Η 3η Νοεμβρίου είναι μια ημερομηνία-ορόσημο για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν όλα κυλήσουν ομαλά –κάτι που για πρώτη φορά τον τελευταίο ενάμιση αιώνα θεωρείται κάθε άλλο παρά εγγυημένο– πριν ξημερώσει η Τετάρτη, στην Ελλάδα θα γνωρίζουμε αν ο Ντόναλντ Τραμπ θα έχει εξασφαλίσει μία ακόμη τετραετία στον Λευκό Οίκο ή αν ο Τζο Μπάιντεν θα έχει εκλεγεί ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ. Το μέγεθος του διακυβεύματος αναδεικνύεται από το γεγονός ότι ο Τραμπ επιμένει, εμπρηστικά, ότι θα ηττηθεί μόνον αν υπάρξει εις βάρος του μαζικής κλίμακας εκλογική απάτη. Κανένας προκάτοχός του δεν διέβαλλε τόσο ανερυθρίαστα την εκλογική διαδικασία.
Για τον υπόλοιπο πλανήτη –ιδίως για την Ευρώπη, τη μεγάλη σύμμαχο της Αμερικής, και ακόμη ειδικότερα την Ελλάδα, την οποία η Τουρκία του Ερντογάν απειλεί με ολοένα και πιο κραυγαλέο τρόπο– πρόκειται για τις σημαντικότερες αμερικανικές προεδρικές εκλογές της μεταπολεμικής περιόδου. Η αδιαφορία έως και εχθρική στάση του Τραμπ απέναντι στους πυλώνες της δυτικής συμμαχίας, όπως το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ενωση, η συμπάθειά του για τους ανά τον κόσμο δικτάτορες (και ιδίως τον Τούρκο πρόεδρο), η περιφρόνησή του για θεμελιώδεις αξίες όπως η ελευθεροτυπία, η διάκριση των εξουσιών, η ίδια η έννοια της συνεισφοράς στα κοινά, η παραίτησή του από τον ρόλο της διεθνούς ηγεσίας σε κρίσεις, όλα συνηγορούν στην εκτίμηση πως η δεύτερη θητεία του θα είναι πηγή ευρύτερης γεωπολιτικής αποσταθεροποίησης.
Από την άλλη, μία νίκη του Μπάιντεν –ακόμη και καθαρή, χωρίς παρατεταμένες δικαστικές αντιπαραθέσεις και άλλα δεινά– δεν θα αλλάξει κάποιες βασικές τάσεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, που είχαν διαμορφωθεί πριν από το 2016: τη στροφή προς την Ασία και την αναχαίτιση της Κίνας, τη μειωμένη διάθεση για προβολή ισχύος στις παρυφές της Ευρώπης και στη Μέση Ανατολή. Η αριστερή πτέρυγα του Δημοκρατικού Κόμματος, την οποία ο Μπάιντεν δεν έχει περιθώριο να αγνοήσει, διαφωνεί σχεδόν σε όλα με τον Τραμπ, αλλά συμφωνεί στην ανάγκη περιορισμού του διεθνούς στρατιωτικού αποτυπώματος των ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα ενδέχεται να έχει σημαντική επίδραση στην πολιτική απέναντι στην Τουρκία: ο Ερντογάν έχει εξαντλήσει την υπομονή του Κογκρέσου (Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών). Ωστόσο, όπως κατέγραψε μεταξύ άλλων ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τραμπ, Τζον Μπόλτον, επανειλημμένως ο Αμερικανός πρόεδρος έχει θωρακίσει τον Τούρκο ομόλογό του από τις συνέπειες των πράξεών του.
Παραμονές της μεγάλης αναμέτρησης, η «Κ» απευθύνθηκε σε μια ευρεία γκάμα σχολιαστών, διαφορετικών ιδεολογικών προελεύσεων και πεδίων ειδημοσύνης, για να αποκτήσει μία πιο σαφή εικόνα του πώς το αποτέλεσμα θα επηρεάσει τον διεθνή ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών. Δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου μέχρι πρόσφατα η αμερικανική παρουσία αποτελούσε εγγύηση σταθερότητας και όπου σήμερα η ειρήνη μοιάζει να κρέμεται από μια κλωστή.
Αμερικανικές εκλογές 2020: Όλες οι εξελίξεις από το kathimerini.gr
ΡΟΜΠΕΡΤ ΚΑΠΛΑΝ, Γεωπολιτικός αναλυτής
«Δεν πρόκειται να υπάρξει ολική επαναφορά»
«Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών θα είναι η πιο σημαντική ανεξάρτητη μεταβλητή στις διεθνείς σχέσεις», δηλώνει στην «Κ» ο φημισμένος συγγραφέας και senior advisor του Eurasia Group Ρόμπερτ Κάπλαν.
«Αν επικρατήσει ο Μπάιντεν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιστρέψουν, ρητορικά τουλάχιστον, στη γλώσσα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προώθησης της δημοκρατίας, επιχειρώντας παράλληλα να σταθεροποιήσουν την αντιπαράθεσή τους με την Κίνα.
Οι συμμαχίες θα επανέλθουν στο προσκήνιο. Αλλά δεν θα υπάρξει μια ολική επαναφορά στον κόσμο πριν από τον Τραμπ. Η Αμερική παραμένει μια διχασμένη χώρα, με πολλούς ψηφοφόρους να θεωρούν ότι έχουν πέσει θύματα εκμετάλλευσης από την Κίνα αλλά και από τους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών».
ΙΑΝ ΜΠΡΕΜΕΡ, Πρόεδρος Eurasia Group
«Τον πρώτο λόγο στην περιοχή έχει η Ε.Ε.»
Σύμφωνα με τον Ιαν Μπρέμερ, μια νίκη του Ντόναλντ Τραμπ «θα έδινε στον Ερντογάν μεγαλύτερο περιθώριο για να προκαλέσει αναστάτωση στην Ανατολική Μεσόγειο, βασιζόμενος στην προσωπική σχέση που έχει μαζί του και στη γενικότερη αδιαφορία του Τραμπ για την περιοχή, ώστε να προωθήσει μια πιο ριψοκίνδυνη ατζέντα».
Αντιθέτως, «η εκλογή του Μπάιντεν θα δυσχεράνει τις κινήσεις του Ερντογάν στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στα ευρύτερα γεωπολιτικά μέτωπα που έχει ανοίξει τελευταίως.
Ωστόσο, στην τελική ανάλυση, ο παράγων που θα πρέπει να αποφασίσει πόσο σκληρή στάση θα τηρήσει απέναντι στην Αγκυρα ως αντίδραση στις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση, με τη Ουάσιγκτον να επεμβαίνει ευκαιριακά για να προβάλει τον ηγετικό της ρόλο και να διαφυλάξει τα συμφέροντα των ΗΠΑ».
Η άμεση επίδραση των αμερικανικών εκλογών στην περιοχή θα είναι «μηδαμινή», θεωρεί ο επικεφαλής της Eurasia.
«Μεσοπρόθεσμα όμως, αν οι εντάσεις συνεχιστούν, αυτό θα πυροδοτήσει αντίδραση του Μπάιντεν κατά του Ερντογάν, με αρνητικές συνέπειες για την Τουρκία».
ΤΖΕΪΜΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ, Ναύαρχος ε.α., πρώην πρύτανης της Σχολής Fletcher
«Η Τουρκία είναι δύναμη ταραχοποιός»
Ο Τζέιμς Σταυρίδης, πρώην επικεφαλής των νατοϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη, τονίζει: «Οποιος κι αν είναι ο επόμενος πρόεδρος, υπάρχει πλέον ευρεία συναίνεση ότι η Τουρκία υπό τον πρόεδρο Ερντογάν είναι μια ταραχοποιός δύναμη διεθνώς, με βλέψεις που δεν συμβάλλουν στην παγκόσμια τάξη ή στα συμφέροντα των ΗΠΑ». Κάνει ειδική μνεία στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, όπου η Αγκυρα «ενθαρρύνει το Αζερμπαϊτζάν να πολεμήσει με την Αρμενία», στη Λιβύη, στις «ναυτικές αντιπαραθέσεις με συμμάχους στο ΝΑΤΟ, ειδικά τη Γαλλία», στις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο, στους S-400 και στις «επιθέσεις σε μαχητές κατά του ISIS υποστηριζόμενους από τις ΗΠΑ στη Συρία. Ούτε ο πρόεδρος Τραμπ ούτε ο Μπάιντεν θα ανεχθούν αυτή τη συμπεριφορά περαιτέρω». Με τον Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο πάντως, εξηγεί ο Σταυρίδης, η Ουάσιγκτον «είναι πιο πιθανό να επιδιώκει την επίλυση ζητημάτων ασφαλείας μέσω διαπραγματεύσεων (π.χ. με το Ιράν), θα προσχωρήσει ξανά στην κλιματική συμφωνία των Παρισίων και θα αναζητήσει την αλληλεγγύη των συμμάχων της για να αντιμετωπίσει την Τουρκία εντός του ΝΑΤΟ». «Ο Μπάιντεν», θυμίζει, «ιστορικά έχει συνδεθεί στενά με την ελληνοαμερικανική κοινότητα» και η πολιτική του «θα έχει θετικό αντίκτυπο» για την Ελλάδα. Σχετικά με την περίοδο μεταξύ εκλογών και ορκωμοσίας σημειώνει: «Αν υπάρξει αβεβαιότητα και μια δικαστική διαμάχη, υπάρχουν χώρες που ίσως μπουν στον πειρασμό να κάνουν κάποια κίνηση, με τη σκέψη ότι οι ΗΠΑ θα έχουν στραμμένη την προσοχή τους αλλού». Ο Σταυρίδης εκτιμά ότι μια τέτοια απόπειρα «θα ήταν εσφαλμένη», καθώς «οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είναι ένας μη πολιτικός θεσμός και είναι έτοιμες να δράσουν αν κριθεί απαραίτητο».
ΙΑΝ ΛΕΣΕΡ, Αντιπρόεδρος German Marshall Fund of the United States
«Ο Μπάιντεν έχει υπάρξει πιο ευθύς»
«Αναμφίβολα, η Αγκυρα θα προτιμούσε να κερδίσει ο Τραμπ», λέει ο Ιαν Λέσερ του GMFUS. «Ο Μπάιντεν έχει υπάρξει πολύ πιο ευθύς στην κριτική που έχει ασκήσει στην τουρκική πολιτική. Και ο πρόεδρος Τραμπ με τον πρόεδρο Ερντογάν δείχνουν να έχουν αναπτύξει μια αμοιβαία κατανόηση». Ωστόσο, συμφωνεί ότι, ακόμη και σε μια δεύτερη θητεία Τραμπ, «η Τουρκία σχεδόν σίγουρα θα αντιμετωπίσει πιέσεις από την Ουάσιγκτον και επιπρόσθετες κυρώσεις για τους S-400. Υπάρχει διακομματική συναίνεση επ’ αυτού στο Κογκρέσο, η οποία ενισχύεται από τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
Για τον Λέσερ, οι αδρές γραμμές της αμερικανικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο –«έντονη ανησυχία για τη στρατιωτική αντιπαράθεση και εν πολλοίς στήριξη των ελληνικών θέσεων»– δεν θα αλλάξουν με την εκλογή Μπάιντεν. Ως πρόεδρος, ωστόσο, θα «εμπλακεί πιο ενεργά» στην κρίση και θα θέσει το ζήτημα της τουρκικής συμπεριφοράς πιο επιτακτικά εντός του ΝΑΤΟ.
Για την περίοδο της μετάβασης, αναφέρει και αυτός ότι «υπάρχει ο κίνδυνος ορισμένοι να την εκλάβουν –λανθασμένα– ως ένα παράθυρο ευκαιρίας για πιο επιθετικές ενέργειες». Η εσωστρέφεια στις ΗΠΑ «θα περιπλέξει τη διαχείριση κρίσεων, από τον Ινδικό-Ειρηνικό έως την Ανατολική Μεσόγειο. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ταχύτητα με την οποία θα διοριστούν αξιωματούχοι σε νευραλγικά πόστα. Οι καθυστερήσεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε απουσία κατεύθυνσης και αδράνεια».
ΒΙΚΤΟΡ ΝΤΕΪΒΙΣ ΧΑΝΣΟΝ, Senior Fellow, Ινστιτούτο Hoover (Στάνφορντ)
«Η νίκη Τραμπ θα ευνοούσε την Ελλάδα»
«Το διακομματικό κατεστημένο έχει άδικο ότι η νίκη του Τραμπ δεν θα ευνοούσε την Ελλάδα. Τα γεγονότα έχουν μεγαλύτερη σημασία από τις εικασίες: ήδη βλέπουμε το περίγραμμα μιας ευνοϊκής στάσης της κυβέρνησης Τραμπ προς την Ελλάδα στην τρέχουσα κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο. Μπορεί να είναι υπόρρητη, αλλά είναι πιο κοντά στη γαλλική παρά στη γερμανική στάση – και θεωρώ ότι γίνεται πιο σθεναρή.
Η συμβατική διακομματική στάση της Ουάσιγκτον συνδυάζει την τυπική ρητορική στήριξη στις ελληνικές θέσεις απέναντι στις διαχρονικές τουρκικές προκλήσεις με τις γνωστές κοινοτοπίες του “ρεαλισμού”: “η Τουρκία είναι ζωτική για τη θωράκιση της νότιας πτέρυγας του ΝΑΤΟ”, “ο Ερντογάν είναι ένα εφήμερο φαινόμενο”, “οι αμερικανικές βάσεις στην Τουρκία είναι κρίσιμες για τη Μέση Ανατολή” κ.ο.κ.
Ο κόσμος, όμως, έχει αλλάξει – και μαζί έχει αλλάξει και η εξωτερική πολιτική. Οι ΗΠΑ έχουν εξελιχθεί, από μία κατάσταση εξάρτησης από το πετρέλαιο της Μέσης Ανατολής, στον μεγαλύτερο εξαγωγέα πετρελαίου και αερίου διεθνώς. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αναδειχθεί σε σθεναρό υποστηρικτή των αξιών της Δύσης στο πλαίσιο των πολιτισμικών αντιπαραθέσεων στο εσωτερικό της χώρας. Στο Πεντάγωνο υπάρχει δυσαρέσκεια με τους Τούρκους ομολόγους τους και παράλληλα έχει εδραιωθεί μία διχοτόμηση στη Μέση Ανατολή μεταξύ Τουρκίας – Ιράν – Χεζμπολάχ – Χαμάς από τη μία και του Ισραήλ και των μετριοπαθών σουνιτικών χωρών από την άλλη. Ολα αυτά ωθούν την κυβέρνηση Τραμπ πιο κοντά στις ελληνικές θέσεις – που ούτως ή άλλως βασίζονται σε σαφώς ισχυρότερα νομικά, ηθικά και ιστορικά επιχειρήματα».
ΕΝΤΙ ΖΕΜΕΝΙΔΗΣ, Eκτελεστικός διευθ. του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας
«Το τέλος του κόσμου που γνωρίζουμε»
«Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να σημαίνει το τέλος της διεθνούς τάξης όπως τη γνωρίζουμε. Η εχθρότητα που επιδεικνύει προς το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και η στάση του απέναντι στο ελεύθερο εμπόριο, θα καταστήσουν απρόβλεπτες τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Οι διμερείς σχέσεις θα είναι περισσότερο συναλλακτικές παρά στρατηγικές. Σε μια δεύτερη θητεία Τραμπ, η Ελλάδα θα πρέπει ταυτόχρονα να βοηθήσει την Ευρωπαϊκή Ενωση να αναπτύξει μια συνεκτική εξωτερική πολιτική και στρατηγική αυτονομία· να καταστεί πιο πολύτιμη για την Ουάσιγκτον· και να επιταχύνει την ανάπτυξη των συμμαχιών της στην Ανατολική Μεσόγειο, ενισχύοντας και τη διάσταση της ασφάλειας. Η επίτευξη των στόχων αυτών μέσα σε τέσσερα χρόνια, με την Τουρκία να προκαλεί ένταση στα ανατολικά της σύνορα, είναι δύσκολο έργο.
Μια προεδρία του Μπάιντεν θα αποκαταστήσει κάποιο επίπεδο κανονικότητας και προβλεψιμότητας. Οι δεσμοί μεταξύ Ουάσιγκτον, ΝΑΤΟ και Ε.Ε. σίγουρα θα αναθερμανθούν. Η διπλωματία των ΗΠΑ θα γίνει πιο ενεργή και παρούσα. Ομως, ο Μπάιντεν θα έχει τη μεγαλύτερη λίστα με ζητήματα άμεσης προτεραιότητας από οποιονδήποτε νεοεκλεγέντα πρόεδρο στη σύγχρονη εποχή. Ταυτόχρονα θα απευθύνεται σε μια αμερικανική κοινωνία λιγότερο πρόθυμη να κάνει θυσίες από ό,τι όταν ήταν αντιπρόεδρος.
Η Ελλάδα έχει καταστεί κράτος-κλειδί, τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό θα είναι σημαντικό για τον Μπάιντεν ως πρόεδρο, καθώς θα επιχειρεί να αποκαταστήσει την ηγετική εικόνα των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή.
ΤΖΟΡΤΖ ΤΖΙΤΖΙΚΟΣ, Πρώην επικεφαλής προγραμματισμού στον Λευκό Οίκο
«Το ΝΑΤΟ δεν θα επιτρέψει σύρραξη»
«Το βρίσκω δύσκολο να πιστέψω ότι το ΝΑΤΟ θα επιτρέψει σε δύο μέλη του να εμπλακούν σε ανοικτή πολεμική σύρραξη», αναφέρει από την πλευρά του ο Τζορτζ Τζιτζίκος, επικεφαλής της διοργάνωσης των προεκλογικών συγκεντρώσεων του Τραμπ το 2016 και αξιωματούχος του Λευκού Οίκου κατά τον πρώτο χρόνο, έως τον Ιούλιο του 2017. Ο Ερντογάν είναι «ξεκάθαρα ο τοπικός νταής», λέει ο Τζιτζίκος, επικαλούμενος τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, τις «προκλητικές ενέργειες» στην Ανατολική Μεσόγειο, τα επεισόδια στον Εβρο και τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. «Οι νταήδες δεν επικρατούν ποτέ», παρατηρεί.
Ο Τζιτζίκος πάντως εκτιμά ότι οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ «θα συνεχίσουν να ευδοκιμούν, όποιος και να κερδίσει τις εκλογές». Πιστώνει την αναβάθμιση των διμερών σχέσεων σε μεγάλο βαθμό στον Τζέφρεϊ Πάιατ, που «θεωρώ ότι είναι κορυφαίος μας διπλωμάτης». Το πρώην στέλεχος του Λευκού Οίκου χαιρετίζει επίσης τη συμβολή του Κυριάκου Μητσοτάκη, «που έχει φέρει την κυβερνητική σταθερότητα στην Ελλάδα και που είναι ένας ηγέτης με τον οποίο οι ΗΠΑ μπορούν να συνεργαστούν αποτελεσματικά».
ΑΛΑΝ ΜΑΚΟΒΣΚΙ, Senior Fellow Center for American Progress
«Η επιρροή των ΗΠΑ επί της Αγκυρας»
«Ο Μπάιντεν θα απέκλινε σημαντικά από τον Τραμπ, τόσο στο πώς η γενικότερη εξωτερική πολιτική του θα επηρέαζε την Ανατολική Μεσόγειο όσο και στη συγκεκριμένη προσέγγισή του στην περιοχή», τονίζει ο Αλαν Μακόβσκι του προοδευτικού Center for American Progress. Ως πρώην επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, ο Μπάιντεν «εκτιμά βαθιά την αξία του ΝΑΤΟ και γνωρίζει καλά την Ανατολική Μεσόγειο. Θα αντιληφθεί τις ελληνοτουρκικές εντάσεις πριν ξεφύγουν από τον έλεγχο· αν δεν μπορεί να τις αποτρέψει, θα ηγηθεί στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης, αντί να αφήσει το ζήτημα στους Ευρωπαίους».
Επιπλέον, ο Μπάιντεν «θα επαναφέρει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο της εξωτερικής πολιτικής – και αυτό θα οδηγήσει σε ρητορική αντιπαράθεση με τον Ερντογάν». Οπως υπενθυμίζει ο Μακόβσκι, ο υποψήφιος των Δημοκρατικών πρόσφατα αποκάλεσε τον Ερντογάν «αυταρχικό» και επέκρινε έντονα τον Τραμπ που επέτρεψε στην Τουρκία να εισβάλει στη βορειοανατολική Συρία. Επίσης, σε αντίθεση με τον Τραμπ, που παρείχε ασπίδα στον Ερντογάν κατά κυρώσεων και ερευνών, ο Μπάιντεν «δεν θα αγνοήσει την αμερικανική νομοθεσία και τις εισαγγελικές διαδικασίες».
Ωστόσο, «ο Μπάιντεν είναι προσεκτικός και θεωρεί πολύτιμη τη σταθερότητα· δεν θα επιδιώξει τη σύγκρουση με την Τουρκία. Αλλωστε θα έχει πολλά να αντιμετωπίσει στην εξωτερική πολιτική, ξεκινώντας με την Κίνα. Θα βρει όμως έναν τρόπο να ενισχύσει την επιρροή των ΗΠΑ επί της Αγκυρας και να συγκρατήσει την αυξανόμενη επιθετική και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική της Τουρκίας».σουν την άνοδο της Κίνας.
ΜΠΙΛ ΑΝΘΟΛΙΣ, Διευθύνων σύμβουλος του Miller Center
«Οι ασυνάρτητες απόπειρες της Τουρκίας στην περιοχή δεν έχουν λάβει σαφή απάντηση από τις ΗΠΑ»
«Μυστήριο» χαρακτηρίζει τη σχέση Ντόναλντ Τραμπ – Ταγίπ Ερντογάν για την αμερικανική πολιτική τάξη ο Μπιλ Ανθόλις, διευθύνων σύμβουλος του Miller Center στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
«Οι έπαινοι του προέδρου Τραμπ στον πρόεδρο Ερντογάν στο συνέδριο των Ρεπουμπλικανών, όπου τον ευχαρίστησε για την απελευθέρωση ενός Αμερικανού που ήταν έγκλειστος στις τουρκικές φυλακές, κέντρισε την προσοχή πολλών.
Αυτό που είναι πιο ανησυχητικό όμως είναι η έλλειψη συνεπούς αμερικανικού ενδιαφέροντος για την περιοχή.
Οι ασυνάρτητες απόπειρες της Τουρκίας να εμπλακεί σε αντιπαραθέσεις για θαλάσσιες ζώνες, αλλά και στις συγκρούσεις στη Συρία, στη Λιβύη και στο Ιράκ, δεν έχουν λάβει μια σαφή απάντηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ακόμα και ύστερα από μια ξεκάθαρη νίκη του Τζο Μπάιντεν, «βραχυπρόθεσμα θα επικρατήσει αβεβαιότητα», σύμφωνα με τον Ανθόλις, πρώην αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Μπιλ Κλίντον και διευθυντή του Ινστιτούτου Brookings.
Ωστόσο οι περισσότεροι σύμβουλοι του Μπάιντεν, σημειώνει, είναι πολύ πιο θετικά διακείμενοι απέναντι στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
«Το επιτελείο Μπάιντεν πιθανώς να ξεκινήσει άμεσα τις επαφές με τους συμμάχους των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ για να θέσουν κριτήρια που θα επιτρέψουν στην Τουρκία να παραμείνει μέλος».
Αν η νίκη του Μπάιντεν συνοδευθεί από ανάκτηση του ελέγχου της Γερουσίας από τους Δημοκρατικούς, η αμερικανική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι πολύ καλύτερα συντονισμένη με αυτή του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αν η έκβαση των εκλογών μείνει μετέωρη, «το πιο κρίσιμο ερώτημα είναι αν το κατεστημένο εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην περιοχή».
Είναι «πλεονέκτημα», τονίζει, «ότι τα υπουργεία Αμυνας και Εξωτερικών συμφωνούν για την πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί».
Σχετικά με τις ευρύτερες ευρωαμερικανικές σχέσεις υπό μια προεδρία Μπάιντεν, η Ουάσιγκτον «θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει τους δεσμούς με τους Ευρωπαίους εταίρους της σε μια σειρά ζητημάτων, από την άμυνα έως την κλιματική αλλαγή», αντιμετωπίζοντας ωστόσο αυξημένο ευρωπαϊκό σκεπτικισμό, σημειώνει ο Ανθόλις.
Στη μετά COVID-19 εποχή, τονί-ζει, Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να συνεργαστούν για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους, να αποκαταστήσουν την επιρροή των διεθνών οργανισμών και να περιορίσουν και να αναχαιτίσουν την άνοδο της Κίνας.