«Δεν υπάρχει περίπτωση να μη βελτιωθεί το υφιστάμενο καθεστώς προστασίας», δεσμεύτηκε ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλης Αποστόλου μιλώντας στην «Κ», όσον αφορά τη νομοθεσία για τον αμπελώνα της Σαντορίνης. Οπως τόνισε, θα γίνει προσπάθεια να κηρυχθεί ο αμπελώνας του νησιού «ζώνη υψηλής παραγωγικότητας», έτσι ώστε να μην μπορούν να ξεφυτρώσουν οικήματα από το πουθενά εκεί όπου σήμερα υπάρχουν αμπέλια.
Το αίτημα διατυπώθηκε από τον δήμαρχο του νησιού Αναστάσιο-Νικόλαο Ζώρζο κατά τη διάρκεια των εργασιών του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου για τον Οινοτουρισμό που πραγματοποιείται στη Σαντορίνη από χθες και οι εργασίες του οποίου θα ολοκληρωθούν αύριο. Οπως έγινε σαφές από όλους τους ομιλητές της πρώτης ημέρας του συνεδρίου, για την ανάπτυξη του οινοτουρισμού σε μια περιοχή απαιτείται θεσμική θωράκιση και συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο.
12.000 στρέμματα
Σήμερα η Σαντορίνη έχει 12.000 στρέμματα με αμπέλια, τα περισσότερα φυτεμένα με τη διάσημη ποικιλία Ασύρτικο. Μάλιστα, η αυξημένη ζήτηση έφερε άνοδο στην τιμή του σταφυλιού που έφτασε φέτος στα τρία ευρώ για τον παραγωγό, ενώ σε άλλες περιοχές της Ελλάδας για γνωστές ποικιλίες οινοστάφυλων η τιμή δεν ξεπέρασε το 1,80 ευρώ το κιλό. Ωστόσο μερικές δεκαετίες νωρίτερα, πριν επεκταθεί ο τουρισμός στο νησί, ο σαντορινιός αμπελώνας ξεπερνούσε τις 27.000 στρέμματα. «Ο αρχαιότερος αμπελώνας στη Μεσόγειο χρειάζεται προστασία. Εχουμε 62 ποικιλίες αμπελιού και δεν πρέπει να ανατραπεί περισσότερο το ισοζύγιο τουρισμού και καλλιεργειών. Αλλωστε η υπερεκμετάλλευση πάντα οδηγεί σε φτώχεια», τόνισε ο δήμαρχος Αν.-Ν. Ζώρζος προσθέτοντας ότι η πολεοδόμηση θα πρέπει να γίνεται οργανωμένα, με συγκεκριμένο σχέδιο.
Αντίθετα, ο οινικός τουρισμός μπορεί να φέρει μεγάλα οικονομικά οφέλη. Το παράδειγμα της Καμπανίας, της περιοχής που παράγει το πιο διάσημο κρασί στον κόσμο, τη σαμπάνια, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Ο κύκλος εργασιών της γαλλικής σαμπάνιας πέρυσι ήταν 5,8 δισ. ευρώ, πουλήθηκαν 312 εκατομμύρια φιάλες, ενώ καλλιεργούνται 300.000 στρέμματα για την παραγωγή του αφρώδους οίνου. Ομως έρευνα που παρουσίασε ο Θεόδωρος Γεωργόπουλος, πρόεδρος του Georges Chappaz, ινστιτούτου για την ανάπτυξη του κρασιού στην Καμπανία, ανέδειξε το παράδοξο της Καμπανίας.
Ολοι γνωρίζουν τη σαμπάνια αλλά μόνο το 50% όσων ρωτήθηκαν σε σχετική έρευνα, πριν από μία πενταετία, γνώριζαν πού βρίσκεται η περιοχή που την παράγει. Μετά την κήρυξη τον Ιούλιο του 2015 «των πρέμνων, των σπιτιών και των κελαριών της Καμπανίας» –όπου παράγεται κρασί και υπάρχει οινοποιία εδώ και 300 χρόνια– σε μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, οι παράγοντες της πόλης άδραξαν την ευκαιρία να γνωρίσουν στον κόσμο, εκτός από τη σαμπάνια, και την Καμπανία και τους ανθρώπους που παράγουν το κρασί. Ετσι από 500.000 άτομα που επισκέπτονταν ετησίως την περιοχή, οι περισσότεροι μάλιστα εκ των οποίων για μονοήμερη εκδρομή, πέρυσι οι επισκέπτες έφθασαν το 1,2 εκατομμύριο, εκ των οποίων το 60% ήταν ξένοι –όχι Γάλλοι– ενώ αρκετοί παρέμειναν για μέρες. Ετσι η Καμπανία από τόπος παραγωγής κρασιού μετατράπηκε σε τόπος «διακοπών εμπειρίας». Σήμερα, στην παραγωγή σαμπάνιας απασχολούνται 30.000 άτομα ενώ ο οινοτουρισμός στα αμπελοτόπια της Καμπανίας δημιούργησε 14.600 επιπλέον θέσεις εργασίας.
Με δικούς τους κανόνες
Και επειδή δεν υπήρχε πλαίσιο προστασίας για την περιοχή, οι κάτοικοί της αποφάσισαν να δημιουργήσουν τους δικούς τους κανόνες προστασίας, τόνισε ο κ. Γεωργόπουλος. Χαρακτηριστικά, κάθε χρόνο δημιουργείται ένα νέο «αστικό πλάνο» με τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει στην περιοχή, ενώ ακόμα και τα οινοποιεία δεν επιτρέπεται να επεκταθούν χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν το προφίλ και η αισθητική ταυτότητα της Καμπανίας.
«Εχει υπολογιστεί ότι τα περυσινά έσοδα από τον τουρισμό θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 30% από την προώθηση του κρασιού», τόνισε χαρακτηριστικά ο Πάρης Τσάρτας, καθηγητής Τουριστικής Ανάπτυξης στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης χαρακτήρισε τους Δρόμους του Κρασιού που αναπτύσσονται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας αντίστοιχης αξίας ως προς τη δημιουργία πλούτου με τα έργα διάνοιξης των εθνικών οδών. Σήμερα το απόγευμα, εκτός των άλλων, αναμένεται ως τιμώμενο πρόσωπο ο οινοποιός και δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης. Χορηγοί επικοινωνίας στο συνέδριο που διοργανώθηκε από τον «Ηλιότοπο» είναι η «Καθημερινή» και το περιοδικό «Οινοχόος».