ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Πυρετώδεις ήταν οι διαβουλεύσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τις τελευταίες ώρες πριν από τη σημερινή κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής (που ξεκινά στις 11.30 ώρα Ελλάδας) προκειμένου να «ξεμπλοκάρει» το «βέτο» που θέτει ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν τόσο για την οικονομική ενίσχυση της Ουκρανίας, ύψους 50 δισ. ευρώ, όσο και για την ευρωπαϊκή προοπτική της. Πρώτο άλλωστε θέμα στη σημερινή ατζέντα θα είναι η Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της πτυχής του Ταμείου (Ukraine Facility).
Μιάμιση ώρα πριν ξεκινήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το τελευταίο για φέτος, ο Σαρλ Μισέλ διοργάνωσε ξεχωριστή συνάντηση με τον Βίκτορ Ορμπαν και με τη συμμετοχή της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, καθώς και του Γερμανού καγκελάριου Ολαφ Σολτς.
Οι «πιέσεις» των Ευρωπαίων, σε συνδυασμό με τη χθεσινή «απελευθέρωση» 10,2 δισ. για την Ουγγαρία από το Ταμείο Συνοχής που παρέμεναν «παγωμένα» από την Κομισιόν λόγω κράτους δικαίου, φαίνεται ότι προς το παρόν δεν απέδωσαν, καθώς προσερχόμενος στη Σύνοδο ο Βίκτορ Ορμπαν δεν έδειξε πρόθυμος να υποχωρήσει έναντι της ευρωπαϊκής προοπτικής του Κιέβου. «Εάν δεν έχεις εκπληρώσει τα προαπαιτούμενα, δεν υπάρχει περίπτωση να ξεκινήσεις τις διαπραγματεύσεις» είπε χαρακτηριστικά. «Αλλά για τη Γεωργία, οκ. Τέλος» ανέφερε υπονοώντας ότι θα δώσει το «πράσινο φως» για την απόδοση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας, σύμφωνα με την εισήγηση της Κομισιόν.
Χθες, εξάλλου, ο Ορμπαν δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει ακόμα να εκπληρώσει τρεις από τις συνολικά επτά προϋποθέσεις που έχει θέσει η Κομισιόν και πως οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να ξεκινήσουν έως τότε. «Η διεύρυνση δεν είναι ένα θεωρητικό ζήτημα. Γίνεται βάσει αξιοκρατικών στοιχείων, μια νόμιμη λεπτομερής διαδικασία, που έχει προαπαιτούμενα» δήλωσε.
«Θα πρέπει να επανέλθουμε στο θέμα αργότερα όταν (τα προαπαιτούμενα) θα έχουν εκπληρωθεί από τους Ουκρανούς» προσέθεσε.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις πάντως ο Ορμπαν ενδεχομένως να δεχθεί στο τέλος μια διατύπωση στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που να αναφέρουν ότι η Ουκρανία μπορεί να ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις, αλλά δεν θα δώσει το «πράσινο φως» στο Συμβούλιο για το διαπραγματευτικό της πλαίσιο. Ενδεχομένως αυτό να συμβεί τον Μάρτιο, όταν και αναμένεται η τελική έκθεση της Κομισιόν –αξιολόγησης– και των τελευταίων προαπαιτούμενων από την Ουκρανία.
Θέμα «αγκάθι» όμως για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αποτελεί η διεύρυνση αλλά η αναθεώρηση του προϋπολογισμού (του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου). όπου εκεί περιλαμβάνεται και το «πακέτο» οικονομικής ενίσχυσης της Ουκρανίας ύψους 50 δισ. όπως εισηγείται η Κομισιόν.
Προκειμένου να πειστεί ο Ούγγρος πρωθυπουργός να μην «μπλοκάρει» και αυτή την απόφαση, η Κομισιόν χθες προχώρησε στην «απελευθέρωση» 10,2 δισ. ευρώ από τα «παγωμένα» ευρωπαϊκά κονδύλια του Ταμείου Συνοχής που συνδέονταν με το κράτος δικαίου. «Λάβαμε επαρκείς εγγυήσεις για να μπορούμε να πούμε ότι η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης θα ενισχυθεί στην Ουγγαρία» τόνισε ο αρμόδιος επίτροπος Ντιντιέ Ρέιντερς, σε μια προσπάθεια να «διασκεδάσει» τις εντυπώσεις, που δημιουργούνται από την απόφαση κυριολεκτικά της τελευταίας στιγμής και λίγο πριν από την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Σχολιάζοντας σχετικά την απόφαση αυτή, ο Βίκτορ Ορμπαν είπε χαρακτηριστικά πριν από λίγο «κάλιο αργά παρά ποτέ». Αλλά επέμεινε ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ του «ξεπαγώματος» των κονδυλίων με την οικονομική ενίσχυση της Ουκρανίας είτε με την ευρωπαϊκή προοπτική της. «Η Ουγγαρία δεν συνδέει το ουγγρικό ζήτημα με κανένα ουκρανικό» είπε χαρακτηριστικά.
Εάν η Ουγγαρία επιμείνει στο «βέτο», πάντως, τότε σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές οι Βαλτικές χώρες θα «μπλοκάρουν» τα συμπεράσματα για τις άλλες χώρες που αναφέρονται στο κεφάλαιο διεύρυνση, δηλαδή τη Μολδαβία, τη Βοσνία αλλά και τη Γεωργία.
«Αγκάθι» και το ζήτημα της Μέσης Ανατολής
Δύσκολη πάντως αναμένεται να είναι η συζήτηση και για τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Χαρακτηριστικό είναι ότι έως χθες αργά το βράδυ το προσχέδιο των συμπερασμάτων παρέμενε «κενό» στο συγκεκριμένο κεφάλαιο, με Ευρωπαίους διπλωμάτες να προεξοφλούν νέα «διαμάχη» ανάμεσα στους «27» για τις λεκτικές διατυπώσεις που θα αφορούν το εν λόγω ζήτημα, ιδιαίτερα μετά το ψήφισμα που υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Τρίτη, όπου για ακόμα μία φορά η Ε.Ε. δεν είχε ενιαία στάση.
«Δεν υπάρχει ακόμα κοινό έδαφος» παραδέχθηκε χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος, αλλά εκτίμησε ότι η συζήτηση θα κινηθεί γύρω από την καταδίκη της Χαμάς, την έλλειψη πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, την ανάγκη να προστατεύσει το Ισραήλ άμαχο πληθυσμό, αλλά και την προώθηση της «λύσης των δύο κρατών».
Προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λέο Βαράντκαρ δήλωσε ότι η έλλειψη «ισχυρής θέσης» της Ε.Ε. στη Γάζα υπονομεύει την αξιοπιστία της στους νέους ανθρώπους και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ανέφερε μάλιστα ότι 17 πλέον από τα 27 κράτη-μέλη ζητούν εκεχειρία στη Γάζα, αλλά αναγνώρισε ότι η όποια απόφαση απαιτεί ομοφωνία. Εδωσε παράλληλα έμφαση στην ανάγκη αλλαγής του τρόπου λήψης αποφάσεων, κάτι που αναδεικνύεται και με το ζήτημα της Ουκρανίας στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Σε κάθε περίπτωση ξεκινά ένας «μαραθώνιος» διαβουλεύσεων, με αρκετούς ηγέτες να προεξοφλούν ότι θα μείνουν στις Βρυξέλλες «όσο χρειαστεί» προκειμένου να αποφασίσουν για τα κρίσιμα παραπάνω ζητήματα.
