Νέο γύρο εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν πυροδότησε η επίθεση με drone που έλαβε χώρα την Κυριακή σε στρατιωτικό φυλάκιο στην Ιορδανία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τρεις Αμερικανοί στρατιώτες.
Η Ουάσιγκτον απέδωσε την εν λόγω επίθεση σε «υποστηριζόμενες από το Ιράν» ιρακινές ένοπλες οργανώσεις και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε χθες, Τρίτη, πως αποφάσισε ότι οι ΗΠΑ θα ανταποδώσουν το πλήγμα, ενώ το Ιράν ανακοίνωσε ότι δεν θα αφήσει αναπάντητη καμία επίθεση εναντίον του.
Το φυλάκιο όπου έλαβε χώρα η επίθεση είναι γνωστό και ως «Πύργος 22» και πρόκειται για μία από τις πολλές στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τις ολοένα και πιο λεπτές ισορροπίες που διαμορφώνονται στην περιοχή, αξίζει να εξεταστεί αναλυτικότερα η παρουσία των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Σε ποιες περιοχές υπάρχουν αμερικανικές βάσεις
Οι ΗΠΑ διαθέτουν βάσεις στη Μέση Ανατολή εδώ και δεκαετίες. Η παρουσία τους μάλιστα στην περιοχή κορυφώθηκε το 2011 με περισσότερους από 100.000 Αμερικανούς στρατιώτες στο Αφγανιστάν. καθώς και το 2007, όταν το στρατιωτικό τους προσωπικό στο Ιράκ ξεπερνούσε τις 160.000.
Παρ’ όλο που σήμερα ο συνολικός αριθμός στρατιωτών είναι πολύ μικρότερος, μετά την απόσυρση από το Αφγανιστάν το 2021, εξακολουθούν να υπάρχουν περίπου 30.000 Αμερικανοί στρατιώτες σε όλη την περιοχή. Επιπλέον, μετά το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς τον Οκτώβριο, οι ΗΠΑ έστειλαν προσωρινά χιλιάδες ακόμη στρατιώτες στην περιοχή, καθώς και πολεμικά πλοία.
Η μεγαλύτερη βάση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή οικοδομήθηκε το 1996 στο Κατάρ και είναι γνωστή ως «αεροπορική βάση Αλ Ουντεΐντ». Αλλες χώρες στις οποίες υπάρχει αμερικανική στρατιωτική παρουσία είναι μεταξύ άλλων το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Επιπλέον, οι ΗΠΑ έχουν περίπου 900 στρατιώτες στη Συρία, σε μικρές βάσεις όπως η «Αλ Σαντάντι» και το πετρελαϊκό πεδίο «Αλ Ομάρ», κυρίως στα βορειοανατολικά της χώρας. Υπάρχει μάλιστα ένα μικρό φυλάκιο κοντά στα σύνορα με το Ιράκ και την Ιορδανία, γνωστό και ως η «φρουρά Αλ Τανφ».
Στο Ιράκ, το στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ ανέρχεται στις 2.500 και βρίσκεται σε εγκαταστάσεις όπως η Union III και η αεροπορική βάση «Αϊν αλ-Ασαντ». Τονίζεται πάντως ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συνομιλίες σε ό,τι αφορά το μέλλον αυτών των στρατευμάτων.
Γιατί υπάρχουν στρατεύματα των ΗΠΑ στην περιοχή;
Τα στρατεύματα των ΗΠΑ βρίσκονται στην περιοχή για διαφορετικούς λόγους και, με εξαίρεση τη Συρία, βρίσκονται εκεί με άδεια από την κυβέρνηση της κάθε χώρας.
Σε κάποιες χώρες όπως το Ιράκ και η Συρία, τα αμερικανικά στρατεύματα βρίσκονται εκεί για να πολεμήσουν ενάντια σε ενόπλους του Ισλαμικού Κράτους, ενώ παρέχουν παράλληλα συμβουλές στις τοπικές δυνάμεις. Παρ’ όλα αυτά, έχουν δεχθεί επιθέσεις από δυνάμεις υποστηριζόμενες από το Ιράν κατά τα τελευταία χρόνια και κατ’ επέκταση έχουν αναλάβει δράση εναντίον τους.
Στην Ιορδανία, η οποία είναι σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, υπάρχουν εκατοντάδες Αμερικανοί στρατιωτικοί εκπαιδευτές που πραγματοποιούν εκτεταμένες ασκήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Σε άλλες περιπτώσεις, όπως εκείνη του Κατάρ και των ΗΑΕ, η παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων έχει ως στόχο τον καθησυχασμό των συμμάχων, την εκπαίδευση καθώς και τη συμμετοχή σε επιχειρήσεις στην περιοχή με τον τρόπο που θα κριθεί απαραίτητος.
Υπάρχουν ξένες στρατιωτικές βάσεις στις ΗΠΑ;
Παρότι οι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον στέλνουν μερικές φορές τα στρατεύματά τους στις ΗΠΑ για εκπαίδευση ή για συνεργασία με τα αμερικανικά στρατεύματα, δεν υπάρχουν ξένες βάσεις εντός των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο «Πύργος 22»
Το φυλάκιο στην Ιορδανία, όπου έλαβε χώρα η επίθεση με drone την Κυριακή, σκοτώνοντας τρεις Αμερικανούς στρατιώτες, αποτελεί μια θέση με στρατηγική σημασία και βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της χώρας, στα σύνορα με τη Συρία και το Ιράκ.
Δύο αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα συστήματα αεράμυνας των ΗΠΑ αντιμετώπισαν το μη επανδρωμένο αεροσκάφος που πραγματοποίησε την επίθεση ως «φιλικό» drone που επέστρεφε στη βάση και για αυτόν τον λόγο δεν το αναχαίτισαν.
Τόνισαν επίσης πως δεν έχει αποσαφηνιστεί μέχρι στιγμής ποια χώρα κρύβεται πίσω από το φονικό χτύπημα, αν και ο Αμερικανός πρόεδρος επέρριψε την ευθύνη για το χτύπημα σε υποστηριζόμενες από το Ιράν ομάδες.
Ο «Πύργος 22» είναι κοντά στη φρουρά «Αλ Τανφ», η οποία βρίσκεται στην άλλη πλευρά των συνόρων με τη Συρία και φιλοξενεί έναν μικρό αριθμό Αμερικανών στρατιωτών. Η «Τανφ» διαδραμάτισε ρόλο-κλειδί στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους, καθώς και στη στρατηγική των ΗΠΑ να περιορίσει τη στρατιωτική επέκταση του Ιράν στην ανατολική Συρία.
Είναι συχνό φαινόμενο οι επιθέσεις;
Οι βάσεις των ΗΠΑ φυλάσσονται καλά, μεταξύ άλλων με συστήματα αεράμυνας που τις προστατεύουν από πυραύλους ή drones. Οι εγκαταστάσεις σε χώρες όπως το Κατάρ, το Μπαχρέιν, η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ συνήθως δεν δέχονται επιθέσεις.
Ωστόσο, τα στρατεύματα των ΗΠΑ στο Ιράκ και στη Συρία βρίσκονται συχνά αντιμέτωπα με επιθέσεις τα τελευταία χρόνια. Τονίζεται μάλιστα ότι από το ξέσπασμα του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς οι αμερικανικές δυνάμεις έχουν δεχθεί περισσότερες από 160 επιθέσεις από πολιτοφυλακές υποστηριζόμενες από το Ιράν, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν περίπου 80 στρατιώτες πριν από την επίθεση της Κυριακής στον «Πύργο 22», στην οποία τραυματίστηκαν περίπου άλλοι 40.
Με πληροφορίες από Reuters