι δύο γυναίκες που ήταν εμπλεκόμενες στην ιστορία αυτή λένε πως δεν θυμούνται τίποτε και δεν γνωρίζουν τα ονόματα των πραγματικών γονιών μου». Στη συνέχεια η Ταμούνα έστησε μια σελίδα στο Facebook με το όνομα «vedzeb» (ψάχνω) καθώς και μια μη κυβερνητική οργάνωση, προκειμένου να βρει τους δικούς της. Κάπως έτσι άνοιξε το κουτί της Πανδώρας. 

Εμαθα πως οι γονείς μου είχαν πάει στο Β΄ μαιευτήριο στην Τιφλίδα, πως πλήρωσαν χρήματα, και τους είπαν πως είχαν ένα μωρό, ένα κορίτσι υγιές, όμορφο, και έτσι με αγόρασαν.

Η εν λόγω σελίδα στο Facebook μετράει σήμερα αμέτρητες αναρτήσεις μητέρων που λένε πως οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία τους είπαν ότι τα μωρά τους πέθαναν. Αργότερα ανακάλυψαν ότι αυτοί οι θάνατοι δεν είχαν καταγραφεί και πως τα παιδιά τους θα μπορούσαν να είναι ζωντανά. Η ομάδα έχει πάνω από 230.000 μέλη και μέσω αυτού αλλά και με τη βοήθεια DNA τεστ, έχουν επανασυνδεθεί 700 περίπου οικογένειες. «Και αυτές είναι μόνον οι οικογένειες που μας ενημερώνουν, γιατί πολλοί βρίσκουν τους συγγενείς τους και δεν το μοιράζονται μαζί μας». 

Οι δίδυμες που βρέθηκαν μέσω Tik Tok 

Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες της ίδιας της Ταμούνα ίσως να μην είχε δοθεί τόση μεγάλη σημασία στο θέμα, αν δεν υπήρχε η ιστορία δύο δίδυμων κοριτσιών, που ανακάλυψαν μέσω Tik Tok πως ήταν αδερφές και δύο από τα κλεμμένα παιδιά της Γεωργίας. 

Ηταν τον Νοέμβριο του 2021, όταν η Εϊμι Κβίτια ανέβασε στο TikTok ένα βίντεο στο οποίο έκανε piercing στο φρύδι. Στην Τιφλίδα, 320 χλμ. μακριά, μια άλλη 19χρονη, η Aνο Σαρτάνια, έλαβε από μία φίλη το βίντεο κάποιας που «έμοιαζε με εμένα». Η Ανο προσπάθησε να βρει στο διαδίκτυο το κορίτσι αυτό, αλλά δεν μπορούσε, οπότε έστειλε το βίντεο σε ομαδική συνομιλία του πανεπιστημίου της στο WhatsApp, προκειμένου να τη βρει. Κάποιος που γνώριζε την Εϊμι είδε το μήνυμα και τις έφερε σε επαφή μέσω Facebook. Σύντομα αποκαλύφθηκε και η αλήθεια. Τα δύο κορίτσια είχαν γεννηθεί στο ίδιο μαιευτήριο, στη δυτική Γεωργία, αλλά σύμφωνα με τα πιστοποιητικά γέννησής τους αυτό έγινε με διαφορά μερικών εβδομάδων. Ψάχνοντας όμως ανακάλυψαν ότι η ημερομηνία γέννησης που αναφερόταν στα πιστοποιητικά τους ήταν λάθος. 

«Στην αρχή πίστευα πως είχα γνωρίσει απλά μια κοπέλα που μου έμοιαζε πάρα πολύ, αλλά σύντομα συνειδητοποίησα πως είχαμε πολλά κοινά, όπως για παράδειγμα μια εκ γενετής ασθένεια. Επειτα κάναμε το DNA test και αποδείχθηκε πως ήμασταν όντως αδερφές. Είχαμε χωριστεί στη γέννα και πουληθήκαμε σε διαφορετικές οικογένειες. Μετά βρήκαμε και τους βιολογικούς μας γονείς, και όχι μόνο αυτό, έχουμε και άλλα αδέρφια. Πλέον γνωρίζουμε τα πάντα για το τι συνέβη πριν από 21 χρόνια. Η μαία η οποία είχε στήσει όλη την απάτη, πέθανε πριν από έξι χρόνια. Αλλά προσωπικά δεν με ενδιέφερε να μπει κάποιος στη φυλακή, με ενδιέφερε να βρω τους δικούς μου. Με την αδερφή μου δεν συναντιόμαστε τόσο συχνά, αλλά είναι η καλύτερή μου φίλη». 

Είχαμε χωριστεί στη γέννα και πουληθήκαμε σε διαφορετικές οικογένειες. Μετά βρήκαμε και τους βιολογικούς μας γονείς, και όχι μόνο αυτό, έχουμε και άλλα αδέρφια. Πλέον γνωρίζουμε τα πάντα για το τι συνέβη πριν από 21 χρόνια.

Η Ανο είναι χορεύτρια χιπ χοπ ενώ η Εϊμι σπουδάζει χημεία. Σήμερα ζουν και οι δύο στην Τιφλίδα. Στις θετές μητέρες τους είχαν πει την ίδια ιστορία: ότι υπήρχε ένα βρέφος που «δεν το ήθελαν» στο νοσοκομείο και πως μπορούσαν να το πάρουν στο σπίτι πληρώνοντας κάποια χρήματα. Οι οικογένειες δεν ήξεραν ότι τα κορίτσια ήταν δίδυμα και παρότι πλήρωσαν αρκετά χρήματα, ισχυρίζονται ότι δεν γνώριζαν ότι ήταν παράνομο. Η ιστορία της Εϊμι και της Ανο έγινε και ντοκιμαντέρ στο BBC. 

Η περίπτωση του Παναγιώτη δεν διαφέρει πολύ από αυτή των δίδυμων κοριτσιών. «Γνώριζαν άραγε οι θετοί γονείς σου τι είχε γίνει;» τον ρωτάω. «Ηρθα στη δύσκολη θέση να ρωτήσω τους γονείς μου. Η μητέρα μου είχε ήδη χάσει δύο παιδιά, δεν άντεχε να προσπαθήσει ξανά. Μια φίλη τους είχε ήδη κάνει όλη τη διαδικασία. Ετσι ξεκίνησαν και εκείνοι και βρήκαν εμένα. Τους καθυστέρησαν μάλιστα πολύ, αλλά τελικά πέταξαν στην Τιφλίδα να με παραλάβουν. Η μαμά μου μού είπε πως τους είχαν για μέρες σε ένα μοτέλ και τους άφηναν να πάνε μόνο απέναντι σε ένα σούπερ μάρκετ. Τελικά έλαβαν τα χαρτιά, με πήραν και επέστρεψαν στην Κύπρο. Εμαθα αργότερα πως από τη μέρα που γεννήθηκα με κράτησε μια νταντά έως την ημέρα της υιοθεσίας. Στην Τιφλίδα μάλιστα υπήρχε ένα κτίριο με διαμερίσματα που φυλούσαν τα μωρά μέχρι να πουληθούν». 

Μητέρες ψάχνουν

Δεν ψάχνουν όμως μόνο τα παιδιά τους βιολογικούς γονείς τους, αλλά και οι γονείς τα παιδιά τους. Οι ιστορίες μανάδων που τους είπαν στο μαιευτήριο πως τα παιδιά τους πέθαναν είτε στη γέννα είτε λίγο μετά, είναι ατελείωτες. Μιλήσαμε με δύο Γεωργιανές γυναίκες που ζουν στην Αθήνα, και πιστεύουν πως τα παιδιά τους κλάπηκαν στη γέννα. 

Και ο γιος μου σήμερα, ο οποίος ζει στην Αμερική, το νιώθει πως η αδερφή του είναι ζωντανή και ψάχνει. Είμαι σίγουρη πως θα τη βρούμε μια μέρα.

Η Nόνα Εμινόβι ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Ηταν 19 χρονών όταν γέννησε δίδυμα. Ενα κορίτσι και ένα αγόρι. Είχε ήδη και ένα αγόρι από πριν. Γέννησε την 1η Νοεμβρίου του 1993 στο νοσοκομείο του Mτσχέτα. Τα μωρά ήταν πρόωρα και είχαν πρόβλημα. Ετσι της είπαν. Κράτησαν τα παιδιά δύο μήνες σε θερμοκοιτίδα. Στις 13 Νοεμβρίου της είπαν πως το κορίτσι πέθανε γιατί τελείωσε το οξυγόνο. Η ίδια είχε δει τα παιδιά δύο φορές. Αλλά δεν την άφησαν ποτέ να δει το νεκρό μωρό. Το έθαψε η οικογένεια. «Ενιωσα αμέσως πως κάτι ήταν λάθος. Αν είχε κοπεί το οξυγόνο στη θερμοκοιτίδα θα έπρεπε να είχαν πεθάνει και τα δύο παιδιά. Οχι το ένα. Ζήτησα από το υπουργείο Δικαιοσύνης το πιστοποιητικό θανάτου, ήταν λανθασμένα όλα. Οταν είδα το site θυμήθηκα τα πάντα και άρχισα να ψάχνω. Θα κάνω και τεστ DNA. Πιστεύω πως η πεθερά μου το έδωσε. Είχαμε ήδη ένα παιδί, τα χρήματα ήταν πολλά, ήμασταν φτωχοί άνθρωποι. Και ο γιος μου σήμερα, ο οποίος ζει στην Αμερική, το νιώθει πως η αδερφή του είναι ζωντανή και ψάχνει. Είμαι σίγουρη πως θα τη βρούμε μια μέρα». 

Τα βρέφη ήταν επταμηνίτικα, αλλά χωρίς προβλήματα. Ηταν μικροσκοπικά με ξανθά μαλλάκια. Αλλά το ίδιο απόγευμα είπαν πως το κορίτσι πέθανε.

Η ιστορία της Μάλικα Μπερίτζε είναι παρόμοια. Τον Μάρτιο του 2000 γέννησε δίδυμα κορίτσια στο Α΄ μαιευτήριο στο Κουτάισι. Ηταν 16 χρονών και η οικογένειά της αντιμετώπιζε μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Τα βρέφη ήταν επταμηνίτικα, αλλά χωρίς προβλήματα. Ηταν μικροσκοπικά με ξανθά μαλλάκια. Αλλά το ίδιο απόγευμα είπαν πως το κορίτσι πέθανε. Δεν της έδειξαν το πεθαμένο παιδί. «Και τι θέλεις να το δεις; Θα στεναχωρηθείς» της έλεγαν ξανά και ξανά. «Ηταν εκεί μια γριά γυναίκα, σαν φύλακας, δεν με άφηνε ούτε να κουνηθώ. Την τρίτη μέρα μου είπαν πως πέθανε και το άλλο παιδί. Με κλείδωσαν στο δωμάτιο και μου είπαν θα θάψουν τα παιδιά εκείνοι. Η μαμά μου δεν με άφησε να ανοίξω το φέρετρο. Ο άντρας μου ήταν και εκείνος νέο παιδί, μικρός. Εκανε ό,τι του έλεγαν. Ηξερα πάντα πως τα παιδιά μου δεν έχουν πεθάνει. Τώρα αυτό επιβεβαιώνεται. Πήγα στο υπουργείο Δικαιοσύνης και τα στοιχεία είναι λάθος. Τα παιδιά τα κλέψανε. Και θέλω να τα βρω. Εκανα δυο ακόμη παιδιά με τον άντρα μου μετά και εκείνα θέλουν να βρουν τα αδέρφια τους, έχουν τα ίδια χρώματα με τα μωρά, πιστεύω πως θα μοιάζουν».  

Η ώρα της Δικαιοσύνης

Η ώρα της Δικαιοσύνης έχει μάλλον φτάσει, όπως μας λέει η Λία Mουχασάβρια. «Αυτό που με θλίβει περισσότερο είναι πως η Ταμούνα, η οποία ξεκίνησε αυτόν τον αγώνα, δεν έχει καταφέρει ακόμη να βρει τους δικούς της. Υποτίθεται πως έχει ξεκινήσει και η επίσημη έρευνα το 2022, αλλά δεν υπάρχει καμία εξέλιξη. Εμείς έχουμε συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία, και περιμένουμε απάντηση. Αν δεν προχωρήσει θα καταφύγουμε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Πρέπει να ανοίξουν τα αρχεία, να γίνουν ανακρίσεις, ακόμη και να ανοιχτούν τάφοι. Νομίζω πως η δημοσιότητα που δόθηκε στο ζήτημα χάρη και στην Ταμούνα, αλλά και στην ιστορία των δύο δίδυμων κοριτσιών έχει ασκήσει μεγάλη πίεση στην κυβέρνηση και οφείλουν να κάνουν κάτι. Το ζήτημα είναι πως πολλά από αυτά τα παιδιά πουλήθηκαν και σε Γεωργιανούς και πολλοί από αυτούς κατέχουν εξέχουσες θέσεις στη χώρα». 

«Εχουμε κάνει προσφυγή στο γεωργιανό δικαστήριο και έχουμε δύο σκοπούς. Να αλλάξουμε τον νόμο για τις υιοθεσίες ώστε να διευκολύνονται αυτές οι διαδικασίες και να μην ωθούν τους επιτήδειους σε παράνομες δραστηριότητες, αλλά και να ζητήσουμε από την κυβέρνηση να ξεκινήσει τη διαδικασία και να ανοίξει όλα τα αρχεία», λέει η Ταμούνα. 

«Το ίδιο είχε συμβεί και στην Ιταλία και στην Ισπανία, και ελπίζω πως η χώρα μας θα πράξει το ίδιο. Η Ισπανία έκανε το θαρραλέο βήμα το 2012 και άνοιξε τα αρχεία και ανακάλυψαν 300.000 κλεμμένα παιδιά. Ελπίζω πως θα ανοίξουν όλα τα αρχεία των κρατικών μαιευτηρίων και θα βρουν όλες τις υποθέσεις. Γιατί είναι σημαντικό να αποδοθεί δικαιοσύνη. Θυμάμαι, εδώ και χρόνια, πως άκουγα φίλες της μαμάς μου να λένε “να μην αφήνεις το μωρό από τα μάτια σου, να προσέχεις το καρότσι σου, να μην αφήνεις το παιδί μόνο σε παιδικές χαρές”. Υπήρχε γενικά μια καχυποψία. Και δεν καταλάβαινα γιατί. Αλλά τώρα ξέρω. Μέχρι και πριν λίγα χρόνια κανείς δεν μιλούσε για αυτό το θέμα ανοιχτά, ήταν ταμπού στη Γεωργία. Αλλά τώρα μιλάνε όλοι. Και η κυβέρνηση καλείται να κάνει κάτι» λέει η Ταμούνα. 

Θυμάμαι εδώ και χρόνια ότι άκουγα φίλες της μαμάς μου να λένε “να μην αφήνεις το μωρό από τα μάτια σου, να προσέχεις το καρότσι σου, να μην αφήνεις το παιδί μόνο σε παιδικές χαρές”. Υπήρχε γενικά μια καχυποψία. Και δεν καταλάβαινα γιατί. Αλλά τώρα ξέρω.

Ούτε όμως για την Ανο έχει έρθει ένα ουσιαστικό «κλείσιμο» μέσα της παρόλο που βρήκε την αδερφή της. «Ηθελα πάντα μια αδερφή, την ονειρευόμουν κάποια βράδια. Αισθανόμουν πως κάτι υπήρχε εκεί έξω, ένα δικό μου άλλο μισό. Πιστεύω πως υπάρχει κάποιος Θεός που τα βλέπει όλα αυτά και θα έρθει η μέρα που θα αποδοθεί δικαιοσύνη». 

Και για τον Παναγιώτη ο αγώνας έχει μόλις ξεκινήσει. «Πήγα στη Γεωργία πολλές φορές, τώρα μαθαίνω τη γλώσσα. Οταν πηγαίνω εκεί αισθάνομαι πως είμαι σπίτι μου. Και ψάχνω. Εχουμε κάνει τις απαραίτητες ενέργειες με τη βοήθεια της Ταμούνα και της Λίας στο υπουργείο και αναμένουμε απάντηση. Εχω τα ονόματα των δικηγόρων, τα ονόματα των μεταφραστών των εγγράφων, έχω φωτογραφίες, έχω τα e-mails. Eχω τις φωτογραφίες της νταντάς και του άντρα της που με κράτησαν μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να με παραλάβουν οι γονείς μου. Ηταν και μια Κύπρια δικηγόρος μπλεγμένη στη διαδικασία. Αλλά όταν πήγα στο υπουργείο, στις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας για να το καταγγείλω, μου είπαν πως εκείνοι ήλεγχαν τα χαρτιά αν είναι εντάξει και ήταν υπεύθυνοι μόνο για αυτό το κομμάτι. Υπήρχε τότε διμερής συμφωνία για υιοθεσίες ανάμεσα στις δύο χώρες. Οπότε και πάλι δεν έβγαλα καμία άκρη. Δεν μου έλειψε πατέρας η μητέρα. Οι δικοί μου μού έδωσαν τα πάντα. Η ζωή μου είναι παραπανω από καλή. Αλλά θέλω να ξέρω την αλήθεια. Οι θετοί γονείς μου με στηρίζουν σε αυτό είναι στο πλευρό μου. Αλλωστε δεν γνώριζαν τίποτα για αυτό που συνέβη. Εκείνοι ήθελαν απλά ένα παιδί». 

«Ηθελα πάντα μια αδερφή, την ονειρευόμουν κάποια βράδια. Aισθανόμουν πως κάτι υπήρχε εκεί έξω, ένα δικό μου άλλο μισό. Πιστεύω πως υπάρχει κάποιος Θεός που τα βλέπει όλα αυτά και θα έρθει η μέρα που θα αποδοθεί δικαιοσύνη».

«Αλλά είμαι σίγουρος πως θα βρω τους δικούς μου», μου λέει με σιγουριά. «Είναι τόσες και οι άλλες περιπτώσεις, έχω έρθει σε επαφή με πολλούς νέους στην Κύπρο που είναι στη λίστα και αναζητούν τους δικούς τους. Μια μέρα θα τους βρούμε. Αλλά τα χρόνια χάθηκαν και αυτά δεν αναπληρώνονται. Ποια είναι άραγε η άλλη ζωή που θα είχαμε ζήσει; Καλύτερη ή χειρότερη κανείς δεν ξέρει».