Πώς ο ιπποπόταμος παραλίγο να γίνει το «εθνικό» πιάτο των ΗΠΑ

Πώς ο ιπποπόταμος παραλίγο να γίνει το «εθνικό» πιάτο των ΗΠΑ

Στις αρχές του 20ου αιώνα, η ραγδαία εξάπλωση του υάκινθου του νερού, αλλά και η έλλειψη φθηνού κρέατος έφεραν στο προσκήνιο τη λύση του... ιπποπόταμου ως μέρος ενός «εθνικού σχεδίου σωτηρίας».

4' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Προς τα τέλη του 19ου, αρχές του 20ου αιώνα, οι νότιες πολιτείες των ΗΠΑ αντιμετώπισαν μια διπλή κρίση, οικολογικής και επισιτιστικής φύσης, που κάποιοι ισχυρίστηκαν πως θα μπορούσε να έχει κοινή λύση.  

Από τη μία, η ραγδαία εξάπλωση του υάκινθου του νερού, ενός μη ενδημικού είδους χλωρίδας που είχε κάνει «πρεμιέρα» στην παγκόσμια έκθεση της Νέας Ορλεάνης το 1884 και μέσα σε δύο δεκαετίες είχε κατακλύσει τα κανάλια του αμερικανικού νότου, απειλώντας κομβικούς υδάτινους εμπορικούς δρόμους. 

Από την άλλη, το φθηνό κρέας, ένα προϊόν της αμερικανικής ευημερίας που από καιρό ήταν διαθέσιμο ακόμη και στους φτωχότερους των μεταναστών, ξαφνικά περιήλθε σε έλλειψη, μετατρεπόμενο σε ακριβοθώρητο αγαθό. 

Κι, όμως, υπήρχε ένας τρόπος επίλυσης των δύο προβλημάτων, υποστήριξε τότε ο βουλευτής της Λουιζιάνα, Ρόμπερτ Φ. Μπρούσαρντ, και δεν ήταν άλλος από την εκτροφή ιπποποτάμων. Οι οποίοι θα τρέφονταν με υακίνθους, συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση των υδάτινων οδών, και θα σφαγιάζονταν για το κρέας τους, ταΐζοντας τους Αμερικανούς. 

Πώς ο ιπποπόταμος παραλίγο να γίνει το «εθνικό» πιάτο των ΗΠΑ-1

Παρά την ομορφιά του, ο υάκινθος νερού εξαπλώνεται σαν ιός στα μη ενδημικά περιβάλλοντα – Φωτ.: Flickr

Στις 24 Μαρτίου του 1910, στάθηκε ενώπιον της επιτροπής Γεωργίας της Βουλής των Αντιπροσώπων και περιέγραψε τις λεπτομέρειες αυτού που έμεινε στην ιστορία του τόπου ως «Αμερικανικό Νομοσχέδιο περί Ιπποποτάμων» (American Hippo Bill). 

Ο ίδιος υποστήριζε πως οι πεινασμένοι φυτοφάγοι γίγαντες από την Αφρική τρώγοντας θα έλυναν το πρόβλημα της «ασφυξίας» από το ξενικό είδος που θεωρείτο εισβολέας εκτός φυσικού του περιβάλλοντος και εξαπλωνόταν ανεξέλεγκτα και ραγδαία.

Στη συνέχεια, όταν πια οι ιπποπόταμοι θα ήταν στη σωστή ηλικία και βάρος (το οποίο κυμαίνεται από 1300 κιλά έως 4,5 τόνους), θα σφαγιάζονταν, αναζωογονώντας την ελλιπή σε κρέας αγορά της Αμερικής.

Από τους ιπποποτάμους στα ντικ-ντικ και τα γιακ 

Και το κρέας ιπποποτάμου (ή «μπέικον της λιμνίσιας αγελάδας» όπως το αποκάλεσαν οι New York Times), θα ήταν μόνο η αρχή. «Νομίζω πως θα ήταν εύκολα εφικτό να προσθέσουμε ένα εκατομμύριο τόνους κρέατος στην εφοδιαστική μας αλυσίδα ετησίως. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην μπορούμε να βρούμε ένα μέρος στις ΗΠΑ για κάθε ένα από 100 είδη ζώων που υπάρχουν σήμερα, αλλά δεν είναι εξημερωμένα» έλεγε τότε στην ίδια επιτροπή ο Γουίλιαμ Νιούτον Ίργουιν, ερευνητής στο υπουργείο Γεωργίας. 

Πώς ο ιπποπόταμος παραλίγο να γίνει το «εθνικό» πιάτο των ΗΠΑ-2
Φωτ.: ΝΥΤ

Και αναφερόταν στο σχέδιο εισαγωγής ξένων ειδών στην αμερικανική επικράτεια, όπως ντικ-ντικ και αντιλόπες από την υποσαχάρια Αφρική, βουβάλια από τη Νότια Αφρική, ρινόκερους, γιακ από το Θιβέτ και χοίρους από τη Μαντζουρία. 

«Γεννήθηκα στην Αφρική και στο πλείστον της παιδικής ζωής μου έτρωγα ιπποποτάμους. Ως προς την ποιότητα του κρέατός τους για κατανάλωση, θέλω να επιστήσω την προσοχή σας στην ισχυρή φυλή των Ολλανδών που έζησαν με ιπποποτάμους κατά τον πόλεμο των Μπόερ», ισχυριζόταν ενώπιον των μελών της επιτροπής ο Νοτιοαφρικανός στρατιωτικός και έπειτα κατάσκοπος της Γερμανίας, Φριτζ Ζουμπέρ Ντουκέν, τον οποίο είχε επιστρατεύσει ο Μπρούσαρντ στην εκστρατεία πειθούς του.

Ο πρώην πρόεδρος, Τίοντορ Ρούσβελτ που μετά τη θητεία του, ενθουσίαζε τα αμερικανικά πλήθη με τις φωτογραφίες από τα σαφάρι στην Αφρική, προσυπέγραψε με ζέση το σχέδιο Μπρούσαρντ. Όμως, ο αμερικανικός λαός δεν είχε πει την τελευταία του κουβέντα. 

Και η εκστρατεία πειθούς συνεχιζόταν.

«Η Μεγάλη Βρετανία έχει φάει καγκουρό και της αρέσει. Το κρέας αλόγου είναι βασικό για την Ευρώπη και οι κάτοικοι της κεντρικής Αμερικής τρώνε σαύρες. Εμείς, οι Αμερικανοί γιατί να μην μπορούμε να φάμε ιπποπόταμο;» διερωτάτο ο δημοσιογράφος Γουίλιαμ Χέντερσον σε εφημερίδα της Βόρειας Ντακότας. 

Τα μέλη, ωστόσο, της επιτροπής δεν είχαν ακόμη πειστεί. Ο πρόεδρός της, Τσαρλς Σκοτ είχε τότε ρωτήσει αφενός αν ήταν εφικτό να εξημερωθούν και να ζήσουν περιορισμένα σε ράντσα τα ογκώδη θηλαστικά και αφετέρου αν θα έτρωγαν τον χωροκατακτητικό υδρόβιο υάκινθο. 

Ίργουιν και Μπρούσαρντ ήταν εμφατικά καταφατικοί, αγνοώντας τότε το πόσο εσφαλμένες ήταν οι θεωρίες τους: Μεταξύ άλλων, οι ιπποπόταμοι, το πιο φονικό ζώο της Αφρικής κι ένα από τα φονικότερα του κόσμου, θα ήταν δύσκολο να κρατηθούν σε περιφραγμένους χώρους, βάζοντας σε κίνδυνο ανθρώπους και καλλιέργειες. Επειτα, οι υδρόβιοι υάκινθοι αποτελούσαν ένα μικρό μέρος της διατροφής των ζώων που τα βράδια βγαίνουν από το νερό και κάνουν επιδρομές στο χορτάρι.

Κι επίσης, οι ιπποπόταμοι, παρότι δεν τρέφονται για ώρα στο νερό, αφοδεύουν εκεί, με αποτέλεσμα τα περιττώματά τους όχι μόνο να «ταΐζουν» και να πληθαίνουν την υδρόβια χλωρίδα (από την περίσσεια της οποίας ήθελαν να απαλλαγούν οι νότιες πολιτείες), αλλά και να μολύνουν περαιτέρω και τα ντόπια οικοσυστήματα.  

Πώς ο ιπποπόταμος παραλίγο να γίνει το «εθνικό» πιάτο των ΗΠΑ-3
Φωτ.: Αρχείο Κογκρέσου

Η επιτροπή δεν πείστηκε ποτέ, με τα μέλη της να βάζουν τελικά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας το νομοσχέδιο. Ο Μπρούσαρντ εξέτασε το ενδεχόμενο να επαναφέρει το σχέδιο στην επιτροπή το επόμενο έτος, όμως τις πολιτικές του φιλοδοξίες διέκοψε το ξέσπασμα του Α’  Παγκοσμίου Πολέμου. 

Αν το νομοσχέδιο των ιπποποτάμων εγκρινόταν, κάθε Αμερικανός, ανεξαρτήτως κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης, θα είχε κρέας στο καθημερινό τραπέζι του. Καθώς, όμως, το φιλόδοξο αυτό σχέδιο δεν καρποφόρησε, η Αμερική έζησε τον πόλεμο χωρίς πολυτέλειες, όπως κρέας, βούτυρο και καφέ. Και σταδιακά, καθώς ο χρόνος και οι νέες τεχνολογίες επανέφεραν την κανονικότητα στην παραγωγή κρέατος, οι ιπποπόταμοι… έφυγαν από το προσκήνιο και τα σχέδια για την εκτροφή μη ενδημικών ειδών λησμονήθηκε

Έναν αιώνα και πλέον μετά, και παρά τα κονδύλια εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων, οι υάκινθοι του νερού εξακολουθούν να αποτελούν άλυτο πρόβλημα στα νερά του αμερικανικού νότου. 

Πηγή: Smithsonian Magazine

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή