Οι λέξεις μάς βρίσκουν έτοιμες μόλις γεννιόμαστε. Τις κατανοούμε με το αυτί πρώτα, με το μάτι έπειτα, όπου υπάρχει γραφή και ανάγνωση. Κι αν δεν μπούμε στον όμορφο κόπο να αναζητήσουμε την ιστορία κάποιας λέξης, σπάνιας ή τετριμμένης, πορευόμαστε σίγουροι πως είναι όλες τους πανάρχαιες. Και επιπλέον όλες ελληνικές εκ γενετής, όχι και δάνεια που τα εξελλήνισε η προσαρμογή και η χρήση.
Συχνά, κόμματα, φορείς, διανοούμενοι κ.λπ. επιλέγουν μία και μόνη λέξη σαν αχθοφόρο βαρύτατου νοήματος, που ενδέχεται ωστόσο να είναι πανάλαφρο, ή σαν δείκτη καθαρότατης σκέψης και πολιτικής, που ενδέχεται ωστόσο να είναι θολή. Προκύπτουν έτσι οι λέξεις-μόδες, που υποτίθεται, πρώτον, ότι σημαίνουν τα πάντα και, δεύτερον, ότι όλα όσα σημαίνουν είναι θετικά, αγαθά, ενάρετα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: ο μετεκλογικός συρμός κινείται πάνω στις ράγες της λέξης «επιτελικός». Σύμφωνα με τους διαφημιστές του, το «επιτελικό κράτος», αυτό το λεκτικό ζεύγος που χρησιμοποιείται ήδη δίκην τσίχλας, είναι το απαραίτητο φάρμακο για να γίνει επιτέλους Ευρώπη η Ελλάδα. Ας μην παραβλέπουν πάντως, μέσα στον θεατρικό κοσμογονικό ενθουσιασμό τους, ότι, πλην της χιώτικης μαστίχας, οι τσίχλες δεν έχουν θεραπευτική αξία.
Δεν είναι, βέβαια, καινούργια η λέξη «επιτελικός». Οσοι ασχολούμαστε με το ποδόσφαιρο –έστω και εξ αποστάσεως– ξέρουμε πως η θερινή αγωνία όλων των ομάδων είναι να αποκτήσουν επιτέλους έναν καλό «επιτελικό μέσο», έναν κουμανταδόρο με μπαλιά-διαβήτη. Δεν είναι όμως και παμπάλαιη, όπως ίσως θα απαντούσαμε αυθόρμητα αν μας ρωτούσαν για την ηλικία της. Είναι μετεπαναστατική, οπότε ξεφεύγει από τις αρμοδιότητες της κ. Γιάννας Αγγελοπούλου. Τη λέξη «επιτελής» τη συναντούμε ήδη στον Ηρόδοτο, αλλά με τη σημασία τού «τέλειου». Αντίθετα, και σύμφωνα με τη «Συναγωγή νέων λέξεων» του Στέφανου Κουμανούδη, το μεν «επιτελικός» γεννήθηκε το 1889, στο «μαιευτήριο» της «Εφημερίδος», το δε «επιτελείον» το 1871, ως απόδοση του γαλλικού όρου «état-major». Μάλιστα ο λεξικογράφος Γρ. Χαντσερής αντιπρότεινε το «διατακτορείον», υποθέτω από τον αρχαίο «διατάκτορα», αυτόν που επιβάλλει τις διαταγές του.
Φάρμακο άραγε το «επιτελικό κράτος» ή ξόρκι και άλλοθι; Ενα βαρύγδουπο σύνθημα, όπως η Αλλαγή, ο Εκσυγχρονισμός ή η Επανίδρυση του Κράτους; Ή ένας ευφημισμός του υπερσυγκεντρωτισμού, που καθιστά τον κ. Κυρ. Μητσοτάκη οιονεί Πρόεδρο προεδρικής δημοκρατίας σε μια πολιτεία που παραμένει προεδρευομένη;