Το σίριαλ Brexit θα συνεχιστεί για τουλάχιστον 11 μήνες

Το σίριαλ Brexit θα συνεχιστεί για τουλάχιστον 11 μήνες

4' 39" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο κύβος ερρίφθη, το Brexit θα γίνει στις 31 Ιανουαρίου 2020. Ομως οι ψηφοφόροι του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, που περιμένουν δραματικές αλλαγές από την 1η Φεβρουαρίου, θα απογοητευθούν, γιατί η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση θα γίνει συντεταγμένα, με αποτέλεσμα, στην πράξη, να μην αλλάξει αρχικά τίποτα.

Η πραγματική καμπή μετατίθεται για τις 31 Δεκεμβρίου 2020, ημερομηνία κατά την οποία ο Μπόρις Τζόνσον έχει δεσμευθεί ότι η Βρετανία θα έχει κλείσει εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική συμφωνία και τη μελλοντική σχέση των δύο μερών ξεκινούν το προσεχές δεκαπενθήμερο στις Βρυξέλλες με χρονοδιάγραμμα που έχει χαρακτηριστεί εξωπραγματικό, αφού ποτέ στην ιστορία των εμπορικών συμφωνιών δεν ήταν αρκετοί έντεκα μήνες. 

Καμία από τις δύο πλευρές δεν επιθυμεί να υπάρξουν δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις, αλλά οι στόχοι τους αποκλίνουν, και έτσι ο κίνδυνος παράπλευρων συνεπειών είναι απολύτως υπαρκτός. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα επιχειρήσει να κρατήσει τη Βρετανία κοντά στο ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο, ενώ η Βρετανία υπό τον Μπόρις Τζόνσον θα επιχειρήσει να απομακρυνθεί από το ευρωπαϊκό κεκτημένο ώστε να διευκολύνει τη σύναψη εμπορικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ. Τα ζητήματα εμπορικής πολιτικής έχουν, ωστόσο, πρακτικές πολιτικές συνέπειες.

Ανάλυση του Ινστιτούτου Ερευνας Δημόσιας Πολιτικής (IPPR), την οποία δημοσιεύουν οι Times του Λονδίνου, συμπεραίνει ότι οι περιοχές της Βρετανίας που διακινδυνεύουν περισσότερο σε περίπτωση που η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θέσει προσκόμματα στο εμπόριο Ε.Ε. – Βρετανίας είναι οι ίδιες περιοχές που πέρασαν για πρώτη φορά φέτος στα χέρια των Συντηρητικών. Με λίγα λόγια, ο Μπόρις Τζόνσον θα πρέπει να επιλέξει αν θα βλάψει ή όχι αυτούς που τον ψήφισαν.

Οι Times αναφέρουν το παράδειγμα της κοιλάδας Τις, κατά μήκος της οποίας έχουν συγκεντρωθεί χημικές βιομηχανίες των οποίων οι ετήσιες εξαγωγές ανέρχονται σε 12 δισ. στερλίνες, με κύριο εμπορικό εταίρο την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η παραγωγή υπόκειται στην ευρωπαϊκή οδηγία REACH, την οδηγία-σταθμό για τον περιορισμό της χημικής ρύπανσης και την προστασία της δημόσιας υγείας. Αν η εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – Λονδίνου μείνει στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή, όπως ζητεί ο Τζόνσον, η REACH θα πάψει να ισχύει για τη Βρετανία από την 1η Ιανουαρίου 2021. Το τι θα συμβεί στη συνέχεια είναι ένα μεγάλο ερώτημα: σύμφωνα με τον Τζόνσον, η Βρετανία θα γίνει πιο «ευέλικτη» και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων θα ανέβει, εφόσον θα απαλλαγούν από την υποχρέωση τήρησης υψηλών περιβαλλοντικών προτύπων και προτύπων που αφορούν την υγεία.

Οι κίνδυνοι

Αυτό (πέρα από τις προφανείς συνέπειες για το περιβάλλον) θα είναι μικρή παρηγοριά για όσους μπορεί να χάσουν τη δουλειά τους αν οι επιχειρήσεις αντιμετωπίσουν εμπόδια στη διάθεση των προϊόντων τους στην ευρωπαϊκή αγορά και αποφασίσουν να μετεγκατασταθούν σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Από τη σκοπιά των Ευρωπαίων καταναλωτών, ο κίνδυνος είναι να χρησιμοποιηθεί η εμπορική συμφωνία με τη Βρετανία ως μοχλός για να χαλαρώσουν τα πρότυπα σε ολόκληρη την Ε.Ε., επιτρέποντας, στη βάση κάποιου πολιτικού συμβιβασμού, την είσοδο στην Ε.Ε. βρετανικών προϊόντων που θα ανταγωνίζονται με αθέμιτο τρόπο τα ευρωπαϊκά, ωθώντας και τα ευρωπαϊκά πρότυπα προς τα κάτω.

Τίποτα τέτοιο δεν θα συμβεί αν δεν το επιτρέψει η Ε.Ε., αφού το σχετικό μέγεθος των «27» είναι συντριπτικά μεγαλύτερο από αυτό της Βρετανίας. Οι εξαγωγές προς την Ε.Ε. αποτελούν το 45% των βρετανικών εξαγωγών, ενώ οι εξαγωγές προς τη Βρετανία αποτελούν το 6,2% των εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Φυσικά, οι επιπτώσεις μιας κακής συμφωνίας διαφέρουν από κλάδο σε κλάδο και από χώρα σε χώρα, διαφορές που η Βρετανία θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί επιχειρώντας να διχάσει την Ε.Ε. στον νέο γύρο διαπραγματεύσεων – κάτι στο οποίο απέτυχε οικτρά έως τώρα.

Εισερχόμενη στη διαπραγμάτευση, η Ε.Ε. έχει δύο «υπερόπλα», τα οποία μπορούν να πλήξουν ανά πάσα στιγμή με καίριο τρόπο τα βρετανικά συμφέροντα. Πρόκειται για την άδεια πρόσβασης στις ευρωπαϊκές αγορές που είναι απολύτως αναγκαία για το Σίτι του Λονδίνου (απαιτείται πιστοποιητικό «ισοδυναμίας» των ρυθμιστικών κανονισμών Βρετανίας – Ε.Ε., το οποίο η Ε.Ε. μπορεί να αφαιρέσει ανά πάσα στιγμή με προειδοποίηση ενός μηνός) και για την άδεια μεταφοράς δεδομένων, τα οποία είναι απαραίτητα για την ολοκλήρωση σειράς χρηματιστηριακών και εμπορικών συναλλαγών.

«Είναι οι δύο μεγάλοι μοχλοί που έχει στη διάθεσή της η Ε.Ε.», είπε στους Τimes ανώτερη διπλωματική πηγή στις Βρυξέλλες. «Το αν θα θεωρήσουμε επαρκή τα βρετανικά πρότυπα για την προστασία των δεδομένων και για τον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι κάτι που βρίσκεται υπό τον άμεσο έλεγχό μας. Είναι αποφάσεις που μπορούν να αναστραφούν ανά πάσα στιγμή και να συνδεθούν με την ευρύτερη πρόοδο των διαπραγματεύσεων», προσέθεσε ο αξιωματούχος.

Το τρίτο «ατού» της Ε.Ε. στη διαπραγμάτευση είναι η πίεση χρόνου που έχει επιβάλει στον εαυτό της η βρετανική πλευρά. Εκλεγμένος με το σύνθημα «Get Brexit done» (υλοποιούμε το Brexit), ο Μπόρις Τζόνσον έχει αυτοδεσμευθεί στην ημερομηνία της 31ης Δεκεμβρίου 2020, κάτι που θα τον υποχρεώσει είτε να αποδεχθεί μια συμφωνία πολύ διαφορετική από αυτή που υπόσχεται (στην πράξη, κρατώντας τη Βρετανία πολύ πιο κοντά στην Ε.Ε.) είτε να μεταθέσει ακόμη μακρύτερα τον χρονικό ορίζοντα της βρετανικής αποχώρησης.

Τα «ατού» του Λονδίνου

Τα διαπραγματευτικά χαρτιά της Βρετανίας είναι λιγότερα. Το βασικότερο, ιδίως στη διαπραγμάτευση με τη Γερμανία, είναι η «αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή» που θα προκύψει σε περίπτωση που υπάρξουν προβλήματα και καθυστερήσεις στις πολύπλοκες διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Επιπλέον, το Λονδίνο μπορεί να πιέσει τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Δανία με μοχλό την αλιεία, αποκλείοντας την πρόσβαση αλιευτικών σκαφών από την Ε.Ε. στη βρετανική ΑΟΖ, που είναι η πέμπτη μεγαλύτερη στον κόσμο.

Στις 31 Ιανουαρίου θα εκδοθεί η απόφαση του διαζυγίου, αλλά οι σύζυγοι θα συνεχίσουν να ζουν στο ίδιο σπίτι, διαπραγματευόμενοι τους όρους της μελλοντικής χωριστής ζωής τους, με την ελπίδα ότι θα έχουν καταλήξει σε μια λύση μέσα σε 11 μήνες και χωρίς να βγουν τα μεγάλα μαχαίρια. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή