Δύσκολο έως ακατόρθωτο μοιάζει το εγχείρημα του Ισπανού πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, να πείσει την Ευρωπαϊκή Ενωση να αποδεχθεί ως επίσημες γλώσσες εργασίας τα καταλανικά, τα βασκικά και τα γαλικιανά. Το ζήτημα –μετά το σχετικό αίτημα της Μαδρίτης– απασχόλησε τη χθεσινή συνεδρίαση των υπουργών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, αλλά Ευρωπαίοι διπλωμάτες μιλώντας στην «Κ», μετά τη συνεδρίαση, χαρακτήρισαν αρκετά πρόωρη τη συζήτηση και ένα ξεκάθαρα «εσωτερικό ζήτημα» της Ισπανίας.
Ο Πέδρο Σάντσεθ προχώρησε σε αυτή την κίνηση, καθώς αποτελεί βασικό όρο από τους Καταλανούς αυτονομιστές –περιλαμβανομένου του αυτοεξόριστου Κάρλες Πουιτζδεμόν–, προκειμένου να δώσουν τη στήριξή τους σε μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του. Και εκείνος, σε μια προσπάθεια να επιτευχθούν πολιτικές ισορροπίες εντός της χώρας, έβαλε στην ίδια λίστα και τα βασκικά και τα γαλικιανά.
Το αίτημα πάντως προκάλεσε αντιδράσεις στους Ευρωπαίους υπουργούς, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη συμπερίληψη τριών νέων γλωσσών. Για αυτόν τον λόγο, ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών, Χοσέ Μανουέλ Αλμπαρές, δήλωσε ότι προς το παρόν οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν μόνο στα καταλανικά, αλλά και πως δεν εγκαταλείπει η Ισπανία το εγχείρημα. Το επιχείρημα είναι ότι υπάρχει μεγαλύτερη «επιμονή» από την καταλανική κοινότητα, που είναι σαφώς μεγαλύτερη πληθυσμιακά από τις άλλες δύο. Ηταν προφανές όμως το πολιτικό πλαίσιο μιας τέτοιας απόφασης.
Τα κράτη-μέλη, πάντως, πέραν της δυσφορίας για ένα ζήτημα που θεωρούν αχρείαστο σε αυτή τη συγκυρία, εξέφρασαν ερωτηματικά σχετικά με τη νομιμότητα αλλά και τα πρακτικά προβλήματα που θα δημιουργήσει η μετάφραση του κοινοτικού κεκτημένου της ευρωπαϊκής νομοθεσίας στα καταλανικά, τα βασκικά και τα γαλικιανά. Από την πλευρά της, η Μαδρίτη δεσμεύθηκε να αναλάβει το –ανυπολόγιστο προσώρας– κόστοςαυτών των αλλαγών. Αυτή τη δέσμευση επανέλαβε πάντως ο Αλμπαρές χθες, αλλά δεν φαίνεται να έπεισε τους συναδέλφους του.
Ανοίγει το «κουτί της Πανδώρας»
Από την πλευρά της, η Σουηδή υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Τζέσικα Ρόσβαλ δήλωσε ότι η πρόταση της Ισπανίας δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες σε ό,τι αφορά τα νομικά και οικονομικά ζητήματα που θα προκύψουν. Εδωσε έμφαση παράλληλα και στις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει ένα τέτοιο προηγούμενο για άλλα κράτη-μέλη, με παρόμοια ζητήματα μειονοτικών γλωσσών.
Σίγουρα μια τέτοια κίνηση θα ανοίξει το «κουτί της Πανδώρας» παραδέχονταν πριν από λίγες μέρες Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ήταν λίγα τα κράτη-μέλη που συμμερίζονται τις ανησυχίες αυτές, ενώ η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί με ομοφωνία. Από την πλευρά του, ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών διευκρίνισε πάντως ότι τα καταλανικά δεν αποτελούν «μειονοτική γλώσσα», με δεδομένο ότι την ομιλούν 10 εκατομμύρια άνθρωποι.
Οι επίσημες γλώσσες της Ε.Ε σήμερα είναι συνολικά 24. Υπάρχει και προηγούμενο σε ό,τι αφορά την Ιρλανδία, που έγινε μέλος της Ε.Ε το 1973, με τις ευρωπαϊκές συνθήκες να μεταφράζονται στα ιρλανδικά από τότε, αλλά με τη γλώσσα να γίνεται επίσημη της Ενωσης μόλις το 2008, ενώ εφαρμόστηκε σταδιακά, κυρίως εξαιτίας των δυσκολιών ανεύρεσης διερμηνέων.
Σε κάθε περίπτωση, Ευρωπαίοι διπλωμάτες παραδέχονταν στην «Κ» πως το ζήτημα να γίνουν τα καταλανικά επίσημη γλώσσα της Ε.Ε. «έχει πολύ δρόμο ακόμα». Το θέμα βέβαια είναι πώς θα το διαχειριστεί ο Πέδρο Σάντσεθ που είναι υπό πίεση προκειμένου να αποφευχθούν νέες εκλογές στην Ισπανία…