Ο «Τούρκος» ήταν μια μηχανή στην Ευρώπη του 1800 που νικούσε τους ανθρώπους στο σκάκι. Κάποια στιγμή όμως αποκαλύφθηκε ότι σε κάθε παιχνίδι μέσα στη μηχανή μεγέθους μπαούλου ήταν κρυμμένος ένας άριστος σκακιστής. Αυτή την ιστορία θυμάται ο αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Σαντίπ Τσόουντχουρι, ήρωας του βιβλίου «2034: Το μυθιστόρημα του επόμενου παγκοσμίου πολέμου» καθώς αναλογίζεται τις ανεξέλεγκτες εξελίξεις μιας σύγκρουσης με όπλα τεχνητής νοημοσύνης. Πώς όμως ξεκινά ο Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος; Περίπου ως εξής:
«12 Μαρτίου 2034, 14:47 (GMT+8), Νότια Σινική Θάλασσα
Ακόμη και μετά από 24 ολόκληρα χρόνια, εξακολουθούσε να εκπλήσσεται κάθε φορά που έβλεπε τον απέραντο ωκεανό να ηρεμεί απόλυτα μέσα σε μια στιγμή, από τη μια άκρη του ορίζοντα ώς την άλλη, σαν καλοστρωμένο τραπεζομάντηλο. Σκέφτηκε πως, αν εκείνη τη στιγμή έπεφτε μια βελόνα κάθετα στο νερό, θα διαπερνούσε ήσυχα τον τεράστιο υδάτινο όγκο, δίχως η πορεία της να διαταραχτεί από κανένα ρεύμα, και θα καρφωνόταν στον βυθό. Πόσες φορές στη διάρκεια της καριέρας της είχε βρεθεί, άραγε, στη γέφυρα ενός πλοίου, αντικρίζοντας αυτό το θαύμα της γαλήνης; Χίλιες φορές; Δύο χιλιάδες; Τις προάλλες, μια νύχτα που δεν είχε ύπνο, είχε ανοίξει τα ημερολόγιά της και είχε αθροίσει όλες τις μέρες που είχε περάσει ταξιδεύοντας στους ωκεανούς, χωρίς να διακρίνεται το παραμικρό ίχνος στεριάς στον ορίζοντα. Το σύνολό τους αντιστοιχούσε σε σχεδόν εννέα χρόνια. Η μνήμη της ταξίδεψε σ’ αυτά τα ατελείωτα χρόνια, από την εποχή που έκανε βάρδιες ως σημαιοφόρος στο ξύλινο κατάστρωμα ενός ναρκαλιευτικού, με τον ασθματικό ήχο των ντιζελοκινητήρων του στα αυτιά της, ώς τα μέσα της καριέρας της, όταν συμμετείχε σε ειδικές επιχειρήσεις σε διάφορες παράκτιες και παραποτάμιες περιοχές του κόσμου, και από εκεί στο σήμερα, όπου είχε υπό τις διαταγές της αυτά τα τρία αντιτορπιλικά κλάσης Arleigh Burke, που κινούνταν νοτιοδυτικά με ταχύτητα δεκαοκτώ κόμβων, κάτω από έναν αμείλικτο, αδιάφορο ήλιο.
»Ο στολίσκος της απείχε δώδεκα ναυτικά μίλια από τον Υφαλο Μιστσίφ των νησιών Σπράτλι, αυτού του μονίμως διαφιλονικούμενου αρχιπελάγους, σε μια αποστολή που ονομαζόταν κατ’ ευφημισμόν περιπολία ελεύθερης ναυσιπλοΐας. Απεχθανόταν αυτή την ονομασία, που, όπως και πολλά άλλα στη στρατιωτική ζωή, είχε επινοηθεί για να καλύψει τον πραγματικό σκοπό της επιχείρησης, που ήταν ξεκάθαρα η πρόκληση. Τα νερά όπου έπλεαν αποτελούσαν αδιαμφισβήτητα διεθνή ύδατα, τουλάχιστον σύμφωνα με το ισχύον δίκαιο της θάλασσας, αλλά η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ισχυριζόταν πως επρόκειτο για χωρικά της ύδατα. Ο διάπλους του αρχιπελάγους Σπράτλι από τον στολίσκο της ήταν το ισοδύναμο της οδήγησης με παντιλίκια στο αγαπημένο γκαζόν του γείτονά σου, επειδή μετακίνησε τον φράχτη του λίγο πιο μέσα στη δική σου ιδιοκτησία. Και οι Κινέζοι το έκαναν αυτό δεκαετίες τώρα – μετακινούσαν τον φράχτη όλο και πιο πέρα, ώσπου στο τέλος θα διεκδικούσαν ολόκληρο τον Νότιο Ειρηνικό.
Ε, λοιπόν, είχε έρθει η ώρα να κάνουν μερικά παντιλίκια στην αυλή τους».
Ευθεία γραφή
Ετσι αρχίζει το «2034» που υπογράφουν ο πρώην πεζοναύτης και συγγραφέας Ελιοτ Ακερμαν και ο ναύαρχος Τζέιμς Σταυρίδης και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κάκτος. Πρόκειται για ένα βιβλίο με καθαρή, ευθεία γραφή και γρήγορο ρυθμό και φιλοδοξεί να αποτελέσει μια καλή ψυχαγωγική επιλογή, αλλά και, όπως σημειώνει στην κριτική της η Washington Post, «μια προειδοποίηση για τον κόσμο του κοντινού μέλλοντος», όπου η εξάρτηση από την τεχνολογία θα λάβει απόλυτες διαστάσεις. Το «2034» είναι ένα θρίλερ για το πόσο κοντά βρισκόμαστε σε μια παγκόσμια σύρραξη όπου τα όπλα θα μοιάζουν 100 φορές πιο καινοτόμα απ’ όσο έμοιαζε το αεροπλάνο στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Κοντά στον Υφαλο Μιστσίφ (σε μια ελεύθερη μετάφραση της λέξης mischief θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε «Υφαλο του Διαβόλου»), στη Νότια Σινική Θάλασσα, η Σάρα Χαντ, πλοίαρχος στο αμερικανικό πολεμικό ναυτικό, οδηγεί τον στόλο της για να αμφισβητηθεί η κυριαρχία που απλώνει η Κίνα σε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες. Η πλοίαρχος δεν διοικεί απλά πλοία, αλλά θαύματα της τεχνητής νοημοσύνης, προτιμά ωστόσο να καθοδηγείται από τη δική της κρίση και όχι να επαναπαύεται στους αυτόματους πιλότους. Το ίδιο και ο Κρις Μίτσελ, ένας πιλότος που καπνίζει Marlboro και δεν μπορεί να αφήσει από τα χέρια του το χειριστήριο στο σχεδόν έλλογο, νοήμον, έξυπνο αεροσκάφος F-35 καθώς παραβιάζει τον εναέριο χώρο του Ιράν. Την εντολή για την ταυτόχρονη πρόκληση έχει δώσει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ, που δεν κατονομάζεται, αλλά έχει εκλεγεί χωρίς την υποστήριξη κάποιου κόμματος. Η επιχείρηση αυτή ξεφεύγει από τον έλεγχο και ενεργοποιεί μια σειρά από γεγονότα που οδηγούν σε παγκόσμιο πόλεμο.
Οι ΗΠΑ εγκλωβίζονται σε μια δίνη όπου πολεμούν εναντίον τους δυνάμεις από την Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία και το Ιράν. Πρωτοστατούν στις μάχες η τεχνητή νοημοσύνη και οι κυβερνοεπιθέσεις, αλλά οι πραγματικοί πρωταγωνιστές είναι οι άνθρωποι πίσω από τα συστήματα. Για να ανακτήσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων και να κερδίσουν τον πόλεμο, οι Αμερικανοί αποφασίζουν να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους. Η Χαντ καταλήγει σε ένα συμπέρασμα που μάλλον απηχεί τις απόψεις του ναυάρχου Σταυρίδη: «Δεν μπορείς να νικήσεις την τεχνολογία με περισσότερη τεχνολογία. Μπορείς να τη νικήσεις μόνο χωρίς τεχνολογία».