Το Ozempic και άλλα παρόμοια φάρμακα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και στην απώλεια βάρους. Οι επιστήμονες εξετάζουν τώρα κατά πόσο θα είναι εξίσου αποτελεσματικά στη θεραπεία πολλών άλλων παθήσεων. Η Λίντσεϊ Αλεν, οικονομολόγος υγείας στο Northwestern Medicine, περιγράφει το φαινόμενο ως «χιονοστιβάδα».
Η έρευνα για άλλες χρήσεις της σεμαγλουτίδης (συστατικό του Ozempic και του Wegovy) και της τιρζεπατίδης (συστατικό του Mounjaro και του Zepbound) βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο. Οι επιστήμονες αναρωτιούνται αν τα φάρμακα αυτά έχουν και άλλες ιδιότητες, όπως η μείωση των φλεγμονών και η ελάττωση των ψυχαναγκαστικών σκέψεων. «Ακόμη μαθαίνουμε πώς λειτουργούν αυτά τα φάρμακα», λέει ο δρ Ντάνιελ Ντρούκερ, ένας από τους ερευνητές (είναι σύμβουλος της Novo Nordisk, της εταιρείας που παρασκευάζει το Ozempic και το Wegovy). Ασθενείς θα μπορούσαν να ωφεληθούν, αλλά και για τους παρασκευαστές των φαρμάκων κάθε νέα χρήση θα εκτόξευε τις πωλήσεις.
Αλκοολισμός
Το πρόβλημα: Η διαταραχή χρήσης αλκοόλ, επίσης γνωστή ως αλκοολισμός, είναι μια συχνή νόσος, από την οποία το 2022 έπασχαν σχεδόν 30 εκατ. Αμερικανοί.
Οι δυνατότητες: Ορισμένα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα όπως το Ozempic αναφέρουν ότι τους κάνουν να θέλουν να πίνουν λιγότερο ή και να απέχουν από το αλκοόλ. Είτε επειδή αισθάνονται χορτάτοι και για το αλκοόλ είτε επειδή αυτά τα φάρμακα, που στοχεύουν σε τμήματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν την όρεξη, επηρεάζουν καταναγκαστικές συμπεριφορές που σχετίζονται με αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου, όπως η χρήση αλκοόλ ή διεγερτικών, ο τζόγος, το κάπνισμα κ.α.
Τα πρώτα στοιχεία: Μια μικρή μελέτη παρακολούθησε έξι άτομα με διαταραχή χρήσης αλκοόλ που έπαιρναν σεμαγλουτίδη για απώλεια βάρους. Και οι έξι έπιναν σημαντικά λιγότερο αφού έλαβαν το φάρμακο για έναν έως εννέα μήνες. Σε διαδικτυακή έρευνα με 153 ενήλικα άτομα με παχυσαρκία, όσα έπαιρναν σεμαγλουτίδη ή τιρζεπατίδη ανέφεραν ότι έπιναν σημαντικά λιγότερο.
Καρδιοπάθειες
Το πρόβλημα: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα προκάλεσαν τον θάνατο σχεδόν 700.000 ανθρώπων στις ΗΠΑ το 2022, καθιστώντας τα την κύρια αιτία θανάτου στη χώρα. Οι ειδικοί τονίζουν την επείγουσα ανάγκη για νέες θεραπείες.
Οι δυνατότητες: Η παχυσαρκία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, γι’ αυτό και ορισμένοι γιατροί πιστεύουν ότι η απώλεια βάρους μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία και πρόληψη καρδιακών προβλημάτων. Τα φάρμακα θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν μειώνοντας τη φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει στον σχηματισμό πλάκας στην καρδιά και να προκαλέσει θρόμβους.
Τα πρώτα στοιχεία: Τον Νοέμβριο, μια μεγάλη δοκιμή έδειξε ότι η σεμαγλουτίδη μείωσε τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων κατά 20% μεταξύ παχύσαρκων ατόμων με καρδιακή νόσο. Η Eli Lilly διεξάγει δοκιμή για την τιρζεπατίδη και την καρδιακή ανεπάρκεια.
Νεφρική νόσος
Το πρόβλημα: Ενας στους τρεις ενηλίκους με διαβήτη τύπου 2 πάσχει από χρόνια νεφρική νόσο, η οποία εμφανίζεται όταν τα νεφρά έχουν υποστεί βλάβη και δεν λειτουργούν σωστά.
Οι δυνατότητες: Η βλάβη των νεφρών συμβαίνει αργά, με την πάροδο του χρόνου, και είναι μη αναστρέψιμη σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, επισημαίνει ο δρ Τζορτζ Μπάκρις, ο οποίος ασχολήθηκε με μια δοκιμή της σεμαγλουτίδης σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 και χρόνια νεφρική νόσο, χρηματοδοτούμενη από τη Novo Nordisk. Φάρμακα όπως το Ozempic μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη περαιτέρω βλάβης. Ισως τα φάρμακα θα μπορούσαν να μειώσουν τη φλεγμονή, η οποία μπορεί να είναι υψηλή σε άτομα με την πάθηση αυτή.
Τα πρώτα στοιχεία: Η Novo Nordisk ανακοίνωσε τον Οκτώβριο τη διακοπή μιας δοκιμής για τη σεμαγλουτίδη σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 και χρόνια νεφρική νόσο, καθώς η πρώιμη ανάλυση έδειξε ότι το φάρμακο ήταν αποτελεσματικό, αν και η εταιρεία δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει τα δεδομένα. Η εταιρεία χρηματοδοτεί μια άλλη μελέτη για να διερευνήσει πώς δρα η σεμαγλουτίδη στα νεφρά. Η Eli Lilly χρηματοδοτεί μια δοκιμή της τιρζεπατίδης σε άτομα με παχυσαρκία και χρόνια νεφρική νόσο.
Πολυκυστικές ωοθήκες
Το πρόβλημα: Εως και 5 εκατομμύρια άτομα στις ΗΠΑ πάσχουν από το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή ΣΠΩ που αποτελεί κύρια αιτία υπογονιμότητας και προκαλεί ακανόνιστη έμμηνο ρύση.
Οι δυνατότητες: Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης συμβάλλουν στο ΣΠΩ. Οταν τα άτομα με την πάθηση αυτή χάνουν βάρος, τα επίπεδα τεστοστερόνης συχνά μειώνονται. Φάρμακα όπως το Ozempic θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των ορμονών σε άτομα με ΣΠΩ, λέει η δρ Μέλανι Κρι, η οποία ηγείται μελέτης για τη σεμαγλουτίδη.
Τα πρώτα στοιχεία: Μια μικρή μελέτη σε 27 άτομα με παχυσαρκία και ΣΠΩ, που έλαβαν χαμηλή δόση σεμαγλουτίδης, έδειξε ότι μετά έξι μήνες οι περισσότερες συμμετέχουσες είχαν χάσει βάρος και είχαν πιο τακτική έμμηνο ρήση.
Υπνική άπνοια
Το πρόβλημα: Υπολογίζεται ότι 30 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ πάσχουν από αποφρακτική υπνική άπνοια, μια κατάσταση κατά την οποία η αναπνοή διακόπτεται και επανέρχεται επανειλημμένως κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Οι δυνατότητες: Η υπνική άπνοια είναι πιο συχνή στα άτομα με παχυσαρκία. Αυτό οφείλεται σε ένα σύνθετο σύνολο παραγόντων, όπως οι εναποθέσεις λίπους στον λαιμό, οι οποίες μπορούν να φράξουν τους αεραγωγούς όταν το άτομο είναι ξαπλωμένο.
Τα πρώτα στοιχεία: Υπάρχουν πολύ λίγα δεδομένα μέχρι στιγμής, αν και ένας εκπρόσωπος της Eli Lilly δήλωσε ότι η εταιρεία θα ολοκληρώσει μια μελέτη για την τιρζεπατίδη και την υπνική άπνοια την άνοιξη. Η Novo Nordisk δεν έχει προχωρήσει σε μελέτες.