Το «πράσινο φως», αυτή την εβδομάδα, του Αμερικανού προέδρου Ομπάμα για αναγνωριστικές υπερπτήσεις των περιοχών της ανατολικής Συρίας που βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ΙSIS, προετοιμάζει το έδαφος για τον βομβαρδισμό των τζιχαντιστών από τις ΗΠΑ στο συριακό έδαφος. Τα σύνορα Ιράκ – Συρίας έχουν σε μεγάλο βαθμό «εξαφανιστεί», λόγω της διασυνοριακής επικράτησης του ISIS, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μια ενδεχόμενη επέκταση των αμερικανικών βομβαρδισμών από το ιρακινό στο συριακό έδαφος είναι απλή υπόθεση.
«Θα βρεθούμε σε πολύ δυσάρεστη θέση. Οδεύουμε ασυναίσθητα σε μια ενέδρα», δήλωσε στους «Τάιμς» της Νέας Υόρκης ο Φρέντερικ Χοφ, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που έχει ασχοληθεί με τη Συρία. «Δεν έχει καταρτιστεί συνολική στρατηγική. Και χωρίς αυτήν, δεν θα ήταν σοφό να διευρυνθεί η επιχείρηση (οι βομβαρδισμοί κατά του ISIS στο Ιράκ)», η οποία, όπως αναγνώρισε ο πρόεδρος Ομπάμα, «δεν είναι εύκολη, ούτε γρήγορη» έγραψε η ίδια εφημερίδα σε κύριο άρθρο με τίτλο «Ερωτήματα για τα αεροπορικά πλήγματα στη Συρία».
Αμερικανικά U2 και μη επανδρωμένα αεροσκάφη ίπτανται μεν πάνω από τη Συρία προκειμένου να συλλέξουν πληροφορίες για μια ενδεχόμενη εκστρατεία, αλλά χωρίς συνολικό σχέδιο – μπορεί οι αμερικανικοί βομβαρδισμοί να έχουν περιορισμένα αποτελέσματα, αν όχι αντίθετα από τα αναμενόμενα.
Οι πρωτοφανούς σκληρότητας μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, περιλαμβανομένου του αρχηγού τους, Αλ Μπαγκνταντί, είναι όσοι κατόρθωσαν να επιβιώσουν από τον προηγούμενο γύρο σφοδρών αμερικανικών χερσαίων και αεροπορικών επιχειρήσεων κατά της Αλ Κάιντα στο Ιράκ (επιχειρήσεις γνωστές ως «the surge») και, όπως σημειώνουν Αμερικανοί ειδικοί, «δεν επιβίωσαν όντας ανίκανοι».
O κίνδυνος
Οι τοπικοί πληθυσμοί, η μακραίωνη πολιτιστική κληρονομιά της Μεσοποταμίας, οι πρόοδοι στα θέματα κοσμικού κράτους, ανεκτικότητας προς τις μειονότητες και θέσης της γυναίκας, όλα κινδυνεύουν εξαιτίας μιας πολιτικής που, από το 2003 και ύστερα, οδηγεί στην όλο και μεγαλύτερη αποξένωση και εκρηκτική ριζοσπαστικοποίηση των σουνιτικών πληθυσμών της περιοχής.
Στο επόμενο επεισόδιο αυτής της ιστορίας καταστροφής, οι ΗΠΑ ενδέχεται να επιχειρήσουν από αέρος στη Συρία αυτό που δεν κατόρθωσαν στο Ιράκ, όταν διατηρούσαν 120.000 στρατιώτες στο έδαφος και όταν ο αντίπαλος δεν διέθετε ούτε κλάσμα από τον οπλισμό που έχει πέσει τώρα στα χέρια του ISIS.
«Τυφλοί» στη Συρία
Θα επιχειρήσουν επίσης να εξολοθρεύσουν τους τζιχαντιστές, οι οποίοι φυσικά με την πρώτη υποψία βομβαρδισμών θα αναμειχθούν με τον τοπικό πληθυσμό, χωρίς να προξενήσουν εκατόμβες αμάχων, που θα οδηγήσουν νέες γενιές ριζοσπαστικοποιημένων Σύρων στις τάξεις των τζιχαντιστών. Ολ αυτά θα γίνουν χωρίς να υπάρχουν αξιόπιστοι ανιχνευτές στο έδαφος, («στη Συρία είμαστε τυφλοί», είπε Αμερικανός στρατιωτικός) ώστε να κατευθύνουν τα πλήγματα.
Επίσης, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν, τουλάχιστον δημοσίως, ότι θα αντιμετωπίσουν τους τζιχαντιστές χωρίς τη συνεργασία της κυβέρνησης Ασαντ, με την ευχή ότι ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός, οι αδύναμες φιλοδυτικές ανταρτικές δυνάμεις θα ενισχυθούν εν τω μεταξύ σημαντικά, καταλαμβάνοντας τα εδάφη που τώρα ελέγχονται από τον ISIS. Στην πράξη, ανώνυμη πηγή που μίλησε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων υποστήριξε πως η συνεργασία των ΗΠΑ με τη συριακή κυβέρνηση εναντίον των ανταρτών ήδη ξεκίνησε, και ότι οι ΗΠΑ προσφέρουν στη Δαμασκό κάποιες από τις πληροφορίες που συλλέγουν τα αναγνωριστικά αεροσκάφη.
Θα επεκταθεί όμως αυτή η συνεργασία και την επόμενη ημέρα των βομβαρδισμών; Μετά τρία χρόνια σκληρής γλώσσας κατά του Ασαντ, μπορούν οι ΗΠΑ να του παραδώσουν στο πιάτο τις περιοχές που έχασε, αναγνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει εναλλακτική; Η συζήτηση για τα ζητήματα αυτά μαίνεται στην Ουάσιγκτον, αν και η πρόσφατη εμπειρία από χώρες όπως η Λιβύη έχει δείξει ότι η έλλειψη σχεδίου σπανίως αρκεί για να αποτρέψει μια εκστρατεία αεροπορικών βομβαρδισμών.