Η απώλεια του Φραντς Μπεκενμπάουερ σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής πολύ σημαντικής για την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου και την εξέλιξή του σε βαριά βιομηχανία, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια του αγωνιστικού χώρου. Πολυσχιδής και ηγετική φυσιογνωμία, ο «Κάιζερ» ήταν από τους πιονέρους μιας ολόκληρης εποχής και καθοριστικός παράγοντας για να αντιληφθεί ο κόσμος ότι είναι διαφορετικό πράγμα η μπάλα και διαφορετικό το ποδόσφαιρο. Η συμβολή του στο πέρασμα του αθλήματος στη σύγχρονη εποχή ήταν κομβική, τόσο εντός όσο και εκτός αγωνιστικού χώρου.
Δεν ήταν μόνο ένας εξαιρετικός ποδοσφαιριστής που «εφηύρε» τη θέση του λίμπερο, ήταν και ένα πολύ δυνατό μυαλό, με φρέσκες ιδέες και μεγάλες οργανωτικές ικανότητες, εξ ου και η πολύ επιτυχημένη παρουσία του σε προπονητικό και διοικητικό επίπεδο, με σοβαρή συμβολή στην αλλαγή της φυσιογνωμίας του αθλήματος.
Η μεταμόρφωση του ποδοσφαίρου από ένα λαϊκό άθλημα που παιζόταν άναρχα σε ένα σπορ με δομή, τακτική και επαγγελματικές προεκτάσεις, ήταν μια διαδικασία που εξελίχθηκε αργά στην πορεία των χρόνων. Πάρα πολλοί άνθρωποι συνέβαλαν στην εξέλιξή του αγωνιστικά, προπονητικά και οργανωτικά, ώστε σήμερα να μην είναι απλώς το δημοφιλέστερο άθλημα στον κόσμο, αλλά μια βαριά βιομηχανία με τζίρους δισ.
Αυτοί που συνέβαλαν στην εξέλιξή του, ώστε σήμερα να μην είναι απλώς το δημοφιλέστερο άθλημα στον κόσμο, αλλά μια βαριά βιομηχανία.
Σαν ζωντανός οργανισμός που συνεχώς εξελίσσεται, το ποδόσφαιρο βρήκε τρόπο να αφομοιώνει κάθε καινοτομία και να δημιουργεί συνεχώς χώρο για καινούργιες ιδέες, που το έκαναν ολοένα και πιο ενδιαφέρον. Υπεύθυνοι ήταν κυρίως παίκτες που άλλαξαν τον τρόπο του παιχνιδιού και λιθαράκι λιθαράκι έφτιαξαν όλοι μαζί το ποδόσφαιρο που παίζεται σήμερα.
Πρωτοπόρος γκολκίπερ
Ο Λεβ Γιασίν, για παράδειγμα, είναι ο άνθρωπος που άλλαξε τον ρόλο του τερματοφύλακα. Για πολλές δεκαετίες, κάτω από τα δοκάρια κάθονταν όποιοι δεν ήταν τόσο καλοί ώστε να παίζουν μέσα. Ο Γιασίν, αντιθέτως, ήξερε μπάλα και με τον τρόπο που διαχειρίστηκε τη θέση του, την έβαλε σε νέα καλούπια. Αξιοποιώντας τα εξωπραγματικά αντανακλαστικά του και τα μεγάλα φυσικά του προσόντα, άφηνε την ασφάλεια κάτω από τα δοκάρια και έβγαινε για να κυριαρχεί μέσα στην περιοχή του, πηγαίνοντας αυτός στην μπάλα αντί να περιμένει πότε θα πάει αυτή σε εκείνον. Hταν ο πρώτος τερματοφύλακας που έπαιζε με την μπάλα στα πόδια και αντί για τυφλά και διεκδικούμενα βολέ, ξεκινούσε με τις πάσες του το χτίσιμο της επόμενης επίθεσης. Eδωσε αξία στη θέση και άλλαξε την οπτική του τερματοφύλακα στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Εφερε το Νο 9 στα μέτρα του
Ο Γκερντ Μίλερ έδωσε μια νέα διάσταση στη θέση του σέντερ φορ. Το πρότυπο της εποχής ήθελε τον κεντρικό επιθετικό να είναι ψηλός, γυμνασμένος, γρήγορος και καλός τεχνίτης. Ο ίδιος ήταν μικρόσωμος, γεματούλης, άτεχνος, με κοντά πόδια και χαμηλό κέντρο βάρους, σε σημείο ο Ζλάτκο Τσαϊκόφσκι, ο πρώτος προπονητής του στην Μπάγερν, να θέλει να τον διώξει γιατί, όπως έλεγε, είχε ζητήσει από τη διοίκηση ποδοσφαιριστή και όχι αρσιβαρίστα! Ο «κοντός, χοντρός Μίλερ» τα γύρισε όλα γιατί ήξερε ένα μυστικό που δεν το ήξεραν οι άλλοι: «Ως επιθετικός πρέπει να ξέρεις πού είναι το γκολ. Και ήξερα πού ήταν»! Δεν έκανε τίποτα περιττό, παρά μόνο να εμφανίζεται την κατάλληλη στιγμή στην κατάλληλη θέση, για να πετυχαίνει το ένα εύκολο γκολ μετά το άλλο. Εσπασε κάθε ρεκόρ στην εποχή του και δίδαξε το πώς με πολύ απλές κινήσεις μπορούσε ο σέντερ φορ να ξεφεύγει από τον αμυντικό και να φτάνει πρώτος στην μπάλα.
Σούπερ σταρ
Ο Τζορτζ Μπεστ ήταν ακραίος επιθετικός από άλλο καλούπι. Χαρισματικός με την μπάλα στα πόδια, αλέγρος στο παιχνίδι του, πλημμυρισμένος από ένστικτο και ταλέντο, ήταν ένας πολύ θεαματικός ποδοσφαιριστής που τον λάτρευε ο κόσμος παρότι ο ίδιος δεν φαινόταν να λατρεύει καθόλου το παιχνίδι! Δεν αφιερώθηκε ποτέ στο ποδόσφαιρο και το αντιμετώπιζε πάντα σαν ένα μέσο για να περνάει καλά. Ηταν ένας «πλεϊμπόι» ποδοσφαιριστής, ο πρώτος πραγματικός σταρ στην ιστορία του ποδοσφαίρου, ο οποίος απασχολούσε την κοινή γνώμη πολύ περισσότερο με τα όσα έκανε έξω από τα γήπεδα παρά μέσα σε αυτά.
Mε μυαλό σκακιστή
Ο παίκτης, όμως, που επηρέασε το σύγχρονο ποδόσφαιρο περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο ήταν ο Γιόχαν Κρόιφ, ένας αέρινος επιθετικός πολύ περισσότερο με το μυαλό παρά με τα πόδια. Ηταν ουσιαστικά αυτός που έβαλε στη ζωή μας το σκεπτόμενο ποδόσφαιρο, την αντίληψη ότι δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία τι θα κάνει ένας παίκτης στα τρία λεπτά που κρατάει την μπάλα στα πόδια του, αλλά τι θα κάνει στα υπόλοιπα 87 λεπτά που δεν θα την έχει!
Οι ιδέες του έχτισαν τον μύθο των «ιπτάμενων Ολλανδών» και θεμελίωσαν την κυριαρχία της Μπαρτσελόνα μέχρι τη σημερινή εποχή.
Οι «Κάιζερ»της νέας εποχής και η συνέχεια
Πολλοί πιστεύουν ότι το ποδόσφαιρο θυμίζει πια τεντωμένο λάστιχο, χωρίς περιθώρια να μεγαλώσει. Δεν υπάρχει χώρος για νέες ιδέες και οτιδήποτε εμφανίζεται ως καινοτομία στην ουσία είναι μια μακιγιαρισμένη παραλλαγή πραγμάτων που έχουν ήδη κάνει τον κύκλο τους. Συστήματα και τακτικές ανακυκλώνονται, εκπλήξεις και αιφνιδιασμοί δεν υπάρχουν, τα πάντα μοιάζουν να έχουν δοκιμαστεί. Μόνο αν αλλάξουν θεμελιώδεις αρχές θα προκύψει κάτι καινούργιο, που μπορεί να εκτινάξει το ενδιαφέρον, αλλά το ποδόσφαιρο είναι κατά βάση ένα παραδοσιακό άθλημα και δεν επιτρέπει αλλαγές στον πυρήνα του, όπως οι διαστάσεις του αγωνιστικού χώρου, ο αριθμός και ο ρόλος των παικτών, ο διαθέσιμος χρόνος.
Εξαιρέσεις, βέβαια, πάντα υπάρχουν. Η χρήση του VAR είναι καινοτομία και σίγουρα επηρέασε την εικόνα του αθλήματος και την τακτική προσέγγιση. Το ίδιο ισχύει και σε επίπεδο ποδοσφαιριστών. Πάντα θα βρίσκονται κάποιοι να βάζουν μια προσωπική πινελιά στον τρόπο παιχνιδιού και να ανοίγουν λίγο το πλάνο. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο, π,χ., αποτελεί παράδειγμα σκληρής και αφοσιωμένης δουλειάς, ο Ρομπέρτο Κάρλος έβγαλε τους πλάγιους μπακ από το αμυντικό καβούκι τους, ο Βιεϊρά έδωσε νέο ορισμό στη θέση του box to box μέσου, ο Ιμπραΐμοβιτς άνοιξε τους χώρους όπου κινείται ένας σύγχρονος σέντερ φορ. Κανείς δεν πρόκειται να ανακαλύψει την Αμερική, αλλά μικρά λίφτινγκ πάντα θα υπάρχουν…