Στο γραφείο του Thessaloniki Pride τα τηλέφωνα χτυπούν μανιωδώς. Η επίθεση εναντίον δύο τρανς ατόμων στο κεντρικότερο σημείο της πόλης ήρθε τη στιγμή που η ομάδα εργαζόταν πυρετωδώς για τη διοργάνωση του EuroPride, της μεγαλύτερης γιορτής της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας πανευρωπαϊκά που θα πραγματοποιηθεί το καλοκαίρι στη Θεσσαλονίκη.
Η «Κ» συνάντησε τα μέλη του Thessaloniki Pride στο αρχηγείο τους ώστε να μάθει πώς η επίθεση επηρέασε την κοινότητα, αν συνδέεται με την ταυτότητα της πόλης και ποια είναι τα σχέδιά τους για το EuroPride.
«Η κοινότητα έχει επηρεαστεί συναισθηματικά, εμείς μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε τέτοια πράγματα», τονίζει ο Απόστολος Καραμπαΐρης. Η θέση του ως διευθυντή της οργάνωσης Thessaloniki Pride, αλλά και η εμπειρία του ως ακτιβιστή τα τελευταία πολλά χρόνια, επιτάσσουν ψυχραιμία. Μία από τις πρώτες του ενέργειες ήταν να ενημερώσει για το συμβάν την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Διοργανωτών Pride, που είχε επιλέξει την πόλη του Βορρά για να φιλοξενήσει το μεγάλο αυτό γεγονός. Η ανακοίνωση ήρθε άμεσα. «Ενα μήνα από τους ενθουσιώδεις εορτασμούς για την ισότητα στον γάμο στην Ελλάδα, το περιστατικό αυτό αποτελεί μια υπενθύμιση ότι χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά να γίνει και αυτός είναι ο λόγος που το EuroPride στη Θεσσαλονίκη θα είναι τόσο σημαντικό».
Ρωτάω αν αυτό που συνέβη είναι αποκλειστικά ζήτημα της Θεσσαλονίκης. «Μην τα ρίχνουμε όλα στη Θεσσαλονίκη, δεν είναι στο DNA της πόλης αυτό. Ας μη γελιόμαστε. Τέτοια περιστατικά, όχι με τέτοια αγριότητα, γίνονται συχνά. Αν θεωρήσουμε ότι είναι τοπικό, δεν θα αντιμετωπίσουμε παρόμοιες καταστάσεις που γίνονται στην επαρχία, όπως την ανατριχιαστική πυρπόληση του ομοιώματος του Στέφανου Κασσελάκη». Το ανησυχητικό στοιχείο που εντοπίζει στην επίθεση αυτή, όμως, είναι πως παρότι η αποδοχή της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στις μικρότερες ηλικίες είναι σαφώς μεγαλύτερη, η μικρή μερίδα των νέων που αντιτίθεται εκφράζει μια «βία τύπου social media για επίδειξη». «Το αντιλαμβάνονται ως έκφραση κατά του συστήματος, που δεν τους χωράει. Αυτό συνδέεται με το κίνημα alt right, που τροδοφοτεί και τις αντίστοιχες πολιτικές δυνάμεις».
Ο Πάνος Σκεπαδιανός, συντονιστής εθελοντών της οργάνωσης και επί χρόνια ακτιβιστής, υποστήριξε πως το περιστατικό συνέπεσε χρονικά με τη ρητορική μίσους που εκτοξεύθηκε μετά τη νομοθέτηση του γάμου μεταξύ ομοφυλοφίλων και η οποία μπορεί να επηρεάσει πιο εύκολα τις ηλικίες των ατόμων που επιτέθηκαν στους δύο πολίτες. «Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο πανελλαδικά. Αυτό με ανησυχεί περισσότερο, αλλά δεν ξέρω αν μπορώ να αποδώσω ευθύνες στη Θεσσαλονίκη και στον κόσμο της. Θα ήταν κάπως άδικο για την πόλη. Δεν θέλω να πιστέψω ότι αυτή είναι η δική μου Θεσσαλονίκη».
Εξάλλου, «η απάντηση της Κυριακής στο Σάββατο», με την προσέλευση τόσου κόσμου στη διαμαρτυρία που οργανώθηκε, ήταν «εκκωφαντική». Το κύμα συμπαράστασης πυροδότησε με ακόμη περισσότερο πείσμα την ομάδα του Τhessaloniki Pride. Οπως μου υπενθύμισαν, το σύνθημα του EuroPride είναι ακριβώς αυτό: «Επιμονή, πρόοδος, ευημερία». Αλλωστε, με αυτό το σκεπτικό γεννήθηκε το ίδιο το Pride στην πόλη.
Νέοι σαν αυτούς που πρωταγωνίστησαν στα γεγονότα του προηγούμενου Σαββάτου εκφράζουν μια «βία τύπου social media για επίδειξη», εξηγεί ο διευθυντής του Thessaloniki Pride Απόστολος Καραμπαΐρης.
Η ιστορία
«Γεννηθήκαμε από μια προσπάθεια της κοινωνίας να τερματίσει την εσωστρέφεια της Θεσσαλονίκης και να πάει κόντρα στη συντήρηση». Ο διευθυντής σήμερα του Thessaloniki Pride θυμάται έντονα όταν περπάτησε στην πρώτη Παρέλαση Υπερηφάνειας που γινόταν στους δρόμους της πόλης.
Το 2012, η ισχυρή εναντίωση του τότε μητροπολίτη Ανθιμου μετέτρεψε το Pride σε μια πλατφόρμα που συσπείρωσε τις προοδευτικές δυνάμεις της πόλης, με προεξάρχοντα τον αντισυμβατικό δήμαρχό της Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος στήριξε με πάθος την πρωτοβουλία αυτή. Ο νεαρός ακτιβιστής, που τότε ήταν ένα απλό μέλος της οργανωτικής επιτροπής, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι 3.000 άνθρωποι θα κατέβαιναν μαζί του εκείνο το Σάββατο στον δρόμο – στο αντίστοιχο πρώτο Pride των Αθηνών ήταν μόλις 500. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Στην αναμενόμενη γιορτή, που θα διαρκέσει από τις 21 έως τις 29 Ιουνίου και θα κορυφωθεί με μια μεγάλη Παρέλαση Υπερηφάνειας, αναμένονται τουλάχιστον 40.000 άτομα από κάθε χώρα της Ευρώπης. Η ομάδα του Thessaloniki Pride διαμορφώνει ήδη ένα πολύπτυχο πρόγραμμα, που θα έχει ακτιβιστικό, ακαδημαϊκό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Βασικός πυλώνας θα είναι ένα συνέδριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ η ομάδα συνεργάζεται με όλους τους μεγάλους φορείς πολιτισμού της πόλης για να γίνει μια σειρά εκδηλώσεων σε όλη τη Θεσσαλονίκη: από προβολές ταινιών και συναυλίες μέχρι performances και εκθέσεις φωτογραφίας. «Θα έχουμε από ρεμπέτικο μέχρι ποπ και από βαλκανική μέχρι dance μουσική. Θα είναι για όλα τα γούστα και για όλες τις ηλικίες», ανέφερε ο Κωνσταντίνος Μαραγκός, ένα από τα νεότερα μέλη, που δραστηριοποιείται στο τμήμα της παραγωγής. Η επίθεση στην Αριστοτέλους δεν θέτει, όπως είπαν, απειλή για την ασφάλεια του EuroPride. Αποτελεί, ωστόσο, έναυσμα ώστε η ομάδα να οργανωθεί καλύτερα στον τομέα αυτό και οι Αρχές να καταλάβουν ότι υπάρχει πρόβλημα και άρα πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη προσοχή.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης είναι εξ αυτών που έχουν αντιληφθεί πλήρως τον θετικό αντίκτυπο που μπορεί να έχει μια τέτοιου μεγέθους διοργάνωση στην πόλη. «Το EuroPride προσθέτει στην ολοκλήρωση της Θεσσαλονίκης ως μιας πόλης πολύχρωμης και πολυσυλλεκτικής, ενώ συμβάλλει και στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Θα αφήσει μια διαρκή κληρονομιά αποδοχής, εορτασμού και επισκεψιμότητας», δήλωσε στην «Κ». Καταγγέλλοντας τη βίαιη επίθεση του Σαββάτου, υπογράμμισε πως δεν θα επιτρέψει σε τέτοια περιστατικά να αλλοιώσουν την ταυτότητα της πόλης.
«Εργαλείο αλλαγής»
Ρωτήσαμε την ομάδα αν τα Prides είναι απαραίτητα ακόμη για τη διεκδίκηση δικαιωμάτων. «Κάθε Pride είναι ένα εργαλείο αλλαγής, το EuroPride είναι ακόμη μεγαλύτερο», απαντά ο Απόστολος Καραμπαΐρης, εξηγώντας πως αποτελεί ευκαιρία για την κοινότητα να εισαγάγει τα θέματά της στη δημόσια συζήτηση και να αυξήσει την ορατότητά της.
Οπως ανέφεραν τα μέλη της οργάνωσης, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να διεκδικηθούν. Το νομοθετικό κομμάτι είναι μόνο η μια πλευρά, γιατί οι νόμοι γεννούν συνειδήσεις, αλλά αυτό δεν γίνεται αυτόματα. Ο Πάνος Σκεπαδιανός τόνισε χαρακτηριστικά πως μετά την ψήφιση του γάμου ομοφύλων δεν θα γίνουν ξαφνικά όλα ρόδινα, όπως και αποδείχθηκε. Κατά τη γνώμη του, το Pride έχει και αυτόν τον σκοπό: «Δεν είναι μόνο ένα εργαλείο διεκδίκησης, αλλά ένα μέσο κοινωνικής ζύμωσης. Η Παρέλαση Υπερηφάνειας είναι το αποκορύφωμα της ορατότητας για την κοινότητα και μια ευκαιρία για την κοινωνία να έρθει σε επαφή και να εξοικειωθεί με αυτήν».