Υστερα από εκείνη την πρώτη μετεγκατάσταση προσφύγων στο Λουξεμβούργο που πραγματοποιήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2015, σε ιδιαίτερα πανηγυρικό κλίμα, η διαδικασία δεν προχωρά καλά. Οι συνολικές προσφερόμενες θέσεις μετεγκατάστασης από τα κράτη-μέλη έχουν φτάσει σήμερα, οκτώ μήνες μετά την επίσημη έναρξη του προγράμματος, τις 3.928. Υπενθυμίζεται ότι με βάση την απόφαση της Ε.Ε. προβλέπεται ότι θα μετεγκατασταθούν 66.400 άτομα από την Ελλάδα σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέσα στα επόμενα δύο χρόνια (αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο του 2015 που αποφασίστηκε το πρόγραμμα). Αντίστοιχα, αίτηση για μετεγκατάσταση έχουν κάνει 4.449 άτομα, ήδη αρκετοί περισσότεροι από τις θέσεις που διατίθενται. Ομως, τελικά μόνο 1.342 πρόσφυγες έχουν ταξιδέψει από την Ελλάδα προς άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ συνολικά έχουν εγκριθεί 1.791 αιτήματα από τα άλλα κράτη-μέλη. Κάθε κράτος-μέλος προσφέρει οικειοθελώς θέσεις.
Ομως, όταν ενεργοποιηθεί η διαδικασία από την αρμόδια διεύθυνση στην Ελλάδα, αποστέλλεται αίτημα για συγκεκριμένο άτομο, το οποίο συνοδεύεται και από τα στοιχεία του αιτούντος, οπότε το κράτος-μέλος μπορεί να απορρίψει την αίτηση, χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις. Ετσι, ακόμα και οι χώρες που έχουν δείξει καλή διάθεση (η προσφορά θέσεων από τα κράτη-μέλη, γίνεται σε εθελοντική βάση) και δέχονται πρόσφυγες μέσα από τη συγκεκριμένη διαδικασία, φαίνεται ότι διακριτικά στη συνέχεια απορρίπτουν ανθρώπους χαμηλής μόρφωσης και προτιμούν όσους διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις. Γυναίκες μόνες με πολλά παιδιά ή ασυνόδευτα ανήλικα δεν φαίνεται επίσης να είναι ιδιαίτερα «δημοφιλής» κατηγορία.
Μόνο 184 παιδιά ηλικίας 14-17 ετών (το ηλικιακό εύρος όπου βρίσκονται τα περισσότερα ασυνόδευτα) έχουν μπει στο πρόγραμμα. Μεγάλο ρόλο για την αποδοχή της αίτησης, παίζει επίσης η θρησκεία, και φυσικά προτιμώνται οι χριστιανοί αναφέρουν πηγές του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. «Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι δεν εντάχθηκαν στη διαδικασία μετεγκατάστασης οι Αφγανοί, παρά το γεγονός ότι υπήρξε μεγάλη πίεση από την ελληνική κυβέρνηση» τονίζουν.
Εκείνοι οι 30 πρώτοι Σύροι πρόσφυγες που άφησαν την Ελλάδα για τη νέα τους πατρίδα με πολλά χαμόγελα για χάρη των φωτογραφικών φακών, όταν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τους αποχαιρέτησε με κάθε επισημότητα στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», ήταν και οι μοναδικοί που έχουν ταξιδέψει προς τη συγκεκριμένη χώρα έκτοτε. Το Λουξεμβούργο έχει προσφέρει ακόμα 40 θέσεις, η διαδικασία έχει ήδη ολοκληρωθεί και έτσι μια ακόμα πτήση με 36 τυχερούς αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 26 Μαΐου.
Για να ενταχθεί κάποιος στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης θα πρέπει να έχει εισέλθει στη χώρα (Ελλάδα) μετά τις 16/9/2015 και να είναι Σύρος, Ιρακινός, Ερυθραίος, υπήκοος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας ή ανιθαγενής από τις χώρες αυτές.
Κάποιες χώρες απουσιάζουν πλήρως από τον κατάλογο όσων έχουν δώσει θέσεις για μετεγκατάσταση όπως η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Δανία καθιστώντας σαφές και επισήμως ότι δεν θέλουν πρόσφυγες, κάποιες έχουν διαθέσει ελάχιστες θέσεις κυρίως «για τα μάτια της συμφωνίας».
Χαρακτηριστικά η Τσεχία έχει προσφέρει 20 θέσεις για μετεγκατάσταση. Αντίστοιχα υποβλήθηκαν 20 αιτήματα από την Ελλάδα για μετεγκατάσταση αντίστοιχου αριθμού προσφύγων, όμως τελικά η χώρα απέρριψε τους 13 από αυτούς με αποτέλεσμα μόνο 4 να ταξιδέψουν τελικά στις 25 Απριλίου προς την Τσεχία. Η Πολωνία πάλι έχει προσφέρει 65 θέσεις και υπάρχουν 50 αντίστοιχα αιτήματα, όμως κανένας πρόσφυγας δεν έχει ταξιδέψει για Πολωνία… ακόμα.