Ο «μίλιταντ» Χάρολντ Μπλουμ και το αίμα του κλασικού κειμένου

Ο «μίλιταντ» Χάρολντ Μπλουμ και το αίμα του κλασικού κειμένου

1' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πέθανε και ο Χάρολντ Μπλουμ. Εζησε αρκετά βέβαια και έγραψε πολύ, πάρα πολύ. Κυρίως, έγραψε ορισμένα πράγματα που τον κατέστησαν εμβληματικό, αν και αμφιλεγόμενο. Διότι ο Μπλουμ, εκκινώντας από την πιο καθαρή, ατόφια λογοτεχνική κριτική και θεωρία πέρασε κάποια στιγμή σε μιαν άλλη φάση. Πιο σωστά, μετατοπίστηκε δραστικά: χωρίς ούτε στιγμή να παραμελήσει τη δυναμική του λογοτεχνικού κειμένου (από το ποίημα και το θέατρο έως το μυθιστόρημα, το διήγημα αλλά και το δοκίμιο), έφερε το κείμενο στην καρδιά της σύγχρονης ματιάς. Πώς; Ακολουθώντας την ακριβώς αντίστροφη πορεία από αυτή που κατά κανόνα συνηθίζεται στα campus των κολεγίων και στις αίθουσες διδασκαλίας των πανεπιστημίων: όχι με το να «στριμώξει» ένα κείμενο στην εκάστοτε θεωρία (ψυχανάλυση, μαρξισμό, φεμινισμό κτλ.) αλλά με το να το αφήσει ελεύθερο ξανά, αποκαθιστώντας το, απαλλαγμένο πλέον από τις συμφορές των ανερμάτιστων θεωρητικολογιών.

Η μεγάλη του στιγμή έφτασε όταν αυτό ακριβώς έπραξε μιλώντας για τα κλασικά κείμενα και τους κλασικούς συγγραφείς που τις τελευταίες δεκαετίες ανασκολοπίζονται ως ρατσιστές, σεξιστές, σοβινιστές, αποικιοκράτες και δεν συμμαζεύεται.

Μπορεί κάποιος να διαφωνήσει ή και να σαστίσει με τον ογκώδη (μα τόσο απολαυστικό αναγνωστικά) «Δυτικό Κανόνα» του, δύσκολα όμως θα τον προσπεράσει, κυρίως για αυτή τη μαχητική («μίλιταντ» σχεδόν) υπεράσπιση της έννοιας του κλασικού ως ενός σύγχρονου, ζωντανού, παλλόμενου οργανισμού, όχι ως ενός μουσειακού, στατικού είδους αποστειρωμένης μελέτης, εγκιβωτισμένης σε μία ακόμα μετα-θεωρία.

Προάσπιση του ελιτισμού; Ας το πούμε και έτσι, δεν χάλασε και ο κόσμος. Το υψηλό (ναι, υπήρξε και αυτό στην τέχνη, στον στοχασμό, στη γραφή) έχει από τη φύση του κάτι λεπτό, κρυστάλλινο, και εντέλει μπορεί και να είναι ελίτ. Αλλά το αληθινά κλασικό, ειδωμένο μέσα στη διαχρονικότητά του και όχι μέσα από την παρωπίδα ενός σύγχρονου (και μάλλον θνησιγενούς) trend, είναι (όπως και ήταν συχνά στον καιρό του) και λαϊκό, άμεσο, προσιτό, ανάγλυφο. Το κλασικό ματώνει στα χέρια σου. Ο Μπλουμ σχεδόν το απέδειξε.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή