Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ουραγός σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. ως προς τις δαπάνες για τους κρατουμένους, «η φυλάκιση κοστίζει», όπως επεσήμανε ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος, κατά την παρουσίαση σχετικής μελέτης που εκπόνησε ομάδα εργασίας του υπουργείου υπό την εποπτεία του αρμόδιου γ.γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχη Φυτράκη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, για κάθε κρατούμενο στις ελληνικές φυλακές, το ημερήσιο κόστος είναι 28,18 ευρώ και το ετήσιο 10.287,49 ευρώ, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος της δαπάνης αντιστοιχεί σε ανελαστικές πάγιες δαπάνες, όπως μισθοδοσία, κόστος συντήρησης φυλακών κ.λπ. Αντίθετα, μικρότερο είναι το ποσοστό της δαπάνης που αφορά την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τη σίτιση των κρατουμένων.
Κορυφαία στη λίστα είναι η Σουηδία, με ημερήσια δαπάνη 317 ευρώ ανά κρατούμενο, ακολουθεί η Νορβηγία με 283 ευρώ, η Ολλανδία με 273 ευρώ και το Λουξεμβούργο με 191,89 ευρώ. Η Κύπρος δαπανά ημερησίως 64 ευρώ ανά κρατούμενο. Στην 25η θέση βρίσκεται η Ελλάδα, ενώ την ακολουθούν η Ουγγαρία με 27 ευρώ ημερήσιο κόστος ανά κρατούμενο, η Πολωνία (19,28), η Ρουμανία (17,49) και η Τουρκία (16,65). Τελευταία στην κατάταξη είναι η Λιθουανία (12,52).
Οπως διευκρίνιζε ο κ. Παρασκευόπουλος, παρά το χαμηλό κόστος, υπάρχουν τομείς όπου διαπιστώνεται κατασπατάληση πόρων και συνεπώς θα πρέπει να υπάρξει επανεκτίμηση των οικονομικών δεδομένων με γνώμονα αφενός τη διατήρηση της ασφάλειας στις φυλακές και αφετέρου τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σπατάλης είναι οι φυλακές Μαλανδρίνου όπου, λόγω της απουσίας αποχετεύσεων τα τελευταία 15 χρόνια, τα λύματα μεταφέρονται με βυτιοφόρα, διαδικασία που κοστίζει 1 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Στο πλαίσιο αναδιάταξης των οικονομικών, δρομολογείται ήδη η έκδοση υπουργικής απόφασης προκειμένου το Ελεγκτικό Συνέδριο να διενεργεί τους οικονομικούς ελέγχους. Από τα συνολικά 127,5 εκατ. που ήταν η δαπάνη για τις φυλακές και τους κρατουμένους το 2014 (η μελέτη αφορά το συγκεκριμένο έτος καθώς για τότε υπάρχουν ολοκληρωμένα στοιχεία), το μεγαλύτερο μέρος, 94,1 εκατ. ευρώ, δαπανήθηκαν στην ασφάλεια, δηλαδή σε αμοιβές υπαλλήλων, επισκευή εξοπλισμών κ.ά. Ποσό περίπου 6,5 εκατ. ευρώ δαπανήθηκε στη διοίκηση ενώ για διατροφή, ένδυση και εργαστηριακή απασχόληση των κρατουμένων δαπανήθηκαν 973.036 ευρώ και για προγράμματα επανένταξης 718.842 ευρώ.
16 καταδίκες
Ενας από τους λόγους που οδήγησαν στη διενέργεια της μελέτης είναι το γεγονός ότι η Ελλάδα την τελευταία πενταετία έχει εισπράξει 16 καταδικαστικές αποφάσεις από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αναφορικά με τις συνθήκες κράτησης, ενώ τα πρόστιμα αθροίζονται σε 1,6 εκατ. ευρώ. Ο υπουργός Δικαιοσύνης ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αποσυμφόρησης των φυλακών –έχουν αποφυλακισθεί 2.000 άτομα με τον νέο νόμο– και ως εκ τούτου θα πρέπει να εξεταστούν εναλλακτικές μορφές κράτησης, όπως το βραχιολάκι. Οπως σημείωσε ωστόσο ο κ. Φυτράκης, το μέτρο δεν έχει ακόμη την προσδοκώμενη απήχηση καθώς εφαρμόζεται μόλις σε τρεις κρατουμένους.
Περαιτέρω, ο κ. Παρασκευόπουλος διευκρίνισε ότι η επιβολή μεγάλων ποινών επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, εξ ου και επανεξετάζεται από νομοπαρασκευαστική επιτροπή το ποινικό σύστημα. Τέλος, ο υπουργός αναφέρθηκε στην πρόσληψη 1.100 ατόμων που θα ενισχύσουν τη λειτουργία των φυλακών.