Μαζί με την αύξηση της θερμοκρασίας και της διάρκειας της ημέρας, η άνοιξη φέρνει μαζί της και αυξημένες συγκεντρώσεις γύρης, κάτι που μετατρέπει την άσκηση σε εξωτερικούς χώρους σε δοκιμασία λόγω της φαγούρας και της καταρροής. Το χειρότερο είναι ότι η εποχή αυτή κρατάει όλο και περισσότερο και έχει γίνει πιο έντονη τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Οσοι βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους είναι εκτεθειμένοι σε διάφορα αλλεργιογόνα, αλλά κυρίως όσοι ασκούνται συχνά αισθάνονται τις επιπτώσεις τους πιο έντονα, σύμφωνα με τους ειδικούς, διότι εισπνέουν μεγαλύτερες δόσεις. Για το 25% και πλέον των Αμερικανών ενηλίκων που υποφέρουν από εποχικές αλλεργίες, η έκθεση μπορεί να ερεθίσει τους αεραγωγούς, από τη μύτη μέχρι τους πνεύμονες, και μπορεί να επηρεάσει τόσο την απόδοση κατά την άσκηση όσο και την ανάρρωση. «Οταν οι ιστοί στη μύτη διογκώνονται, είναι μηχανικά πιο δύσκολο για τον αέρα να περάσει έως τους αεραγωγούς», λέει ο δρ Μανάν Σαχ, αλλεργιολόγος στο Ντένβερ, ο οποίος συνεργάζεται με αθλητές για τη βελτιστοποίηση της απόδοσής τους. Η φλεγμονή συχνά παραμένει μετά μια προπόνηση και μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο και να εμποδίσει την ανάρρωση. Το «κλειδί» στην αντιμετώπιση των αλλεργιών είναι να αποτρέψετε εξαρχής την εκδήλωση των αντιδράσεων, καθώς όταν δημιουργηθεί η φλεγμονή μπορεί να είναι δύσκολο να ελεγχθεί.
Επιλογή ώρας
Οταν προπονείστε σε εξωτερικούς χώρους, δεν μπορείτε να αποφύγετε εντελώς ό,τι προκαλεί αλλεργία, όμως μπορείτε να περιορίσετε την ποσότητα που εισπνέετε κάνοντας προπόνηση είτε νωρίς το πρωί είτε νωρίς το βράδυ, όταν η ποσότητα της γύρης είναι συνήθως χαμηλότερη και η υγρασία την περιορίζει. «Κατά τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας υπάρχει λίγο λιγότερη παραγωγή γύρης», λέει ο δρ Πέντρο Λαμόθ, επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Εμορι, ο οποίος ειδικεύεται στις αλλεργίες. Οσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, τόσο αυξάνεται η παραγωγή γύρης για τα περισσότερα φυτά.
Μια άλλη ιδανική στιγμή για άσκηση είναι μετά τη βροχή, διότι καθαρίζει τον αέρα και αναγκάζει τη γύρη και άλλα αλλεργιογόνα να πέσουν στο έδαφος, λέει. Αποφύγετε να ασκείστε σε εξωτερικούς χώρους τις ξηρές ημέρες με αέρα, καθώς τότε μεταφέρεται περισσότερη γύρη.
Τα κατάλληλα φάρμακα
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να μην αφήσετε τις εποχικές αλλεργίες να καταστρέψουν την προπόνησή σας είναι να παίρνετε επιμελώς τα κατάλληλα φάρμακα πριν βγείτε έξω – και ενδεχομένως κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση. Αν ξεκινήσετε μια προπόνηση με συμπτώματα αλλεργίας, «αυτά είναι σίγουρο ότι θα χειροτερέψουν», λέει ο Λαμόθ. «Θα μπείτε σε έναν φαύλο κύκλο».
Στο 25% και πλέον των Αμερικανών ενηλίκων που έχουν πρόβλημα μπορεί να ερεθιστούν οι αεραγωγοί, από τη μύτη μέχρι τους πνεύμονες.
Οι ειδικοί συνιστούν να χρησιμοποιείτε τακτικά μη συνταγογραφούμενα κορτιζονούχα σπρέι, ξεκινώντας έως και δύο εβδομάδες πριν από την εποχή της γύρης. Μπορείτε επίσης να πάρετε αντιισταμινικά από το στόμα, τουλάχιστον μία ώρα πριν από την άσκηση, ώστε να δράσει το φάρμακο πριν αρχίσετε να κινείστε (αποφύγετε όσα μπορεί να σας φέρουν υπνηλία). Για επιπλέον προστασία, ο Λαμόθ συνιστά τη χρήση αντιισταμινικού ρινικού σπρέι, περίπου 20 λεπτά πριν από την άσκηση. Εάν τσούζουν τα μάτια σας, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε αντιισταμινικά κολλύρια.
Μακροπρόθεσμα, αν θέλετε να ασκείστε σε εξωτερικούς χώρους για τα επόμενα χρόνια, ο Σαχ συνιστά ανοσοθεραπεία σε αλλεργιογόνα, δηλαδή τη σταδιακή απευαισθητοποίηση από αυτά μέσω ενέσεων ή χαπιών.
Ποιότητα αέρα
Αν οι αεραγωγοί σας είναι ήδη ερεθισμένοι, μπορεί να είστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους που ίσως υπάρχουν γύρω σας, όπως καυσαέρια αυτοκινήτων ή καπνός από πυρκαγιές, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Νίμαν, εργοφυσιολόγο και διευθυντή του Εργαστηρίου Ανθρώπινης Απόδοσης του Πολιτειακού Πανεπιστημίου των Απαλαχίων. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση τα επιδεινώνει όλα», λέει.
Εάν ο δείκτης ποιότητας αέρα είναι υψηλότερος από 100 (ή πορτοκαλί στην κλίμακα AQI), ίσως είναι προτιμότερο να ασκείστε σε κλειστούς χώρους μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση.
Προστατευτικός εξοπλισμός
Κάποια βασικά αξεσουάρ μπορούν να περιορίσουν ό,τι προκαλεί αλλεργίες και εισέρχεται στον οργανισμό, λέει η δρ Σόνια Παρασάρ, αλλεργιολόγος στην Κλινική του Κλίβελαντ. Για παράδειγμα, συνιστά ένα καπέλο πλατύγυρο ή με γείσο και γυαλιά ηλίου για την προστασία των ματιών σας.
Αν την αντέχετε, η χρήση μάσκας μπορεί επίσης να μειώσει την ποσότητα γύρης που εισπνέετε. Οι μάσκες N95 είναι πιο αποτελεσματικές, ενώ υπάρχουν άλλες ειδικά σχεδιασμένες για άσκηση.
Πλύσιμο στο σπίτι
Μετά την προπόνησή σας, αποφύγετε να μεταφέρετε ό,τι προκαλεί αλλεργία πίσω στο σπίτι σας, λέει ο Σαχ. Αφήστε τα παπούτσια σας στην πόρτα, βγάλτε τα ρούχα της προπόνησης και βάλτε τα κατευθείαν στο πλυντήριο, αν έχετε, ή σε μια κλειστή σακούλα ή σε ένα καλάθι.
Στη συνέχεια, κάντε αμέσως ντους, τόσο για να ξεπλύνετε τη γύρη από το σώμα σας όσο και για να την απομακρύνετε από τη μύτη και τα μάτια σας. «Ολος ο στόχος είναι να την απομακρύνετε από τον οργανισμό σας, ώστε να μην ερεθίζει διαρκώς την ανώτερη αναπνευστική οδό σας για το υπόλοιπο της ημέρας», λέει ο Σαχ. Ως τελευταίο προληπτικό μέτρο προτείνει τη χρήση ρινικού εκνεφώματος ή την έκπλυση της μύτης.