Διάσταση απόψεων των εκπροσώπων της ελληνικής οικονομίας με εκείνους των δημοσίων ΑΕΙ κατεγράφη χθες κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής του νομοσχεδίου για την ενίσχυση των δημοσίων ΑΕΙ και τη θεσμοθέτηση μη κρατικών.
Ενδεικτικά, κατά την παρέμβασή της η διευθύντρια Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού του ΣΕΒ, Ντόρα Οικονόμου, τόνισε ότι «ο σύνδεσμος αξιολογεί ξεκάθαρα θετικά το νομοσχέδιο και υποστηρίζει κάθε οργανωμένη και συστηματική προσπάθεια της πολιτείας για ενίσχυση κάθε πτυχής της ανώτατης εκπαίδευσης, ειδικά της διασύνδεσής της με την αγορά εργασίας. Η προσπάθεια προετοιμασίας περισσότερων επαγγελματιών με γνώσεις αιχμής που στηρίζουν τον παραγωγικό μετασχηματισμό της χώρας, την καινοτομία, την υιοθέτηση τεχνολογιών της 4ης βιομηχανικής επανάστασης και την πράσινη μετάβαση σε ένα απαιτητικό παγκόσμιο τοπίο, είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη».
Τρεις προϋποθέσεις
Ο ΣΕΒ υπογραμμίζει, ωστόσο, τη σημασία πλήρωσης τριών κρίσιμων προϋποθέσεων επιτυχίας του εγχειρήματος:
(α) Υιοθέτηση ενός αξιόπιστου μοντέλου διοίκησης και ελέγχου που διασφαλίζει την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών.
(β) Αξιολόγηση του επιστημονικού και διδακτικού προσωπικού με γνώμονα τα ακαδημαϊκά τους αποτελέσματα.
(γ) Προσφορά προγραμμάτων σπουδών συνδεδεμένα με ειδικότητες και επαγγέλματα υψηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται και η επαγγελματική προοπτική των αποφοίτων.
Ο γενικός γραμματέας της Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ), Παναγιώτης Αγνιάδης, ανέφερε ότι «δηλώνουμε θετικά διακείμενοι στο νέο θεσμικό πλαίσιο και αναμένουμε, με την ψήφισή του, η Ελλάδα να προσελκύσει ένα μέρος της παγκόσμιας ζήτησης για πανεπιστημιακές σπουδές. Με το καινούργιο θεσμικό πλαίσιο αναβαθμίζεται η σύζευξη ανώτατης εκπαίδευσης και επιστημονικών στελεχών επιχειρηματικότητας, μειώνοντας τη φυγή στο εξωτερικό ικανότατων μυαλών Ελλήνων φοιτητών, που παραμένουν στο εξωτερικό και ενώ το ελληνικό επιχειρείν τούς έχει ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μετά την αύξηση των επενδύσεων στη χώρα μας. Η αγορά εργασίας και οι ελληνικές επιχειρήσεις έχασαν σοβαρό στελεχιακό δυναμικό από τη νέα γενιά, η οποία σπούδασε στο εξωτερικό, καθώς οι ξένες επιχειρήσεις εντόπισαν και προσείλκυσαν Ελληνες φοιτητές».
«Ο ΣΕΒ στηρίζει κάθε οργανωμένη και συστηματική προσπάθεια της πολιτείας για ενίσχυση κάθε πτυχής της ανώτατης εκπαίδευσης».
Στην άλλη πλευρά ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΠΟΣΔΕΠ), Ιωάννης Σεϊμένης, ανέφερε ότι «η ομοσπονδία έχει διατυπώσει τη σταθερή της στάση ενάντια στην παράκαμψη ή κατάλληλη ανάγνωση ή δυναμική και αιτιολογική ερμηνεία του άρθρου 16 του Συντάγματος για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Θεωρούμε ότι η ύπαρξη έστω και αμφιβολιών επί της συνταγματικότητας των προτεινόμενων διατάξεων, για την αδειοδότηση και λειτουργία των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), καθιστά τη συνταγματική αναθεώρηση ως την πλέον αρμόζουσα προσέγγιση στο εν λόγω ζήτημα… Οι προτεινόμενες διατάξεις για τα παραρτήματα ΝΠΠΕ θέτουν κάποια ελάχιστα κριτήρια αδειοδότησης και λειτουργίας τους. Τα κριτήρια αυτά, όμως, θα πρέπει να διευρυνθούν, να αυστηροποιηθούν και να καταστούν ισότιμα των αντίστοιχων που ισχύουν για τα δημόσια πανεπιστήμια».
Φωνές διαμαρτυρίας
Τέλος, ο αντιπρόεδρος του φοιτητικού συλλόγου Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Αλέξανδρος Θεολόγου, που θα μπορούσε να λεχθεί ότι εκπροσώπησε τους φοιτητές (την ίδια στιγμή που έξω από τη Βουλή ήταν σε εξέλιξη ένα ακόμη φοιτητικό συλλαλητήριο), ανέφερε μεταξύ πολλών άλλων: «Εδώ και δύο μήνες η πλειονότητα των φοιτητικών συλλόγων της χώρας έχει καταδικάσει αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο. Το 70% των φοιτητών διαφωνεί με την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ. Παράλληλα, στέλνουμε κραυγή αγωνίας για τις σπουδές μας… Λέτε ότι τα 170 άρθρα του νομοσχεδίου αφορούν δημόσια πανεπιστήμια. Τι ακριβώς περιλαμβάνουν;
Γιατί δεν είδαμε ούτε λέξη για προσλήψεις μόνιμου διδακτικού προσωπικού, για ανακαίνιση των υποδομών. Γνωρίζετε ότι στην Αττική το Πάντειο, το Γεωπονικό, το Πανεπιστήμιο Πειραιά, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής δεν έχουν φοιτητικές εστίες; Οτι για εμάς στο ΕΚΠΑ οι εστίες καλύπτουν μόλις το 9% των φοιτητών που είναι από επαρχία; Και την ίδια στιγμή πληρώνουμε πανάκριβα ενοίκια. Γνωρίζετε ότι στα περισσότερα ιδρύματα, τα μεταπτυχιακά έχουν δίδακτρα και μάλιστα πανάκριβα; Γιατί δεν τα καταργείτε;».
Τα προβλήματα πανεπιστημίων
Η έλλειψη χρηματοδότησης, τα ελλείμματα στις υποδομές και τα περιστατικά βίας είναι τα κύρια προβλήματα των ελληνικών πανεπιστημίων, σύμφωνα με πανελλαδική δημοσκόπηση της εταιρείας ALCO σε δείγμα 1.000 ατόμων, την περίοδο 8-13 Φεβρουαρίου. Μάλιστα, τα ποσοστά για τα τρία ζητήματα που χρήζουν αντιμετώπισης είναι περίπου τα ίδια (30%, 28% και 27% αντιστοίχως). Αντιθέτως, μόνο το 4% θεωρεί ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το κύρος και το επίπεδο σπουδών. Στην ερώτηση πόσο υψηλό είναι το επίπεδο των ελληνικών πανεπιστημίων, οι περισσότεροι (46%) απάντησαν αρκετά, στοιχείο που δεν δείχνει ενθουσιασμό.
Βέβαια, το 24% των ερωτηθέντων απάντησε ότι το επίπεδο των ελληνικών ΑΕΙ είναι πολύ υψηλό, ενώ το 22% «λίγο» και το 4% «καθόλου». Επίσης, το 79% θεωρεί ότι η πρώτη προτεραιότητα της πολιτείας πρέπει να είναι η ενίσχυση των δημοσίων πανεπιστημίων. Μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων, σε όλους τους δείκτες αναγνωρισιμότητας και κύρους (σε επίπεδο πρώτης αυθόρμητης ανάκλησης) ξεχωρίζει το Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), ακολουθούμενο από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η έρευνα διενεργήθηκε για λογαριασμό του ΕΚΠΑ.