Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φθάνει στη Βαγδάτη για σπάνια επίσκεψη στο Ιράκ, με στόχο την αποκατάσταση των δεσμών μεταξύ των δύο γειτόνων στη Μέση Ανατολή και την υπογραφή συμφωνιών για συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας κατά των Κούρδων του PKK, καθώς και στην ενέργεια και στο εμπόριο.
Η πολυαναμενόμενη επίσκεψη είναι η πρώτη Τούρκου ηγέτη στη χώρα από το 2011 και έπειτα από χρόνια δύσκολων σχέσεων, καθώς η Αγκυρα αύξησε τις διασυνοριακές επιχειρήσεις κατά των μαχητών του PKK οι οποίοι εδρεύουν στο κυρίως κουρδικό, ορεινό βόρειο Ιράκ.
Το Ιράκ ισχυρίζεται ότι οι επιχειρήσεις αυτές παραβιάζουν την κυριαρχία του, ενώ έχουν προκαλέσει τον θάνατο αμάχων. Από την πλευρά της η Τουρκία ισχυρίζεται ότι πρέπει να προστατευθεί από το PKK, το οποίο η ίδια, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν χαρακτηρίσει ως τρομοκρατική οργάνωση.
Η Τουρκία σχεδιάζει νέα επίθεση κατά κουρδικών δυνάμεων στη χώρα την άνοιξη και έχει επιδιώξει να διασφαλίσει την ιρακινή στρατιωτική συνεργασία, με τη μορφή κοινού χώρου επιχειρήσεων, καθώς και την αναγνώριση από τη Βαγδάτη ότι το PKK αποτελεί απειλή για την Τουρκία.
Η συνεργασία σε μεγάλα οικονομικά έργα είναι επίσης στο τραπέζι.
Σύνδεση της Ασίας με την Ευρώπη
Το Ιράκ εγκαινίασε πέρυσι έργο οδικής ανάπτυξης ύψους 17 δισ. δολ., επιδιώκοντας να μετατρέψει τη χώρα σε διαμετακομιστικό κόμβο, συνδέοντας την Ασία με την Ευρώπη μέσω του λιμανιού του Γκραντ Φο, στον πλούσιο σε πετρέλαιο Νότο του Ιράκ με την Τουρκία στον Βορρά.
Η Βαγδάτη επιδιώκει επίσης συμφωνία για τη διασφάλιση μεγαλύτερου μεριδίου νερού από τους ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη, οι οποίοι πηγάζουν από την Τουρκία, ωστόσο αποτελούν την κύρια πηγή γλυκού νερού στο Ιράκ, που μαστίζεται από την ξηρασία.
Ιρακινοί και Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι περισσότερα από 20 μνημόνια κατανόησης θα υπογραφούν κατά τη διάρκεια της μονοήμερης επίσκεψης του Ερντογάν.
Η αξία των διμερών εμπορικών συναλλαγών ανήλθε σε 19,9 δισ. δολ. το 2023, από 24,2 δισ. δολ. το 2022, σύμφωνα με τα επίσημα τουρκικά στοιχεία.
Τους πρώτους τρεις μήνες του 2024, οι εξαγωγές προς το Ιράκ αυξήθηκαν κατά 24,5%, ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 46,2%.
Ενας χρόνος προετοιμασίας
«Η επίσκεψη έρχεται έπειτα από σχεδόν ένα χρόνο προετοιμασίας και από τις δύο πλευρές, με σκοπό την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων ζητημάτων που περιέπλεκαν τις μεταξύ τους σχέσεις στο παρελθόν», δήλωσε ο Φαρχάντ Αλαλντίν, σύμβουλος εξωτερικών υποθέσεων του Ιρακινού πρωθυπουργού Μοχάμεντ Σί Αλ-Σουντανί.
Ο Ερντογάν πρόκειται να συναντηθεί με τον Σουντανί και τον πρόεδρο Αμπντούλ Λατίφ Ρασίντ στη Βαγδάτη και στη συνέχεια να μεταβεί στο Ερμπίλ, την περιφερειακή πρωτεύουσα της ημιαυτόνομης περιοχής του Κουρδιστάν στο Ιράκ, για να συναντηθεί με Ιρακινούς Κούρδους αξιωματούχους.
Το PKK πήρε τα όπλα εναντίον του τουρκικού κράτους το 1984. Από τότε περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους.
Η σύγκρουση διεξαγόταν επί μακρόν κυρίως σε αγροτικές περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας, αλλά τώρα επικεντρώνεται περισσότερο πέρα από τα σύνορα, στα βουνά του ιρακινού Κουρδιστάν.
Η Τουρκία έχει διεξαγάγει σειρά διασυνοριακών επιχειρήσεων στο βόρειο Ιράκ κατά του PKK από το 2019.
Πηγή: Reuters