ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε άτακτη υποχώρηση για τους φιλόδοξους στόχους της «πράσινης ατζέντας» της εξαναγκάστηκε η Κομισιόν, εν μέσω πολιτικής πίεσης από τις συνεχιζόμενες αγροτικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη. Επειτα από σειρά εξαγγελιών στήριξης των Ευρωπαίων αγροτών, χθες σειρά είχε ο κανονισμός χρήσης φυτοφαρμάκων, αλλά και ο περιορισμός της εκπομπής αερίων, που αφορούν την αγροτική παραγωγή.
Η οπισθοχώρηση της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, οφείλεται κατά κύριο λόγο στις επικείμενες ευρωεκλογές του Ιουνίου, καθώς οι αγρότες αποτελούν βασικό κορμό του εκλογικού σώματος της πολιτικής της «οικογένειας» του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ). Η «πράσινη ατζέντα» της Φον ντερ Λάιεν έγινε σήμα κατατεθέν του πολιτικού της μανιφέστου, προκειμένου να εκλεγεί στην προεδρία της Κομισιόν το 2019. Από τότε, όμως, η Ευρώπη βρέθηκε αντιμέτωπη με ενεργειακή κρίση και έκρηξη του πληθωρισμού –λόγω και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία–, γεγονότα που οδηγούν σε αναθεώρηση στόχων, ώστε η Φον ντερ Λάιεν να εξασφαλίσει δεύτερη θητεία στην Κομισιόν. Απευθυνόμενη χθες στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πρότεινε την απόσυρση του κανονισμού για βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων (SUR), που είχε στόχο την κατά 50% μείωση της χρήσης τους έως το 2050, τονίζοντας ότι έχει γίνει «σύμβολο πόλωσης».
Λίγο αργότερα παρουσιάστηκε ο «οδικός χάρτης» της Κομισιόν για μείωση εκπομπών αερίων κατά 90% έως το 2040 – που δεν περιλαμβάνει τελικά την πρόταση για 30% μείωση μεθανίου, αζώτου ή άλλων αερίων που συνδέονται με τη γεωργική παραγωγή. Οι αγροτικές δραστηριότητες, που αφορούν το 10% των εκπομπών αερίων σε όλη την Ε.Ε., είχαν χαρακτηριστεί «βασικός τομέας μείωσης των εκπομπών αερίων έως το 2040».
Σε μια προσπάθεια κατευνασμού των αγροτών, η πρόεδρος της Κομισιόν ξεκίνησε άλλωστε πρόσφατα «στρατηγικό διάλογο» μαζί τους όπου –ανάμεσα σε άλλα– δεσμεύτηκε για μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις τους, δια-σφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού, «απαντώντας» ευθέως σε ένα βασικό αίτημά τους σχετικά με τις εμπορικές συμφωνίες Ε.Ε. με τρίτες χώρες (όπως τη Mercosur με χώρες της Λατινικής Αμερικής), καθώς και παρεκκλίσεις για το 2024 από τους κανόνες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), που τους υποχρεώνουν να διατηρούν ορισμένες περιοχές μη παραγωγικές. Χθες η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε πάντως ότι δεσμεύεται να παρουσιάσει νέα έκθεση έως τα μέσα του καλοκαιριού και ύστερα από σχετικές διαβουλεύσεις με τους αγρότες και περιβαλλοντικές οργανώσεις, που θα ενισχύσει τη μελλοντική ΚΑΠ.
Οι δεσμεύσεις της έγιναν δεκτές με ενθουσιασμό από το ΕΛΚ, που ανησυχεί εδώ και καιρό για πολιτική «κεφαλαιοποίηση» των αγροτικών κινητοποιήσεων από την Ακροδεξιά. Αλλωστε, ο πρόεδρος του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ υπενθύμισε ότι η ευρωομάδα του είχε ζητήσει να ληφθούν σοβαρά τα αιτήματα των αγροτών, ωστόσο η πρόεδρος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D), Ιράτσε Γκαρθία, αντέδρασε λέγοντας πως δεν είναι αποδεκτή η πολιτικοποίηση των δεινών των αγροτών για εκλογικό όφελος. Ενθουσιασμένος από την οπισθοχώρηση της Κομισιόν εμφανίστηκε ο ακροδεξιός ηγέτης της ιταλικής Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, αναφωνώντας «ζήτω οι αγρότες, τα τρακτέρ τους αναγκάζουν την Ευρώπη να κάνει πίσω στην τρέλα που επιβάλλουν οι πολυεθνικές και η Αριστερά».
Σε «κλοιό» αγροτικών κινητοποιήσεων συνεχίζουν ωστόσο να βρίσκονται Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία, ενώ ήδη διοργανώνονται κοινές διαμαρτυρίες Σλοβάκων, Ούγγρων, Τσέχων και Πολωνών αγροτών, που θα συναντηθούν για τον σκοπό αυτό 12-13 Φεβρουαρίου στην Πολωνία.