Στις πολιτικές διεργασίες που σημάδεψαν τη γερμανική ιστορία περιλαμβάνεται η ανάδυση του ναζισμού ως συμμαχίας ανάμεσα στον οργισμένο όχλο και σε τμήματα της ελίτ της χώρας. Το θεμελιώδες αυτό ιστορικό δεδομένο βρίσκεται στον πυρήνα του σάλου γύρω από τον Χανς-Γκέοργκ Μάασεν, ο οποίος την Τρίτη αποπέμφθηκε από την ηγεσία της Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος (BfV), σε ένα επεισόδιο με πάρα πολλές προεκτάσεις. Στις 26 και 27 Αυγούστου, στο Κέμνιτς της Σαξονίας, ακροδεξιός όχλος τριγυρνούσε με λοστούς κυνηγώντας ανθρώπους με σκούρο δέρμα, ξυλοκόπησε νέους του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και άλλους πολιτικούς αντιπάλους, προπηλάκισε δημοσιογράφους και προξένησε ζημιές σε εστιατόριο απειλώντας τον Εβραίο ιδιοκτήτη.
Πέρα από τις δεκάδες μαρτυρίες και τα ερασιτεχνικά βίντεο που καταγράφουν τα συμβάντα, έχουν διαρρεύσει στη δημοσιότητα οι λεπτό προς λεπτό αναφορές των αστυνομικών που βρίσκονταν σε διάφορα σημεία της πόλης. Επειτα από όλα αυτά και αφού η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ είχε εκφράσει την απερίφραστη καταδίκη της, ο αρμόδιος αξιωματούχος για την προστασία του πολιτεύματος από τη ναζιστική απειλή επιχείρησε να οδηγήσει τη χώρα στον κόσμο του Τζορτζ Οργουελ. Ο Μάασεν βγήκε στην εφημερίδα Bild και ισχυρίστηκε, χωρίς στοιχεία, ότι ίσως ένα από τα βίντεο ήταν «πειραγμένο» (μετά ανακάλεσε, υποστηρίζοντας ότι είναι γνήσιο, άλλα ότι ίσως να μην πρόκειται για πογκρόμ μεταναστών) και ότι όλη η συζήτηση «έχει σκοπό να αποπροσανατολίσει από τη δολοφονία». Τα θανάσιμα χτυπήματα με μαχαίρι που είχε δεχθεί ο 35χρονος ξυλουργός Ντάνιελ Χίλιγκ, πιθανότατα ύστερα από καβγά με δύο πρόσφυγες οι οποίοι έχουν συλληφθεί ως ύποπτοι, έδωσαν το πράσινο φως όχι μόνο για την προσπάθεια επιβολής ακροδεξιάς τρομοκρατίας στους γερμανικούς δρόμους, αλλά και για την κάλυψη των συμβάντων από τα υψηλότερα κλιμάκια.
Η γραμμή του αντιμεταναστευτικού κόμματος AfD, ότι η αντίδραση αυτή ήταν «φυσιολογική», την οποία δεν συμμερίζεται ούτε καν η χήρα του Χίλιγκ, επιχειρήθηκε να περάσει στην κοινή γνώμη.
«Κάθε φορά που κάπου στη Γερμανία κάποιος από τους εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες διαπράττει κάποιο έγκλημα, η νέα Ακροδεξιά διεκδικεί το δικαίωμα να εξαπολύει πογκρόμ αντί να καλεί την αστυνομία. Πρόκειται για στοχευμένη διάρρηξη των κανόνων του αστικού κράτους, για την καθιέρωση της λογικής της τρομοκρατίας», σχολίασε ο μελετητής του ναζισμού Τόμας Κόνιτς.
Παρά την κατακραυγή, ο πολιτικός προϊστάμενος του Μάασεν, υπουργός Εξωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ, αρνήθηκε να τον αποπέμψει, επιβάλλοντας τη λύση της «απόλυσης-προαγωγής». Ο Μάασεν πράγματι απομακρύνθηκε από την ΒfV, όπως επέμεναν οι συγκυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες, αλλά προήχθη στο αξίωμα υφυπουργού Εσωτερικών, μετακίνηση που εκτός των άλλων θα ανέβαζε τις μηνιαίες μεικτές απολαβές του κατά 2.500 ευρώ. Μάλιστα, για να απελευθερωθεί η θέση αυτή, καθαιρέθηκε ο μοναδικός υφυπουργός του Ζεεχόφερ που προερχόταν από τους Σοσιαλδημοκράτες – κερασάκι στην τούρτα της απογοήτευσης μεγάλης μερίδας στελεχών και μελών του κόμματος, που εξαγριώθηκαν υποχρεώνοντας την καγκελάριο να ανακοινώσει, το απόγευμα της Παρασκευής, ότι θα αναζητήσει άλλη λύση.
Η σοσιαλδημοκρατική ηγεσία δεν είχε καμία πρόθεση να αποχωρήσει από την κυβέρνηση, ακόμη και για μία τόσο σοβαρή υπόθεση, αλλά οι αντιστάσεις της γερμανικής κοινωνίας, όπως εκφράστηκαν από τη σοσιαλδημοκρατική βάση, δεν της άφησαν άλλη επιλογή από το να ανοίξει εκ νέου το θέμα. Οπως και να λήξει η υπόθεση αυτή, παραμένει το βαθύτερο πολιτικό ζήτημα της επικοινωνίας ανάμεσα σε τμήματα της γερμανικής πολιτικής, οικονομικής και θεσμικής ελίτ και σε μια AfD που μετατοπίζεται όλο και πιο ακροδεξιά.
Το «Φρίντριχ φον Χάγεκ»
Εμβληματική είναι η περίπτωση του Ινστιτούτου «Φρίντριχ φον Χάγεκ», φορέα σκληρά νεοφιλελεύθερων ιδεών, στο οποίο ανήκουν στελέχη της AfD όπως η Μπέατριξ φον Στορχ και η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, Αλις Βάιντελ, η οποία εξάλλου έχει σταδιοδρομήσει ως στέλεχος της Goldman Sachs.
Πρόσφατα, 50 οικονομολόγοι αποχώρησαν από το ινστιτούτο, όταν αυτό αρνήθηκε να αποστασιοποιηθεί από την ακροδεξιά πτέρυγα της AfD. Εξάλλου, τo γεγονός ότι ο Μάασεν αρνήθηκε τις κατηγορίες για εγγύτητα με την AfD αποκαλύπτοντας ότι εδώ και τρεις δεκαετίες είναι μέλος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, λέει λιγότερα για τον ίδιο και περισσότερα για τη διείσδυση της Ακροδεξιάς στο κόμμα της Γερμανίδας καγκελαρίου. Η πλειοψηφία των Χριστιανοδημοκρατών και των οικονομικών παραγόντων που στηρίζουν το κόμμα εξακολουθεί να καταδικάζει τον ναζισμό, αλλά το γεγονός ότι η AfD βρίσκεται στο 18% την ώρα που στους αριθμούς η χώρα ευημερεί, δημιουργεί τεράστιες ανησυχίες για την επιβίωση της μετριοπαθούς Δεξιάς σε περίπτωση που η Γερμανία χτυπηθεί από κρίση.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ζεεχόφερ βιώνει ήδη τη δική του κρίση, την καθίζηση της δημοτικότητάς του και την αναμενόμενη απώλεια αυτοδυναμίας του CSU στις βαυαρικές εκλογές της 14ης Οκτωβρίου. Το απελπισμένο φλερτ του με την Ακροδεξιά δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα, καθώς οι μόνοι που αναφανδόν συμφωνούν με τους χειρισμούς του είναι οι ψηφοφόροι της AfD, ενώ οι ψηφοφόροι της δικής του παράταξης διαφωνούν σε ποσοστό 64%. Συρόμενος πίσω από την AfD (που λαμβάνει περίπου 10% στη Βαυαρία) o Ζεεχόφερ βοήθησε ώστε η σημαντικότερη ανερχόμενη δύναμη στο κρατίδιο σήμερα να είναι οι Πράσινοι, οι οποίοι προβλέπεται να αποσπάσουν περί το 18%, συσπειρώνοντας όσους έχουν απογοητευθεί και από την πολυετή διακυβέρνηση του CSU και από την ακροδεξιά στροφή του επικεφαλής της.