Εναν νέο, απροσδόκητο πολιτικό «πονοκέφαλο» καλείται να αντιμετωπίσει ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ύστερα από τη δημόσια τοποθέτησή του αναφορικά με τις καταγγελίες για κακοποιητική συμπεριφορά που βαραίνουν τον εμβληματικό Γάλλο ηθοποιό Ζεράρ Ντεπαρντιέ.
Λίγα χρόνια μετά την πρώτη καταγγελία σε βάρος του Ντεπαρντιέ, ένα ντοκιμαντέρ το οποίο κυκλοφόρησε πριν από ένα μήνα και απεικόνιζε τον ηθοποιό να κάνει σεξιστικά σχόλια σε βάρος ενός νεαρού κοριτσιού ήταν η αφορμή ώστε ο αστέρας του γαλλικού σινεμά να βρεθεί εκ νέου στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου.
Μάλιστα, θέση πήρε μέχρι και ο ίδιος ο Μακρόν, σε μια κίνηση-έκπληξη, όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει δημοσίευμα του Politico. Ο Γάλλος πρόεδρος επί της ουσίας εξέφρασε την αντίθεσή του στον τρόπο με τον οποίο ένα μέρος της γαλλικής κοινής γνώμης επέκρινε τη συμπεριφορά του Ντεπαρντιέ στο εν λόγω ντοκιμαντέρ, με τον ίδιο να χαρακτηρίζει τον ηθοποιό «ιδιοφυΐα», να επαινεί τη συνεισφορά του στο γαλλικό σινεμά και να καταδικάζει το «κυνήγι μαγισσών που μαίνεται εναντίον του». «Είμαι μεγάλος θαυμαστής του Ντεπαρντιέ. Κάνει τη Γαλλία υπερήφανη», είπε χαρακτηριστικά ο Μακρόν.
Υπενθυμίζεται ότι ο 75χρονος Ντεπαρντιέ ερευνάται για υπόθεση βιασμού από το 2020, ενώ σε βάρος του έχουν δημοσιοποιηθεί πολλές καταγγελίες για σεξουαλικές επιθέσεις σε βάρος γυναικών, με τον ίδιο να αρνείται όλα όσα του προσάπτονται.
Λίγα χρόνια μετά την έκρηξη του κινήματος #MeToo, η πλειονότητα των ηγετών του Δυτικού κόσμου υιοθετούν κατά κύριο λόγο μια στάση προσεκτική σε σχέση με έμφυλα ζητήματα. Το Politico, μάλιστα, ξεχωρίζει τις περιπτώσεις του Ισπανού πρωθυπουργού και του τρόπου με τον οποίο παρεμβαίνει η κυβέρνηση σε ζητήματα σεξουαλικής βίας, αλλά και του Ρίσι Σούνακ, ο οποίος έχει εκφράσει την ανησυχία του σε σχέση με καταγγελίες για κακοποιητικές συμπεριφορές στα βρετανικά ΜΜΕ, αλλά και στο ίδιο του το κόμμα.
Για αυτό τον λόγο, η προσέγγιση του Μακρόν στην υπόθεση Ντεπαρντιέ προκάλεσε αίσθηση, αλλά ταυτόχρονα άνοιξε εκ νέου την αντιπαράθεση στη γαλλική δημόσια σφαίρα για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζονται ανάλογες υποθέσεις.
Στο ντιμπέιτ που βρίσκεται εν εξελίξει, Γάλλοι ηθοποιοί, σκηνοθέτες, δημοσιολογούντες και πρόσωπα από τον χώρο της σόουμπιζ μοιάζουν μοιρασμένοι. Μια μερίδα αυτών υπέγραψε ένα κείμενο στο οποίο κατήγγειλε το «λιντσάρισμα» σε βάρος του Ντεπαρντιέ, ενώ άλλοι κάνουν λόγο για «ευνοϊκή μεταχείριση του Γάλλου ηθοποιού». Ο «πόλεμος» των υπογραφών, μάλιστα, απέκτησε και πολιτικές διαστάσεις, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο συντάκτης του κειμένου υπέρ του Ντεπαρντιέ είχε σχέσεις με την άκρα Αεξιά.
Το ζήτημα, άλλωστε, είναι πολιτικό. Οπως αναφέρει το Politico, ο Μακρόν δεν αναμετράται με τη Λεπέν μόνο σε ζητήματα που αφορούν την οικονομία, τη μετανάστευση ή τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και σε θέματα που εδράζονται στο πεδίο του πολιτισμού και των δικαιωμάτων.
Το 2017, πάντως, ο Εμανουέλ Μακρόν είχε θέσει ψηλά στην προεκλογική του καμπάνια τα έμφυλα ζητήματα. Αλλωστε, οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία γίνονταν στον απόηχο του κινήματος #MeToo, που είχε συγκλονίσει το Χόλιγουντ και ολόκληρες τις ΗΠΑ. «Η ντροπή πρέπει να αλλάξει πλευρά» είχε πει τότε ο Μακρόν, ο οποίος στη συνέχεια έδωσε υπουργικά χαρτοφυλάκια σε γυναίκες και στήριξε για την πρωθυπουργία την Ελιζαμπέτ Μπορν το 2022.
Κι όμως, ο Γάλλος πρόεδρος ήταν, μάλλον, επιεικής όταν καταγγελίες για κακοποιητικές συμπεριφορές αφορούσαν άνδρες της κυβέρνησής του. Το Politico αναφέρει την περίπτωση του Ζεράλντ Νταρμανάν ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Εσωτερικών παρότι εκκρεμούσε έρευνα για υπόθεση βιασμού – για την οποία τελικά απαλλάχθηκε.
Η περίπτωση Ντεπαρντιέ ήταν η αφορμή ώστε ο Μακρόν να θέσει στο επίκεντρο την παράμετρο του τεκμηρίου της αθωότητας. «Είμαι αμείλικτος σε ζητήματα βίας κατά των γυναικών, όμως τα πράγματα πρέπει να προχωράνε με τη σωστή σειρά. Στις αξίες μας περιλαμβάνεται και το τεκμήριο της αθωότητας και δεν θα με δείτε να συμμετέχω σε κανένα κυνήγι μαγισσών. Το μισώ αυτό», είπε χαρακτηριστικά.
Για πολλούς ανθρώπους της γαλλικής κινηματογραφικής βιομηχανίας, οι δηλώσεις του Μακρόν ήταν δείγμα απουσίας ενσυναίσθησης για τα φερόμενα θύματα και οπωσδήποτε ανεπαρκής πολιτική θέση. Ορισμένοι, μάλιστα, σχολίασαν την έκφραση στο πρόσωπο του προέδρου όταν ρωτήθηκε για τη συμπεριφορά του Ντεπαρντιέ στο επίμαχο ντοκιμαντέρ. Η ηθοποιός Λορ Καλαμί υποστήριξε ότι τα σχόλια του Μακρόν για το θέμα ήταν «χαστούκι» για τις γυναίκες που είχαν το θάρρος να προχωρήσουν στις καταγγελίες και πως αποδεικνύουν πόσο δύσκολο είναι να βρεθεί μια γυναίκα αντιμέτωπη με έναν ισχυρό άνδρα στη Γαλλία.
Την ίδια στιγμή, έχει το δικό της ενδιαφέρον ακόμα μια πολιτική παράμετρος που αφορά την περιπετειώδη σχέση του Ντεπαρντιέ με τη Γαλλία και τη συμπάθειά του προς τη Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Το Politico, πάντως, εκτιμά ότι είναι πιθανό ο Μακρόν να υιοθετεί συνειδητά αυτή τη θέση, γνωρίζοντας ότι ο Ντεπαρντιέ παραμένει ιδιαιτέρως δημοφιλής στη Γαλλία, παρότι μεγάλη μερίδα του καλλιτεχνικού κόσμου που πρόσκειται στην Αριστερά έχει σταθεί στο πλευρό των φερόμενων θυμάτων και κατά του ηθοποιού.
Οπως σχολιάζει η Le Monde, δεν αποκλείεται ο Γάλλος πρόεδρος να κλείνει το μάτι στις πιο «αντιδραστικές» φωνές της γαλλικής κοινωνίας, ευελπιστώντας να απευθυνθεί σε ακροατήρια προνομιακά για τη Μαρίν Λεπέν. Ο χρόνος, άλλωστε, για τις επικείμενες ευρωεκλογές έχει ξεκινήσει να μετράει αντίστροφα.
Με πληροφορίες από Politico