Εξι Γερμανοί 25 έως 30 ετών και ένας 39 ετών, εμβολιασμένοι με τρεις δόσεις και διαφορετικούς συνδυασμούς εμβολίων κόλλησαν τη μετάλλαξη «Ομικρον» του κορωνοϊού στη Νότια Αφρική. Και οι επτά είχαν συμπτώματα, ήπια έως μέτρια, διάρκειας περίπου μιας εβδομάδας. Κανείς δεν χρειάστηκε νοσηλεία. Στη Νότια Αφρική, οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω κορωνοϊού διπλασιάζονται «μόνο» κάθε πέντε μέρες, σε αντίθεση με τα κρούσματα, που διπλασιάζονται κάθε τρεις μέρες. «Μόνο» ένας στους τρεις νοσηλευόμενους χαρακτηρίζεται βαρύ περιστατικό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο προηγούμενο κύμα ήταν δύο στους τρεις. Τι σημαίνουν όλα αυτά για τον υπόλοιπο κόσμο;
Η ταχύτατη διάδοση της «Ομικρον» στη Νότια Αφρική, παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των κατοίκων έχει ήδη εκτεθεί στον ιό στα προηγούμενα κύματα, παρότι ο μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού είναι μόλις τα 28 χρόνια και παρότι είναι καλοκαίρι, δείχνει ότι βρισκόμαστε σε μια νέα πραγματικότητα. Εργαστηριακά, η νέα πραγματικότητα περιγράφεται από τις 50 μεταλλάξεις, εκ των οποίων οι 30 στην πρωτεΐνη-ακίδα του ιού, που φέρει η «Ομικρον». Εχουμε να κάνουμε με έναν αντίπαλο που κινείται ταχύτερα από όσο περίμεναν οι επιστήμονες και συνεχίζει να έχει την πρωτοβουλία. Λοιμωξιολόγοι όπως ο Γερμανός Κρίστιαν Ντρόστεν και ο Βρετανός Αντριου Χέιγουορντ ζητούν γρήγορες κινήσεις, έστω και στη βάση προκαταρκτικών δεδομένων. Μάσκες παντού, τηλεργασία, αποφυγή περιττών μετακινήσεων είναι τα πρώτα μέτρα που συνέστησαν οι βρετανικές αρχές, ενώ η Δανία έκλεισε τα σχολεία μία εβδομάδα νωρίτερα.
Ξεγελάει την πρώτη γραμμή άμυνας, τα αντισώματα που έχουν αναπτύξει εμβολιασμένοι και νοσήσαντες, αλλά όχι τα κύτταρα μνήμης (λεμφοκύτταρα Τ και Β).
Μέχρι στιγμής, η εκθετική αύξηση των κρουσμάτων της «Ομικρον» έχει καταγραφεί στη Δανία και στη Μεγάλη Βρετανία, χώρες με ανεπτυγμένη γονιδιακή επιτήρηση, αλλά θεωρείται δεδομένο ότι βρίσκεται σε εξέλιξη και σε χώρες με πιο αδύναμους μηχανισμούς παρακολούθησης. Αυτό που δεν γνωρίζουν ακόμη οι επιστήμονες είναι αν η «Ομικρον» θα υποκαταστήσει τη «Δέλτα», η οποία ήδη πιέζει σε μεγάλο βαθμό τα συστήματα υγείας σε Ευρώπη και Αμερική, ή αν τα δύο στελέχη θα κυκλοφορούν ταυτόχρονα.
Αντίθετα με αυτό που άφησαν να εννοηθεί κάποιες αισιόδοξες δηλώσεις, δεν έχει αποδειχθεί ακόμη ότι η «Ομικρον» είναι εγγενώς πιο ήπια από τη «Δέλτα». Από πουθενά δεν προκύπτει ότι μπορεί να είναι τόσο ήπια όσο το κοινό κρυολόγημα, ούτε ότι δεν αφήνει μακροχρόνιες παρενέργειες, γνωστές ως long Covid. Οι δύο πρώτες νοσηλείες κρουσμάτων «Ομικρον» στο Κλέβε της βορειοδυτικής Γερμανίας αφορούν παιδιά κάτω των 10 ετών. Κυρίως, η όποια ηπιότητα κινδυνεύει να ακυρωθεί στην πράξη από τον πολύ μεγάλο αριθμό κρουσμάτων. Και όπως γνωρίζουμε, ένα μικρό ποσοστό ενός πολύ μεγάλου αριθμού είναι κι αυτό ένας πολύ μεγάλος αριθμός, ιδίως αν αντιπαραβληθεί με τον σταθερό ή και μειούμενο αριθμό εργαζομένων στο σύστημα υγείας.
Είναι πλέον σαφές ότι η «Ομικρον» ξεγελάει την πρώτη γραμμή άμυνας, τα αντισώματα που έχουν αναπτύξει εμβολιασμένοι και νοσήσαντες, αλλά ότι η δεύτερη γραμμή άμυνας, τα κύτταρα μνήμης (λεμφοκύταρα Τ και Β) παραμένει μάχιμη και αυτό σημαίνει ότι η προηγούμενη νόσηση και το εμβόλιο προστατεύουν σε μεγάλο βαθμό από βαριά νόσηση και θάνατο. Ολες οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι οι τρεις δόσεις προσφέρουν μεγαλύτερη ανοσία αντί των δύο – η διχογνωμία είναι στο πόσο μεγαλύτερη και στο πόσο διαρκεί. Επίσης, εξετάζεται το αν η νέα αναμνηστική δόση (τέταρτη) θα γίνει το καλοκαίρι με το ίδιο εμβόλιο ή, το πιθανότερο, με κάποιο που θα αναπτυχθεί ειδικά για την «Ομικρον». Υπάρχει και μια άλλη διχογνωμία, ανάμεσα στις κυβερνήσεις των πλούσιων χωρών, που προτρέπουν τον πληθυσμό να κάνει τρίτη δόση και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που θεωρεί ότι τα εμβόλια αυτά θα είχαν μεγαλύτερη αξία για την παγκόσμια υγεία αν χορηγούνταν στις χώρες που δεν έχουν εμβολιάσει ακόμη ούτε το 20% του πληθυσμού τους. Ομως η σωστή απάντηση δεν μπορεί να στρέφει το ένα τμήμα του πλανήτη απέναντι στο άλλο, αλλά να αναζητεί, επιτέλους, παγκόσμιες λύσεις.
Ο αερισμός
Κάποιες από τις λύσεις, όπως ο σωστός αερισμός ή ο καθαρισμός του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, έχουν αποδειχθεί σωτήριες. Τώρα, χάρη στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Εργαστήριο Τεχνολογίας και Υλικών (ΕΜΡΑ) γνωρίζουμε ακριβώς πόσο σωτήριες. Το εργαστήριο εγκατέστησε 300 μετρητές διοξειδίου του άνθρακα σε 150 τάξεις 59 δημοτικών σχολείων και ταυτόχρονα, σε συνεργασία με το καντόνι Γκραουμπίντεν, κατέγραφε τα κρούσματα μεταξύ μαθητών και δασκάλων σε αυτές τις τάξεις. Οι μετρήσεις έδειξαν ότι στο 60% των τάξεων οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα ξεπερνούσαν τα 2.000 μέρη ανά εκατομμύριο, ενώ το μέγιστο συνιστώμενο όριο είναι τα 1.000 μέρη ανά εκατομμύριο. Στις τάξεις με τον χειρότερο αερισμό τα κρούσματα ήταν έξι φορές περισσότερα απ’ ό,τι στις καλά αεριζόμενες τάξεις. Το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο για έναν ιό που μεταδίδεται μέσω αερολύματος. Σύμφωνα με τους Ελβετούς ειδικούς, καλός αερισμός εξασφαλίζεται με το άνοιγμα των παραθύρων επί πέντε λεπτά, τρεις φορές την ώρα. Στο ζήτημα του αερισμού, των σωστών μασκών κ.τ.λ. είναι προφανές ότι δεν λείπει πλέον η γνώση, αλλά η εφαρμογή της.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr