Η πυρηνική συμφωνία του 2015, που εξασφάλιζε ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα, εγκαταλείφθηκε από τον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Το αν η συμφωνία αυτή θα επανέλθει σε ισχύ εξαρτάται, σύμφωνα με αναλυτές, σχεδόν αποκλειστικά από τους χειρισμούς της αμερικανικής κυβέρνησης, ενώ η εκλογή του νέου σκληροπυρηνικού προέδρου Εμπραΐμ Ραϊσί στο Ιράν δεν αλλάζει το βασικό αυτό δεδομένο. Η ιρανική ηγεσία, στα υψηλότερα κλιμάκιά της, φαίνεται αποφασισμένη να επανέλθει στη συμφωνία και οι πρώτες δηλώσεις του Ραϊσί μετά την εκλογή του επιβεβαίωσαν την εκτίμηση αυτή. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, από την άλλη πλευρά, στέλνει αντικρουόμενα μηνύματα, όπως φάνηκε από την απόφαση των αμερικανικών υπουργείων Δικαιοσύνης και Εμπορίου να μπλοκάρουν περίπου 30 ιστοσελίδες του Ιράν και των περιφερειακών συμμάχων του, μεταξύ αυτών και του αγγλόφωνου ειδησεογραφικού δικτύου PressTv, που μετέδιδε στο διεθνές κοινό την ιρανική οπτική για τις πυρηνικές συνομιλίες. Η «τιμωρία» των ιστοσελίδων «εξαιτίας της λειτουργίας τους ως προπαγανδιστικών μηχανισμών» ήταν ένα κατάλοιπο της πολιτικής Τραμπ απέναντι στο Ιράν, η οποία συνίστατο στην επιβολή κυρώσεων σε όλους τους τομείς προκειμένου να «γονατίσει» και να υποχωρήσει σε μια σειρά αιτημάτων των ΗΠΑ.
Υπό την παρότρυνση και του Ισραήλ, ο υπουργός Αμυνας του οποίου επισκέφθηκε αυτή την εβδομάδα την Ουάσιγκτον, ο Λευκός Οίκος φαίνεται ότι δεν έχει αποφασίσει οριστικά να εγκαταλείψει τα διευρυμένα αυτά αιτήματα και να επιστρέψει στο υπάρχον κείμενο της συμφωνίας. Από τους Ρώσους και Ευρωπαίους διπλωμάτες που λειτουργούν ως ενδιάμεσοι στις διαπραγματεύσεις, στη Βιέννη, πληροφορούμαστε ότι ο έκτος γύρος, που έληξε την περασμένη εβδομάδα, εξάντλησε όλα τα όρια της διπλωματικής γλώσσας και τώρα απαιτείται η λήψη πολιτικών αποφάσεων. Ο Ρώσος διαπραγματευτής, Μιχαήλ Ουλιάνοφ, υποστήριξε ότι ο έβδομος γύρος ίσως είναι ο τελευταίος και ότι «αν δεν συμβεί κάτι πολύ αρνητικό» θα υπάρξουν αποτελέσματα έως τα μέσα Ιουλίου.
Η θητεία του Ραϊσί στην προεδρία ξεκινά στις 8 Αυγούστου και ο νέος πρόεδρος θα ήθελε να έχει ήδη απαλλαγεί από τις βαρύτερες κυρώσεις, όπως θα συμβεί αν τεθεί ξανά σε ισχύ η συμφωνία, ώστε να αρχίσει με καλύτερους όρους. Η εκλογή του, αν και φάνηκε ως ενίσχυση του θεοκρατικού κατεστημένου, ήταν από πολλές απόψεις η αντίδραση στην εξαιρετική αδυναμία στην οποία βρέθηκε το Ιράν τα τελευταία χρόνια. Η οικονομική κρίση που προκάλεσε ο αποκλεισμός της Τεχεράνης από το διεθνές τραπεζικό σύστημα και από τις διεθνείς αγορές πετρελαίου, η σφοδρή υγειονομική κρίση εξαιτίας του κορωνοϊού και οι παθογένειες του συστήματος (κακοδιαχείριση, διαφθορά) οδήγησαν σε πολιτική κρίση που φορτώθηκε στις πλάτες των Ιρανών μεταρρυθμιστών. Για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια, στις φετινές προεδρικές εκλογές δεν ήταν υποψήφιος με αξιώσεις ούτε ένας μεταρρυθμιστής, ενώ η νίκη του Ραϊσί, εκλεκτού του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ήταν προδιαγεγραμμένη εδώ και μήνες. Αυτό δεν είναι συνηθισμένο στην Ισλαμική Δημοκρατία, όπου τα ποσοστά συμμετοχής στις εκλογές συχνά άγγιζαν το 80% και οι διαμάχες ήταν παραδοσιακά ζωηρές. Οι μεταρρυθμιστές δεν αποκλείστηκαν απλώς από το ισχυρό εποπτικό όργανο που «φιλτράρει» τις υποψηφιότητες, έχασαν και στη συνείδηση των Ιρανών, καθώς η μεταρρυθμιστική κυβέρνηση Ροχανί δεν μπόρεσε να αποτρέψει τη ραγδαία πτώση του βιοτικού επιπέδου και αντιμετώπισε με σφαίρες στο ψαχνό όσους διαδήλωναν.
Μετά τις εκλογές οι σκληροπυρηνικοί ελέγχουν πλέον όλα τα κέντρα εξουσίας, ενώ η ανάδειξη στην προεδρία του Ραϊσί παραπέμπει στις πιο αυταρχικές σελίδες της ιστορίας της ιρανικής θεοκρατίας: το 1988, πριν ανέλθει στην ιεραρχία του δικαστικού σώματος, ο Ραϊσί φαίνεται ότι μετείχε στο δικαστήριο που έστειλε στην αγχόνη δεκάδες χιλιάδες Iρανούς αντιφρονούντες. Φυσικά στην προεκλογική εκστρατεία ο Ραϊσί δεν αναφερόταν στις εποχές αυτές, αλλά αναδείκνυε τους αγώνες του, μέσα από το δικαστικό σύστημα, για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Πάντως, ως «στυλοβάτης» του καθεστώτος, έχει τα διαπιστευτήρια ώστε να ανέλθει ενδεχομένως στο ύπατο αξίωμα, που δεν είναι η προεδρία αλλά το αξίωμα του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη.