Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία της νέας έρευνας του διεθνούς οργανισμού ActionAid και της εταιρείας QED για τις έμφυλες προκαταλήψεις, τα οποία –μεταξύ άλλων– δείχνουν ότι οι νεότερες γενιές (Gen-Z και Millennials) εκφράζουν προκατάληψη όσον αφορά διάφορα θέματα, όπως την πολιτική, την εκπαίδευση, την οικονομία, τη σωματική ακεραιότητα.
Συγκεκριμένα, όπως παρουσιάζεται στο σχετικό γράφημα, η γενιά Gen-Z (ηλικίες 17-26) προηγείται κατά 50% σε σχέση με τις παλαιότερες γενιές όσον αφορά τις προκαταλήψεις. Ακολουθούν οι Millennials (27-42) με 49%, οι Gen X (43-58) με 39% και τέλος οι baby boomers (59-77) με το 38%. «Αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται παράδοξο, θα αναμέναμε από τους νεότερους να είναι πιο “αφυπνισμένοι” στα ζητήματα αυτά», λέει στην «Κ» ο Ιάσονας Μαντινειός, social & market αναλυτής της QED. Ο ίδιος εξηγεί ότι υπάρχουν δύο ερμηνείες γι’ αυτό το φαινόμενο, που μάλιστα η μία συμπληρώνει την άλλη.
Η πρώτη αφορά τη λειτουργία των προκαταλήψεων αναφορικά με την ηλικία. «Οι προκαταλήψεις, ως “αυτοματισμοί” της σκέψης μας ενδέχεται να βρίσκουν πιο γόνιμο έδαφος σε νεότερους ηλικιακά ανθρώπους. Αλλωστε, η όποια αντίσταση στις προκαταλήψεις δεν αποτελεί μια διαδικασία αυτοκριτικής και καταστροφής βεβαιοτήτων που έρχεται (και) με τον χρόνο», λέει ο κ. Μαντινειός.
Η δεύτερη έχει να κάνει με τα διαφοροποιητικά χαρακτηριστικά της γενιάς των Gen-Z. «Η διεθνής βιβλιογραφία δικαίως κάνει λόγο για μια woke γενιά, πιο συνειδητοποιημένη και ευαισθητοποιημένη. Είναι όμως παράλληλα μια γενιά γεννημένη και μεγαλωμένη στην κρίση, στην οποία παρατηρείται η μεγαλύτερη απόσταση και απογοήτευση από τις (συμβατικές τουλάχιστον) συλλογικές διαδικασίες», αναφέρει.
Μεταξύ άλλων, η έρευνα παρουσιάζει τις πιο συνήθεις μορφές έμφυλης προκατάληψης στη σημερινή μας κοινωνία. Ποιες είναι αυτές; «Εχουν να κάνουν με την πολιτική συμμετοχή και με τη σωματική ακεραιότητα των γυναικών. Το 15% των Ελλήνων θεωρεί ότι το να έχουν οι γυναίκες τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες δεν αποτελεί αναγκαία για τη δημοκρατία συνθήκη, ενώ το 21% συμφωνεί με τη φράση “οι άνδρες είναι καλύτεροι πολιτικοί ηγέτες από τις γυναίκες”», λέει η Μαρία Κόκκαλη, υπεύθυνη επικοινωνίας της ActionAid. Οπως τονίζει, η προτίμηση των Ελλήνων αποτυπώνεται και στην πράξη, «με τη γυναικεία εκπροσώπηση να είναι μικρότερη του 25% τόσο σε βουλευτική όσο και σε υπουργική θέση». Παράλληλα, το 18% των Ελλήνων θεωρεί πως υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες δικαιολογείται ένας άνδρας να χτυπά μια γυναίκα.
Πώς θα αντιμετωπισθούν οι έμφυλες προκαταλήψεις; Σύμφωνα με την οργάνωση, το πρώτο βήμα είναι η αναγνώριση του ότι είναι κοινωνικά μη αποδεκτές και σε μεγάλο βαθμό αβάσιμες. «Μοιάζει δεδομένο αλλά δεν είναι, γιατί οι προκαταλήψεις δρουν υποδόρια και καθορίζουν τη στάση μας χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε. Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η ενημέρωση και η εκπαίδευση, που για εμάς αποτελούν τα πιο βασικά εργαλεία αντιμετώπισης έμφυλων ζητημάτων». Η ActionAid –μεταξύ άλλων– εργάζεται συστηματικά από το 2000 πάνω σε αυτό το θέμα, διοργανώνοντας εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά τα οποία έχουν ως στόχο την καταπολέμηση των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων, προωθώντας τις αξίες του παγκόσμιου ενεργού πολίτη.
Τέλος, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι άνδρες είναι πιο προκατειλημμένοι από τις γυναίκες στις παραμέτρους πολιτικής προκατάληψης, «με τη μεγαλύτερη έμφυλη διαφοροποίηση να παρατηρείται στα ζητήματα της εργασίας», αναφέρει η κ. Κόκκαλη. Και συμπληρώνει: «Οι γυναίκες εμφανίζονται σε μικρότερο βαθμό προκατειλημμένες όσον αφορά τις αντιλήψεις τους σχετικά με το φύλο (34%) από τους άνδρες (54%), ενώ ένας στους 5 άνδρες έχει 3 και άνω έμφυλες προκαταλήψεις».