Τον τελευταίο καιρό με αφορμή το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση, έχει ανοίξει μια τεράστια συζήτηση για την ίδρυση μη κρατικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Τελικά, τι έχουμε να κερδίσουμε ως κοινωνία, τι έχουμε να χάσουμε και πόσο ισχύουν τα επιχειρήματα που ακούμε κατά της ίδρυσής τους; Πολλοί θα περίμεναν ότι ως φοιτητής ενός δημοσίου πανεπιστημίου θα ήμουν σίγουρα κατά. Μάλλον θα τους απογοητεύσω.
Είμαι υπέρ λοιπόν, γιατί υπάρχει μια πραγματικότητα, είτε μας αρέσει είτε όχι. Χιλιάδες Eλληνες εγκαταλείπουν τη χώρα κάθε χρόνο για να φοιτήσουν στο εξωτερικό και χιλιάδες έχουν ήδη φύγει από τα χρόνια της κρίσης. Και δεν είναι μόνο οι φοιτητές, είναι και οι επιστήμονες. Τώρα λοιπόν έχουμε μια ευκαιρία. Θεωρώ πως ως κοινωνία έχουμε χρέος να κρατήσουμε αυτά τα παιδιά στην Ελλάδα και να δώσουμε έναν λόγο στους Eλληνες επιστήμονες να γυρίσουν.
Yπάρχουν και πολλά οικονομικά οφέλη. Εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται από ελληνικές οικογένειες στις σπουδές των παιδιών τους στο εξωτερικό. Αυτά τα λεφτά θα μπορούσαν κάλλιστα να μείνουν στη χώρα και μαζί με τα δίδακτρα των ξένων φοιτητών που θα επιλέξουν να φοιτήσουν στην Ελλάδα, να ενισχύσουν σημαντικά την οικονομία.
Τα επιχειρήματα υπέρ είναι πάρα πολλά, ενώ τα επιχειρήματα κατά είναι ελάχιστα και βασισμένα σε υποθέσεις που δεν στηρίζονται σε δεδομένα. Πέραν του αναχρονιστικού άρθρου 16, για το οποίο έχει γίνει αρκετή κουβέντα, έχω ακούσει δύο επιχειρήματα όλα κι όλα. Πρώτον, πως στα μη κρατικά οι υποψήφιοι θα αγοράζουν την είσοδό τους και το πτυχίο τους και δεύτερον πως η έλευσή τους θα υποβιβάσει το ελληνικό πανεπιστήμιο.
«Στα μη κρατικά οι υποψήφιοι θα αγοράζουν την είσοδο τους και το πτυχίο τους». Είμαι σίγουρος πως όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, δεν έχει ακούσει ποτέ του τη λέξη GMAT. Αν είχε την παραμικρή επαφή με κάποιο μη κρατικό πανεπιστήμιο του εξωτερικού γνωρίζει πως δεν ισχύει. Η πραγματικότητα είναι πως μόνο εύκολο δεν είναι να γίνεις δεκτός. Σκληρά entry tests (GMAT, GRE κ.ά.), ενώ στις περισσότερες των περιπτώσεων, αν όχι σε όλες, η εισαγωγή των Ελλήνων υποψηφίων εξαρτάται και από τον βαθμό τους στις Πανελλαδικές. Ολα αυτά όμως είναι απλά κουβέντα να γίνεται, από τη στιγμή που ο ίδιος ο υπουργός Παιδείας δήλωσε πως η είσοδος στα ιδρυθέντα μη κρατικά θα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Οσο για το αν αγοράζουν το πτυχίο τους, αν πάμε να ρωτήσουμε έναν φοιτητή από αυτά τα ιδρύματα αν αποφοιτούν χωρίς να κοπιάσουν, δεν ξέρω αν η απάντησή του θα είναι πολύ ευγενική έπειτα από σερί ξενύχτια για να προλάβει το deadline για κάποια από τις εργασίες του.
«Η έλευσή τους θα υποβιβάσει το ελληνικό πανεπιστήμιο». Η έλευσή τους μόνο καλό θα κάνει. Μόνο και μόνο η ύπαρξη ποιοτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη χώρα, θα τραβήξει τα δημόσια πανεπιστήμια προς τα πάνω και θα τα οδηγήσει σε δρόμους που διαφορετικά, από μόνα τους, δεν θα πήγαιναν, όσον αφορά τα προγράμματα σπουδών, τη σύνδεση με την αγορά εργασίας, την οργάνωση, μα πάνω απ’ όλα την ασφάλεια.
«Θα υποβιβαστεί το πτυχίο μας». Από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν την αξία ενός πτυχίου είναι το κύρος του πανεπιστημίου που το δίνει. Αν κάτι λοιπόν είναι αυτό που υποβιβάζει το πτυχίο μου είναι αυτές οι τριτοκοσμικές εικόνες που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στις σχολές. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυσφήμηση για το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο από το να βλέπεις κουκουλοφόρους με ρόπαλα και κράνη να καταλαμβάνουν τα πανεπιστημιακά κτίρια.
Και κάτι ακόμη: ο σημαντικότερος λόγος που η ελληνική οικογένεια στρέφεται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, κρατικά ή μη, είναι για να μην έρθουν τα παιδιά τους αντιμέτωπα με αυτό το μπάχαλο. Ωστε να φοιτήσουν σε ένα πανεπιστήμιο που δεν θα καταλαμβάνεται από κουκουλοφόρους κάθε τρεις και λίγο και δεν θα διακόπτονται τα μαθήματα και οι εξεταστικές, που δεν θα ανησυχούν για τη σωματική του ακεραιότητα, που θα φοιτούν σε ένα περιβάλλον καθαρό και ευχάριστο και όχι λερωμένο από αφίσες, πανό και συνθήματα. Με άλλα λόγια, τη ζήτηση για πανεπιστήμια στο εξωτερικό και την όλη συζήτηση για την ίδρυση μη κρατικών παραρτημάτων στην Ελλάδα την έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι που αυτή τη στιγμή μάχονται εναντίον τους.
Καλώς να ορίσουν λοιπόν τα μη κρατικά. Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο αν το φροντίσουμε και του επιτρέψουμε να εξελιχθεί, δεν έχει σε τίποτα να φοβηθεί.
* Ο κ. Σπύρος Αλέφαντος είναι φοιτητής ΑΣΟΕΕ.
