Ενα… παζλ από προβλήματα θα χρειαστεί να διαχειρισθούν οι υπεύθυνοι ασφαλείας των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού. Το 1896, στην πρώτη ολυμπιακή διοργάνωση, ο αστυνομικός διευθυντής Αθηνών, Δημήτριος Μπαϊρακτάρης, πόνταρε στο ελληνικό φιλότιμο και σε μία συμφωνία με τους λήσταρχους της εποχής για να μην υπάρξουν προβλήματα και τα κατάφερε.
Στο Παρίσι όμως τα πράγματα δεν θα είναι τόσο απλά. Εκτός από τους φόβους για τρομοκρατικές απειλές, υπάρχει και ο μεγάλος… πονοκέφαλος των κυβερνοεπιθέσεων, κάτι που έχει συμβεί κατά κόρον στο παρελθόν. Το «Τόκιο 2020» δέχθηκε 450 εκατομμύρια παρόμοιες απόπειρες, αριθμός 2,5 φορές μεγαλύτερος από αυτόν που δέχθηκε το «Λονδίνο 2012».
Η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει βοηθήσει την κορυφαία αθλητική διοργάνωση αλλά την έκανε και ευάλωτη σε κακόβουλες επιθέσεις μέσα από το διαδίκτυο. Ηδη, άνθρωποι που συνδέονται με τους Ολυμπιακούς, όπως ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Τόμας Μπαχ, έχουν ανακοινώσει ότι έπεσαν θύματα φάρσερ και οι προσπάθειες, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αναμένεται να εντατικοποιηθούν όσο πλησιάζουν οι Αγώνες.
Οι Ολυμπιακοί και οι Παραολυμπιακοί αποτελούν παγκόσμια γεγονότα, κάτι που τα κάνει ιδιαίτερα θελκτικά στους παραβάτες του διαδικτύου. Τα περιστατικά μπορεί να αφορούν από παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων και κλοπές πνευματικής ιδιοκτησίας μέχρι περιπτώσεις ransomware (κακόβουλο λογισμικό που χρησιμοποιείται για εκβιασμούς).
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες άρχισαν να συνδέουν το όνομά τους με «εισβολές» μέσα από τον κυβερνοχώρο από το 1996 και τη διοργάνωση της Ατλάντα. Ισως τότε να υπήρξε μόνο σύνδεση καθώς τόσο το διαδίκτυο όσο και το hacking βρίσκονταν στα… σπάργανα. Ισως εκείνη την εποχή να υπήρχε και στην κοινότητα των χάκερ το… φιλότιμο και να τηρούσαν την αρχή τους που θέλει την πρόσβαση στην πληροφορία να αποτελεί παγκόσμιο κοινωνικό αγαθό και να μη χρησιμοποιούσαν τις γνώσεις τους για να καταστρέψουν μία αθλητική διοργάνωση. Οπως και να ’χει, ο ιστότοπος των διοργανωτών ήταν εξαιρετικά αργός και δεν παρείχε γρήγορα αποτελέσματα. Ομως ενδέχεται να οφειλόταν στην αργή ταχύτητα του διαδικτύου.
Πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ είχε χυθεί πολύ… μελάνι σε αναφορές για επιθέσεις από το διαδίκτυο. Οι διοργανωτές, όσο το επέτρεπαν τα μέσα της εποχής, είχαν προετοιμασθεί για επιθέσεις αλλά δεν συνέβη τίποτα. Ανάλογα εξελίχθηκαν και οι χειμερινοί Αγώνες στο Σολτ Λέικ Σίτι (2002). Βέβαια, η διοργάνωση των ΗΠΑ έμεινε στην ιστορία για τα σκάνδαλα δωροδοκιών μελών της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, τις λανθασμένες βαθμολογήσεις στο καλλιτεχνικό πατινάζ και τα θέματα ντόπινγκ αλλά αυτά αποτελούν… θνητές αδυναμίες.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας θεωρούνται από τους πιο επιτυχημένους αλλά άφησαν και το… στίγμα τους στην κυβερνοασφάλεια. Υπάρχουν αναφορές για υποκλοπές κλήσεων αλλά τίποτα δεν επιβεβαιώθηκε και οι φήμες έσβησαν μαζί με τη Φλόγα. Οι πρώτοι Ολυμπιακοί που έπεσαν θύμα μαζικών κυβερνοεπιθέσεων ήταν αυτοί του Πεκίνου (2008).
Η επιχείρηση Shady RAT και οι Ρώσοι χάκερ
Από το 2006, όπως αποκαλύφθηκε το 2011, είχε αρχίσει μία σειρά κυβερνοεπιθέσεων. Ηταν η «επιχείρηση Shady RAT» μέσα από την οποία επλήγησαν 71 διεθνείς οργανισμοί. Ανάμεσά τους η ΔΟΕ και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ (WADA) ενώ και η Βρετανική Ολυμπιακή Επιτροπή είχε εκφράσει φόβους ότι είχαν παραβιαστεί αρχεία της. Στο Βανκούβερ (2010) υπήρξε ψεύτικος ιστότοπος για την Τελετή Εναρξης αλλά δεν δημιούργησε ιδιαίτερα προβλήματα.
Προσπάθειες για παραβιάσεις και θεωρίες συνωμοσιών υπήρξαν και στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας, όπως είχε αποκαλύψει ο «Guardian», είχαν ενημερώσει την Οργανωτική Επιτροπή για μία επίθεση λίγες ημέρες πριν από την Τελετή Εναρξης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον εκτεταμένο έλεγχο και η διοργάνωση ολοκληρώθηκε χωρίς κάποια σοβαρή επίθεση που να την έθετε σε κίνδυνο, παρόλο που υπήρξαν απειλές ακόμα και για χακάρισμα στους φωτεινούς σηματοδότες.
Ψεύτικες ιστοσελίδες, παραβιάσεις σε αρχεία της ΔΟΕ και του αντιντόπινγκ συνέθεσαν, μεταξύ άλλων, το παζλ των κυβερνοεπιθέσεων στους Ολυμπιακούς του Ρίο.
Η ρωσική ομάδα χάκερ Fancy Bear, σύμφωνα με τον WADA, υπέκλεψε προσωπικά δεδομένα υγείας αθλητών (ανάμεσά τους η Σερένα Γουίλιαμς, η Σιμόν Μπάιλς κ.ά.). Οι αθλητές της Ρωσίας είχαν αποκλειστεί από τους Ολυμπιακούς και η συγκεκριμένη κίνηση θεωρήθηκε ως αντίποινα. Βέβαια, η ομάδα των Ρώσων χάκερ εξακολουθεί να έχει… αδυναμία στον χώρο του αθλητισμού καθώς και το 2019 υπήρξαν αναφορές ότι πραγματοποίησαν επιθέσεις σε 16 αθλητικούς οργανισμούς.
Ο κυβερνοπόλεμος συνεχίστηκε και στις επόμενες αθλητικές διοργανώσεις. Στους Χειμερινούς της Πιοντσάνγκ (Κορέα, 2018), Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίστηκαν ότι Ρώσοι κατάσκοποι παραβίασαν το διαδίκτυο και έκαναν επιθέσεις καλύπτοντας τα ίχνη τους και εκθέτοντας τη Β. Κορέα. Οι εγκληματίες του διαδικτύου όμως δείχνουν να έχουν μεγαλύτερη προτίμηση στους θερινούς, ίσως επειδή η δημοσιότητα είναι μεγαλύτερη. Στους Αγώνες του Τόκιο υπήρξαν εκατομμύρια κυβερνοεπιθέσεων.
Το σπουδαιότερο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Ιαπωνίας το κατέκτησε η ομάδα κυβερνοασφάλειας. Αποτελείτο από 250 επαγγελματίες και, σύμφωνα με όσα αποκάλυψαν αργότερα οι εμπλεκόμενοι, υπήρξαν 450.000.000 απόπειρες επιθέσεων μέσα από το διαδίκτυο. Με κακόβουλα λογισμικά, πλαστογραφήσεις ηλεκτρονικών διευθύνσεων, «ψάρεμα», ψεύτικους ιστότοπους αλλά και με επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές οι «αόρατοι» παραβάτες προσπάθησαν να καταστρέψουν μία διοργάνωση που είχε να αντιμετωπίσει και τα προβλήματα της πανδημίας.
Οι παραβάτες του διαδικτύου με συνεχή εκμάθηση, μαθαίνουν πώς να ξεπερνάνε τους ελέγχους ασφαλείας και να εκμεταλλεύονται τα τρωτά σημεία προκειμένου να αποκτήσουν χρήματα, να εκδικηθούν ή να προωθήσουν τα συμφέροντα – ιδέες τους. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού θα διεξαχθούν σε ένα περιβάλλον με γεωπολιτικές αλλαγές, συγκρούσεις και προβλήματα. Ηδη, ο γενικός διευθυντής της Γαλλικής Υπηρεσίας Κυβερνοασφάλειας Βινσέντ Στριμπέλ έχει προειδοποιήσει ότι η διοργάνωση αποτελεί στόχο.
Η Τελετή Εναρξης και τα δρομολόγια στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς αναμένεται να βρεθούν στην κορυφή των κυβερνοεπιθέσεων. Οι εγκληματίες του διαδικτύου θα προσπαθήσουν να προκαλέσουν χάος στη μεγάλη αθλητική γιορτή και οι υπηρεσίες ασφάλειας, ήδη, εργάζονται για να την προστατεύουν από τις κακόβουλες επιθέσεις. Μένει να δούμε ποιος θα είναι ο νικητής σε αυτόν τον ιδιαίτερο αγώνα.