«Δεν αφήνουν τα παιδιά μαζί με τις μητέρες τους να φύγουν και να φιλοξενηθούν στα καταλύματα που τους έχει ετοιμάσει ο δήμος. Αυτό το θεωρώ απαράδεκτο και πλέον αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις κάποιων. Είναι ειλικρινά απαράδεκτο να έχουν τα παιδιά ως ασπίδα γι’ αυτήν την ιστορία». Ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, περιγράφει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μετά και τη χθεσινή άρνηση των προσφύγων που βρίσκονται στο Σύνταγμα επί 20 ημέρες να φιλοξενηθούν στους ξενώνες του δήμου. Αντιπροσωπεία των Σύρων προσφύγων είχε παραβρεθεί την προηγούμενη Πέμπτη στο δημοτικό συμβούλιο ζητώντας να τους χορηγηθούν διαβατήρια προκειμένου να ταξιδέψουν στην Ευρώπη. «Τους εξήγησα ότι τα αιτήματά τους, έτσι όπως τα έχουν θέσει, είναι στην πραγματικότητα ανέφικτα» τονίζει ο δήμαρχος που εκφράζει ανοιχτά τους φόβους του για την έκβαση της υπόθεσης. «Υπάρχουν άνθρωποι αδίστακτοι που χρησιμοποιούν ακόμη και παιδιά για τους πολιτικούς σκοπούς τους» προσθέτει.
Χθες το πρωί, ανάμεσα στους πρόσφυγες επικρατούσε αναταραχή. «Πρέπει να έρθει μαζί του κάποιος που να ξέρει ελληνικά. Αλλιώς πώς θα συνεννοηθεί στο νοσοκομείο». Ενας από τους Σύρους που βρίσκονται συγκεντρωμένοι στο Σύνταγμα δρασκέλισε το πλήθος και αυτοπροτάθηκε για συνοδός. Δευτερόλεπτα αργότερα, το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ απομακρυνόταν από το Σύνταγμα με τον μικρό Σύρο που γύρω στις 11 χθες το πρωί λιποθύμησε. Οι συνθήκες δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια και την υγεία των παιδιών. Και όμως μισή ώρα αργότερα από τη πλατεία αποχωρούσε χωρίς επιβάτες και το πούλμαν του Δήμου Αθηναίων που είχε έρθει για να παραλάβει 15 παιδιά με τις οικογένειές τους και να τα μεταφέρει σε ξενώνες φιλοξενίας του δήμου. Οι συγκεντρωμένοι το «αποχαιρετούν» με το σύνθημα «ή όλοι διαβατήρια ή κανένας». Επαναλαμβάνουν ρυθμικά σε σπαστά ελληνικά τα λόγια του «αρχηγού» που δίνει το παράγγελμα μέσω ντουντούκας.
Οι «αρχηγοί» φοράνε γιλέκα που φωσφορίζουν για να γίνονται ορατοί απ’ όλους. «Μόνοι μας τα αγοράσαμε» μου εξηγούν. «Γιατί δεν μπήκε κανείς στο πούλμαν;», ρωτάω έναν από τους πρόσφυγες που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις και μιλά λίγο ελληνικά. «Αμα φύγουν γυναίκες και παιδιά, οι υπόλοιποι τι θα γίνουμε;» μου απαντά. Και το παιδί που μπήκε στο ασθενοφόρο; «Δεν έχει τίποτα» σπεύδει να με διαβεβαιώσει ένας υπέρμαχος της παραμονής των Σύρων στο Σύνταγμα μέχρι…τελικής πτώσεως.
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών, Φίλιππος Συρίγος, στο πάνω μέρος της πλατείας Συντάγματος επαναλαμβάνει στην επιτροπή διαπραγματεύσεων των Σύρων. «Περιμένουμε κατάλογο με όσους θέλουν να κάνουν αίτημα ασύλου. Καθημερινά η υπηρεσία μπορεί να εξετάζει 10 αιτήσεις. Δεν υπάρχουν άλλα χαρτιά, το μόνο που υπάρχει είναι το άσυλο». Ο γ.γ. «βλέπει» και εκμετάλλευση της κατάστασης απ’ όσους βγάζουν χρήματα διακινώντας πρόσφυγες ή εκδίδοντας πλαστά διαβατήρια. «Υπάρχουν πολλών ειδών καλοθελητές που τους λένε ότι υπάρχουν χαρτιά για να ταξιδέψεις στην Ευρώπη. Γιατί να θέλεις μια σύννομη λύση αν μπορείς να κερδίζεις αλλιώς;» εξηγεί.
Την ίδια στιγμή σε άλλο σημείο της πλατείας η «Ομάδα Αλληλεγγύης» στον αγώνα των Σύρων επεξεργάζεται άλλα σενάρια. «Μπορούν να προσφερθούν άλλες λύσεις» επιμένουν. Εχουν ήδη προτείνει να μεταφέρουν τους πρόσφυγες σε άλλο σημείο και να τους προσφέρουν φιλοξενία. Και μετά τι… «Θα πιέσουμε το κράτος να δώσει λύση» απαντούν. Αν πραγματικά υπάρχει δυνατότητα να διοχετευτούν προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι πρόσφυγες από τη Συρία (σ.σ.: έως τον Νοέμβριο του 2014 είχαν καταγραφεί 28.523 άτομα από τη Συρία που ήρθαν στην Ελλάδα έναντι 8.500 το 2013) γιατί το κράτος επιμένει να τους «κρατήσει» στην Ελλάδα παρέχοντας άσυλο; Με τη χορήγηση ασύλου μπορούν να ταξιδέψουν για τρεις μήνες στην Ευρώπη από τους έξι που τους χορηγείται άσυλο, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αίτηση ασύλου σε άλλη χώρα. Η απάντηση «γιατί είναι ανίκανοι, να κάνουν αυτά που πρέπει» μάλλον δεν επαρκεί.
Μια άλλη ομάδα ήρθε επίσης για συμπαράσταση. «Στον κόσμο των αφεντικών είμαστε όλοι ξένοι» συνθηματολογούν μπροστά στους πρόσφυγες που τους κοιτούν με εύλογη απορία. Εύφορο έδαφος η δυστυχία για σωτήρες. Κάποιοι Σύροι βοηθούν τους ανάπηρους να μετακινηθούν κάτω από τις τέντες. Το ψιλόβροχο δυναμώνει.
Στο Σύνταγμα έχουν καταγραφεί 330 άτομα, από τα οποία 119 σε οικογένειες, 185 μόνοι άντρες ή γυναίκες και 26 ανήλικοι. Χθες, πάντως, δέκα άτομα προχώρησαν σε κατάθεση αίτησης ασύλου, σύμφωνα με πληροφορίες, γεγονός που αφήνει μια μικρή ελπίδα συνεννόησης.