Οι Ευρωπαίοι ηγέτες προετοιμάζονται για άλλη μία αντιπαράθεση «κορυφής» με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν, με αφορμή –αυτήν τη φορά– το πακέτο βοήθειας των 50 δισ. ευρώ για την Ουκρανία.
Ωστόσο, το κρίσιμο αυτό κονδύλι που έχει την υποστήριξη όλων των κρατών-μελών της Ενωσης πλην της Ουγγαρίας, είναι το τελευταίο «αγκάθι» σε μια μακρά λίστα από διαφορές.
Το… bromance με τον Πούτιν
«H προστριβή μεταξύ της Ουγγαρίας και του υπόλοιπου μπλοκ οφείλεται εν πολλοίς στην εγγύτητα του Oρμπαν με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, την οποία ο Ούγγρος πρωθυπουργός δεν κάνει καμία προσπάθεια να κρύψει», σημειώνει το Politico.
Τον περασμένο Οκτώβριο, ενώ ήταν σε εξέλιξη η αντεπίθεση της Ουκρανίας, ο Ορμπαν αποφάσισε να ταξιδέψει στο Πεκίνο για να συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο, αψηφώντας τους διπλωμάτες που προσπαθούσαν να τον αποτρέψουν αλλά και την ευρωπαϊκή σύμπνοια στο θέμα της Ουκρανίας.
Η συνάντηση αυτή έμελλε να λήξει με μια θερμή χειραψία μεταξύ των δύο ηγετών μπροστά στις κάμερες, μια δημόσια επίδειξη φιλίας που προκάλεσε οργή σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς θεωρήθηκε ότι υπονομεύει την ενιαία υποστήριξη του ευρωπαϊκού μπλοκ προς την Ουκρανία.
Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας
Ωστόσο, οι θερμές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν περιορίζονται στους τύπους. Η Ουγγαρία διατηρεί στενούς οικονομικούς δεσμούς με τη Μόσχα, κυρίως στον τομέα της ενέργειας.
Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, που η Ουγγαρία θέτει προσκόμματα σε κάθε διαπραγμάτευση επί των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας – από τη στιγμή της εισβολής της στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.
Αν η τελευταία δέσμη κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας, που εγκρίθηκε τον ∆εκέμβριο, δεν περιλαμβάνει περιορισμούς στην πυρηνική ενέργεια, αυτό οφείλεται κυρίως στην αντίθεση της Βουδαπέστης που έχει διαμηνύσει πως θα ασκεί βέτο σε ό,τι αφορά τα ρωσικά πυρηνικά καύσιμα, καθώς η Ουγγαρία βασίζεται ενεργειακά σε αυτά.
Με τις χώρες της Ευρώπης να επεξεργάζονται το 13ο πακέτο κυρώσεων –το οποίο φημολογείται πως θα περιλαμβάνει κυρώσεις για το αλουμίνιο– οι ουγγρικές Αρχές προειδοποίησαν εκ νέου ότι ο πυρηνικός τομέας εξακολουθεί να παραμένει «κόκκινη γραμμή».
Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Εκτός από τη διαφοροποίηση σε μια σειρά θεμάτων της Ε.Ε, η Ουγγαρία είναι επίσης το μόνο μέλος του ΝΑΤΟ που δεν έχει ακόμη εγκρίνει το αίτημα της Σουηδίας για ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Επισήμως, ο Oρμπαν υποστήριξε την υποψηφιότητα της Σουηδίας, η οποία όμως πρέπει να επικυρωθεί από το ουγγρικό κοινοβούλιο.
Η ψηφοφορία θεωρείται τυπική: Το κυβερνών δεξιό κόμμα Fidesz διαθέτει άνετη πλειοψηφία στην ουγγρική Bουλή και ο Oρμπαν έχει δηλώσει ότι η ψηφοφορία θα διεξαχθεί «με την πρώτη δυνατή ευκαιρία».
Ωστόσο, ο Λάζλο Κοβέρ, ο πρόεδρος του ουγγρικού κοινοβουλίου και στενός σύμμαχος του Oρμπαν, δεν φαίνεται να βιάζεται να εντάξει τη διαδικασία στην ημερήσια διάταξη του σώματος.
Την περασμένη εβδομάδα, αποκάλυψε πως δεν θα ζητήσει έκτακτη κοινοβουλευτική σύνοδο πριν από την τακτική συνεδρίαση της ολομέλειας που είναι προγραμματισμένη μετά τις 26 Φεβρουαρίου.
«Δεν νιώθω πως συντρέχει επείγουσα ανάγκη ούτε κάποια έκτακτη κατάσταση», είχε δηλώσει προ ημερών ο ίδιος στα μέσα ενημέρωσης.
Οι Ισραηλινοί έποικοι
Η Ουγγαρία είναι μία από τις χώρες της Ε.Ε. που αντιτίθενται στις προτεινόμενες κυρώσεις (όπως η απαγόρευση έκδοσης βίζας για ταξίδια στην Ευρώπη) κατά των Iσραηλινών εποίκων, εν μέσω της έξαρσης της βίας στη Δυτική Oχθη μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Το θέμα της επιβολής κυρώσεων στους εποίκους έθεσε, τον Δεκέμβριο, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ. Ωστόσο, η Eνωση φέρεται διχασμένη. Η Ουγγαρία συγκαταλέγεται μεταξύ των πιστότερων συμμάχων του Ισραήλ εντός του μπλοκ, μαζί με την Αυστρία και την Τσεχία.
Στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία
Η Βουδαπέστη έχει μια «πάγια θέση, σύμφωνα με την οποία η Ουγγαρία δεν παραδίδει όπλα στην Ουκρανία», δήλωσε ο πρέσβης της χώρας στην Ε.Ε. στους ομολόγους του κατά τη διάρκεια συνάντησης την περασμένη Τετάρτη, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.
Εδώ και καιρό, η Ουγγαρία μπλοκάρει την όγδοη δόση, συνολικού ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (EPF), που προορίζεται για στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
Την περασμένη εβδομάδα, η Βουδαπέστη χαλάρωσε τις ενστάσεις της σχετικά με τη δημιουργία του Ταμείου Βοήθειας για την Ουκρανία (UAF) που θα διευκολύνει την αποστολή όπλων στην εμπόλεμη χώρα, ενός ειδικού εργαλείου στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη, δημιουργώντας έτσι ελπίδες πως μπορεί σύντομα να υπάρξει συμφωνία επί του θέματος.
Ελευθεροτυπία
Η Ουγγαρία είναι μεταξύ των σφοδρότερων πολέμιων μιας νέας δέσμης ευρωπαϊκών κανονισμών που έχουν στόχο την προστασία της ελευθερίας του Τύπου.
Η Ουγγαρία, όπου το κόμμα Fidesz του Oρμπαν ελέγχει το 80% των μέσων ενημέρωσης της χώρας σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του επερχόμενου κανονιστικού μηχανισμού, που αποσκοπεί στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης έναντι της πολιτικής επιρροής και των πιέσεων, και θα τεθεί σε πλήρη ισχύ εντός 2025.
Οι νέοι κανόνες δεν συνεπάγονται πρόστιμα για τις μη συμμορφούμενες χώρες, ωστόσο, η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βιέρα Γιούροβα δήλωσε πως ενδέχεται να προβλέπουν «σοβαρές κυρώσεις», αφήνοντας να εννοηθεί ότι το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. θα μπορούσε να προσφύγει δικαστικά εναντίον των χωρών αυτών μέσω της λεγόμενης διαδικασίας επί παραβάσει.
Κράτος δικαίου
«Η περιφρόνηση του Ορμπαν έναντι της Ε.Ε. δεν περιορίζεται στην Ουκρανία», σημειώνει το Politico. O Ούγγρος πρωθυπουργός, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2010, εμπλέκεται σε μια μακροχρόνια διαμάχη με τις Βρυξέλλες σχετικά με το κράτος δικαίου στην Ουγγαρία.
Τον Δεκέμβριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πάγωσε περίπου 22 δισ. ευρώ από τα κονδύλια συνοχής της Ε.Ε. που προορίζονταν για την Ουγγαρία.
Από αυτά, τα 10,2 δισ. ευρώ «ξεπάγωσαν» τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν το εκτελεστικό όργανο της Ε.Ε. εκτίμησε ότι η Βουδαπέστη είχε εφαρμόσει κάποιες από τις δικαστικές μεταρρυθμίσεις που είχε θέσει ως προϋπόθεση για την αποδέσμευση των χρημάτων.
Ωστόσο, περίπου 11,7 δισ. ευρώ παραμένουν δεσμευμένα καθώς οι Βρυξέλλες εκφράζουν την ανησυχία τους για την οπισθοδρόμηση των δημοκρατικών θεσμών και για το κράτος δικαίου στη χώρα.
Ο Oρμπαν εργαλειοποιεί συχνά το θέμα αυτό, αιτούμενος την άρση των οικονομικών κυρώσεων με αντάλλαγμα κάποια κρίσιμη ψήφο της Ουγγαρίας. Σημειώνεται πως τον περασμένο Δεκέμβριο ο ίδιος δήλωσε πρόθυμος να άρει το βέτο του για τα 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, με την προϋπόθεση η Ε.Ε. να «ξεκλειδώσει» την παγωμένη βοήθεια προς τη Βουδαπέστη.
Ουκρανικά σιτηρά
Μαζί με την Πολωνία και τη Σλοβακία, η Ουγγαρία «επαναστάτησε» τον περασμένο Σεπτέμβριο κατά της απόφασης της Επιτροπής να άρει τους περιορισμούς στις εισαγωγές σιτηρών από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο Ουκρανία.
Οι τρεις χώρες, που έχουν όλες κοινά σύνορα με την Ουκρανία, επικαλέστηκαν τότε λόγους επαγγελματικής επιβίωσης του εγχώριου αγροτικού τομέα, ο οποίος θα ερχόταν αντιμέτωπος με ξαφνική εισροή φθηνότερων ουκρανικών προϊόντων.
«Τα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα που προορίζονται για την #Αφρική κατακλύζουν τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης», έγραψε τότε ο Oρμπαν στο δίκτυο X, πρώην Twitter.
It’s time to take matters into our own hands! Ukrainian agricultural products destined for #Africa are flooding Central European markets. The bureaucrats in Brussels are turning a blind eye to the problems of European farmers once again, so Hungary, Poland and Slovakia are… pic.twitter.com/VO3umdZxMn
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) September 16, 2023
«Οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών κλείνουν τα μάτια στα προβλήματα των Ευρωπαίων αγροτών για άλλη μια φορά. Eτσι η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία επεκτείνουν την απαγόρευση των [ουκρανικών] εισαγωγών σε εθνική βάση», είχε προσθέσει ο ίδιος.
Βοήθεια για την Ουκρανία
Πρόκειται για το πιο ακανθώδες εμπόδιο στη λίστα των προβλημάτων, το οποίο οι Ευρωπαίοι ηγέτες φιλοδοξούν να επιλύσουν αυτήν την εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής.
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. τον Δεκέμβριο, ο Ορμπαν άσκησε βέτο στο πακέτο των 50 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα παράσχει στην Ουκρανία οικονομική ανάσα για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Η βοήθεια προϋπέθετε την ομόφωνη στήριξη των κρατών της Ε.Ε., με τον Oρμπαν να είναι ο μόνος διαφωνών.
Εκτοτε, ο ισχυρός άνδρας της Ουγγαρίας έχει εμπλακεί σε μια ατελείωτη διελκυστίνδα με το υπόλοιπο μπλοκ για να αποσπάσει όσο το δυνατόν περισσότερες παραχωρήσεις με αντάλλαγμα την υποστήριξή του.
Πηγή: Politico