Τον γύρο του δυτικού κόσμου ετοιμάζεται να κάνει ο Κυριάκος Πιερρακάκης από τα μέσα της άνοιξης. Μετά την αναμενόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου για τη θεσμοθέτηση των μη κρατικών ΑΕΙ περί τα τέλη του Φεβρουαρίου, το επιτελείο του υπουργού Παιδείας θα οργανώσει σειρά επισκέψεων σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης και στις ΗΠΑ.
Hδη υπάρχουν προγραμματισμένα ταξίδια σε χώρες από τις οποίες θα γίνει η αρχή και κατόπιν ο κύκλος της «εξωτερικής πολιτικής παιδείας», όπως τη χαρακτήρισε στην «Κ» ο κ. Πιερρακάκης, θα διευρυνθεί. Ο υπουργός θα αναδείξει τις ευκαιρίες που δημιουργούνται στην Ελλάδα μέσω του νέου νόμου, σε συνδυασμό με τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει η χώρα μας για συμπράξεις ξένων πανεπιστημίων με δημόσια ΑΕΙ. Παράλληλα, θα παρουσιάσει το θεσμικό πλαίσιο σε ξένα ΑΕΙ τα οποία ενδιαφέρονται να ιδρύσουν παραρτήματα στη χώρα μας. Για την κοινή στρατηγική διεθνοποίησης των δημόσιων ελληνικών ΑΕΙ και προσέλκυσης για εγκατάσταση ξένων παραρτημάτων στην Ελλάδα, ρόλο «πρεσβευτών» θα διαδραματίσουν οι Ελληνες πανεπιστημιακοί της διασποράς.
Τα σχέδια για διεθνοποίηση της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καταρτίζονται μέσα σε ένα περιβάλλον που παραμένει τοξικό λόγω των φοιτητικών κινητοποιήσεων. Συγκεκριμένα, 207 τμήματα τελούν υπό κατάληψη από συνολικά 423. Στην πλειονότητα των τμημάτων οι εξετάσεις γίνονται εξ αποστάσεως, ωστόσο υπάρχουν μαθήματα των οποίων η εξέταση (λόγω της άρνησης διδασκόντων) αναβάλλεται για το εαρινό εξάμηνο.
Διεθνείς επαφές
Παρά τα εμπόδια, το υπουργείο Παιδείας ήδη έχει προγραμματίσει τα ταξίδια στις ΗΠΑ, στη Βρετανία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και στο Βέλγιο. Στον κύκλο των χωρών που θα ταξιδέψει ο κ. Πιερρακάκης θα προστεθούν σε επόμενη φάση η Ολλανδία, η Ιταλία και η Αυστρία. Ο κ. Πιερρακάκης θα επισκεφθεί τις πρωτεύουσες των ευρωπαϊκών χωρών καθώς και πόλεις των ΗΠΑ, με βέβαιους σταθμούς τη Νέα Υόρκη, τη Βοστώνη και την Ουάσιγκτον.
Επίσης, ο υπουργός αναμένεται να βρεθεί και στη διεθνή εκπαιδευτική έκθεση της διεθνούς εκπαιδευτικής ένωσης (NAFSA) από τις 30 Μαΐου έως τις 3 Ιουνίου. Η NAFSA είναι διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός που εστιάζει στις διεθνείς συνεργασίες και ανταλλαγές στον χώρο της εκπαίδευσης. Τα μέλη της είναι πάνω από 4.300 ΑΕΙ και εκπαιδευτικοί φορείς σε περισσότερες από 170 χώρες. Από την Ελλάδα στο ταξίδι θα συμμετάσχουν, εκτός από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ο φορέας εκπαιδευτικής διεθνοποίησης της Ελλάδας Study in Greece και περίπου 10 πρυτάνεις από ελληνικά πανεπιστήμια.
Οπως ανέφερε με νόημα στην «Κ» ο κ. Χρήστος Μιχαλακέλης, πρόεδρος του Study in Greece και καθηγητής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, «στην περυσινή έκθεση μετείχαν με εντυπωσιακά περίπτερα χώρες όπως η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Τουρκία».
«Γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθούν μεταξύ ελληνικών και ξένων ΑΕΙ διπλά προπτυχιακά προγράμματα, θερινά σχολεία και ερευνητικά projects», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του φορέα εκπαιδευτικής διεθνοποίησης της Ελλάδας, Study in Greece, Χρήστος Μιχαλακέλης.
Οι δρόμοι των ελληνικών ΑΕΙ για συνεργασίες με ιδρύματα των ΗΠΑ και της Βρετανίας είχαν ήδη λειανθεί από την τέως υπουργό Νίκη Κεραμέως. Στα τέλη του 2022, εκπρόσωποι 30 φημισμένων αμερικανικών ΑΕΙ –Γέιλ, Χάρβαρντ, Πρίνστον, Κορνέλ, Κολούμπια, Μπράουν, Στόκτον, Τζονς Χόπκινς ήταν ορισμένα– επισκέφθηκαν την Ελλάδα για να διερευνήσουν συνεργασίες με ελληνικά ΑΕΙ. Αντίστοιχη προσπάθεια έγινε και με τα βρετανικά ΑΕΙ.
Ενδιαφέρον από Σορβόννη
Μάλιστα, το κλίμα αποτυπώνουν δύο γεγονότα που συνέβησαν προ ημερών. Πρώτον, βρέθηκαν στην Ελλάδα υψηλόβαθμα στελέχη της Βρετανίας από τον χώρο της διεθνούς εκπαίδευσης, όπως ο Φιλ Μπάτι, Chief Global Affairs Officer στην Times Higher Education (έγκριτη έκδοση που εξειδικεύεται στο πεδίο της διεθνούς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης καταρτίζοντας και λίστα αξιολόγησης των ΑΕΙ διεθνώς), και ο Εντουάρντο Ράμος, Head International στην Quality Assurance Agency for Higher Education (πρόκειται για την αρχή πιστοποίησης για τα ΑΕΙ στη Βρετανία), καθώς και leaders μεγάλων βρετανικών πανεπιστημίων. Το ίδιο συνέβη και με εκπροσώπους γαλλικών ΑΕΙ που βρέθηκαν στη γαλλική πρεσβεία, σε μια εκδήλωση στην οποία ο (γαλλομαθής) κ. Πιερρακάκης εμφανίστηκε ιδιαίτερα ευδιάθετος. Και αυτό διότι η Σορβόννη έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον να δημιουργήσει παράρτημα στην Ελλάδα σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο και γνωστό ιδιωτικό σχολείο που ακολουθεί τη φιλοσοφία του γαλλικού εκπαιδευτικού συστήματος. Το γαλλικό πανεπιστήμιο ενδιαφέρεται να ξεκινήσει με σχολές θετικών και τεχνολογικών επιστημών (πληροφορική κ.ά.).
Τι καινούργιο θα κομίζει ο κ. Πιερρακάκης στους διεθνείς συνομιλητές του, αφού σχετικές επαφές είναι συχνές την τελευταία πενταετία; «Πρέπει να γίνουν γνωστά τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτει η Ελλάδα για τα δημόσια ΑΕΙ. Ενδεικτικά θα διατεθούν 60 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα με ξένα πανεπιστήμια. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθούν μεταξύ ελληνικών και ξένων ΑΕΙ διπλά προπτυχιακά προγράμματα, θερινά σχολεία και ερευνητικά projects», παρατήρησε στην «Κ» ο κ. Μιχαλακέλης.
Στις δυτικές πρωτεύουσες και μεγαλουπόλεις ο κ. Πιερρακάκης θα έχει συναντήσεις και με Ελληνες πανεπιστημιακούς της διασποράς. Η μαγιά για τις συμπράξεις μπορεί να δημιουργηθεί από ερευνητικές ομάδες σε ελληνικά και ξένα ΑΕΙ που ήδη συνεργάζονται. Είναι δε χαρακτηριστικό, όπως αναφέρθηκε στην «Κ» από στελέχη του υπουργείου Παιδείας, ότι σε έρευνα του Τολγκά Γιουρέτ, αναπληρωτή καθηγητή Οικονομικών στο Technical University της Κωνσταντινούπολης, βρέθηκε ότι 149 Ελληνες πανεπιστημιακοί διδάσκουν στα 48 κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ και η αναλογία της χώρας ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού είναι 13,6 – η δεύτερη υψηλότερη αναλογία μετά το Ισραήλ, στο 24,22.
Επιστολές προθέσεων
Ως προς την προσέλκυση ξένων ΑΕΙ να δημιουργήσουν παραρτήματα στην Ελλάδα με βάση το πλαίσιο που θα οδεύσει στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, ο κ. Πιερρακάκης έχει ήδη από ιδρύματα «επιστολές πρόθεσης» να διερευνήσουν το τοπίο. Εκτός από τη Σορβόννη, υπάρχουν, σύμφωνα με πληροφορίες, δύο πολύ γνωστά βρετανικά ΑΕΙ που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον. Τα δύο πανεπιστήμια έχουν πάνω από 100.000 φοιτητές από 150 διαφορετικές χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Ο υπουργός Παιδείας στα ταξίδια του θα συζητήσει με Ελληνες καθηγητές σε ξένα ΑΕΙ που καταλαμβάνουν μία από τις πρώτες θέσεις σε διεθνή κατάταξη, να διερευνήσουν την προοπτική το ίδρυμα να δημιουργήσει παράρτημα στην Ελλάδα με μόνο μία σχολή (και όχι τρεις, όπως είναι το ελάχιστον). Παράλληλα, υπάρχουν συζητήσεις –χαρακτηρίζονται βέβαια πρώιμες– με δύο μη κερδοσκοπικά ιδρύματα στην Ελλάδα για δημιουργία παραρτήματος αμερικανικού ΑΕΙ στη χώρα μας.