Σαφή τοποθέτηση κατά της, με οποιοδήποτε τρόπο, παράτασης του ορίου ηλικίας των ανώτατων δικαστών, έλαβε με μακροσκελή ανακοίνωσή της η Ενωση των Δικαστών του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενόψει της συγκλήσεως της Διοικητικής Ολομέλειας του Αρείου Πάγου την προσεχή Πέμπτη από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου, η οποία και έχει τη σχετική πρωτοβουλία για το θέμα αυτό, που έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων εντός και εκτός δικαστικού σώματος.
Οι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατά νόμο και το σύνταγμα, αρμόδιοι να αποφαίνονται για τη συνταγματικότητα η μη νόμων και διατάξεων, λαμβάνουν ξεκάθαρη θέση, τονίζοντας πως το σύνταγμα έχει διάταξη ρητή και απαγορευτική για την παράταση του ορίου ηλικίας των ανώτατων δικαστικών, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να παρακαμφθεί.
Ενδεικτικό της σαφήνειας με την οποία τοποθετείται η Ενωση των Δικαστών του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι το παρακάτω απόσπασμα από την ανακοίνωσή τους.
«Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι η διάταξη του άρθρου 88 παρ. 5 του Συντάγματος είναι σαφής και ανεπιφύλακτη και δεν είναι δεκτική αντίθετης ερμηνείας που θα ανέτρεπε την ασφάλεια δικαίου, στην οποία αποβλέπει κάθε πολίτης και την οποία είναι ταγμένοι να υπηρετούν οι δικαστές. Συνεπώς, η συζήτηση γύρω από το ζήτημα του ορίου ηλικίας των δικαστικών λειτουργών μπορεί να γίνει μόνο με τελικό σκοπό τη διατύπωση πρότασης για την αναθεώρηση της σχετικής διατάξεως του Συντάγματος. Οποιαδήποτε άλλη λύση δίνει τη δυνατότητα να ανατρέπονται διατάξεις του Συντάγματος με σαφές και ανεπιφύλακτο περιεχόμενο».
Το θέμα της παράτασης του ορίου ηλικίας των ανώτατων δικαστών και πέραν του 67ου κατά παράκαμψη του ισχύοντος συντάγματος έχει τεθεί απο την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου, η οποία και αποχωρεί τον προσεχή Ιούνιο και ενδεχόμενη ρύθμιση θα της επέτρεπε να μείνει για κάποια χρόνια ακόμη.
Ομως τόσο ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Σταύρος Κοντονής όσο και ο προκάτοχός του Νίκος Παρασκευόπουλος με δηλώσεις τους δημόσια έχουν ταχθεί κατά οποιασδήποτε νομοθετικής ρύθμισης, κατά παράβαση του συντάγματος, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν επίσης λάβει ανάλογη θέση.
Σκληρές ανακοινώσεις έχουν εκδόσει κατά καιρούς η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, ενώ για το θέμα δημόσια έχει τοποθετηθεί και ο πρώην πρωθυπουργός Μιχάλης Πικραμένος, τασσόμενος και αυτός υπέρ της άποψης ότι δεν μπορεί το σύνταγμα να παρακαμφθεί.
Από την αλλη πλευρά επιχειρήματα για παράταση του ορίου ηλικίας των δικαστών, στα οποία κατά καιρούς έχει αναφερθεί και η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου, γίνονται αποδεκτά με την αναγκαία προύπόθεση ότι η σχετική συζήτηση μπορεί να ανοίξει -και να διεξαχθεί- στο πλαίσιο της αναθεώρησης του συντάγματος, οπότε – τότε- μπορεί αν τα πολιτικά κόμματα το αποφαςίσουν να υπάρξει αλλαγή της συνταγματικής ρύθμισης και παράταση του ορίου ηλικίας των δικαστών και για μετά το 67ο ετος.
Σε κάθε περίπτωση η σύγκληση της Διοικητικής Ολομέλειας του Αρείου Πάγου για την Πέμπτη με αυτό το θέμα, παρά τις αντιδράσεις, έχει προκαλέσει αίσθηση εντός και εκτός δικαιοσύνης, ενώ δύσκολα μπορεί κανείς να κάνει αποδεκτό, το επιχείρημα ότι πολλοί ανώτατοι δικαστικοί θα ταχθούν υπέρ της παρατάσεως του ορίου ηλικίας τους, παρά τη ρητή απαγόρευση του συντάγματος, με μόνο κριτήριο την παραμονή τους για κάποια ακόμα χρόνια στο δικαστικό σώμα, καθώς οι μισθολογικές τους αποδοχές, είναι τριπλάσιες τουλάχιστον από τα επίπεδα της σύνταξής τους.
«Μόνο με αναθεώρηση του Συντάγματος»
Η παράταση του ορίου συνταξιοδότησης των δικαστών και εισαγγελέων, μόνο με την αναθεώρηση του Συντάγματος μπορεί να γίνει, αναφέρουν σε κοινή σημερινή δήλωσή τους, δυο πρώην πρόεδροι του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, ο Δημήτρης Παξινός και ο Γιάννης Αδαμόπουλος και προσθέτουν ότι «η ανακίνηση του ζητήματος μόνο επιβλαβείς συνέπειες μπορεί να έχει».
Παράλληλα, αναφέρουν ότι «είναι ανεξήγητες οι κατά καιρούς ερμηνευτικές προσπάθειες να παρακαμφθεί το γράμμα του Συντάγματος με ελαστική ερμηνεία του ή απόπειρα νομοθετικής εξειδίκευσης του περιεχομένου του, εκεί όπου τέτοια απόκλιση δεν είναι δυνατή».
Ακόμη, αναφέρουν ότι οι νόμοι δεν «πρέπει να θεσπίζονται “φωτογραφικά”, ούτε όμως και να ερμηνεύονται με διαφορετικό τρόπο, ιδιαίτερα μάλιστα αν ο ερμηνευτής αντλεί o ίδιος έννομα συμφέροντα από την ερμηνεία που επιχειρεί».
Σε άλλο σημείο της δήλωσής τους αναφέρουν, ότι «αλλά και από δικαιοπολιτική σκοπιά, το ηλικιακό όριο αποτυπώνει την ορθή βούληση του συντακτικού νομοθέτη, η ισοβιότητα να εξισορροπείται από ρητά εχέγγυα ανανέωσης του σώματος και εξορθολογισμού της επετηρίδας. Δεν είναι ούτε “κυρωτική” ούτε “συνταξιοδοτική” η ρύθμιση. Αντιθέτως, διασφαλίζει την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης μέσα από τη συνέχεια του έμψυχου προσωπικού των λειτουργών της. Σε κάθε περίπτωση, χωρίς να έχει προηγηθεί αναθεώρηση της σχετικής συνταγματικής διάταξης, η ανακίνηση του ζητήματος μόνο επιβλαβείς συνέπειες μπορεί να έχει».