Το κόκκινο συμβολίζει την ενέργεια, τη σωματική και την ψυχική δύναμη, το πάθος και την επιθυμία. Το μπλε συμβολίζει το βάθος, την αυτοπεποίθηση, την εξυπνάδα, την ωριμότητα.
Ο λόγος για το «κόκκινο» και το «μπλε», τα δύο άλμπουμ των Βeatles που επανακυκλοφορούν έπειτα από 50 χρόνια, με το «κόκκινο» να αφορά στην περίοδο του συγκροτήματος από το 1962 έως το 1966 και το «μπλε» στην περίοδο από το 1967 έως το 1970, που περιλαμβάνουν μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των Beatles.
Κάποτε, στα τέλη δεκαετίας του ’70, όταν πήγαινες σε αθηναϊκά σπίτια και είχαν αυτά τα δύο άλμπουμ στη δισκοθήκη τους -και δεν ήταν πολλά τα σπίτια που τα είχαν και τα άκουγαν-, ήταν ένα δείγμα κοσμοπολιτισμού, εξωστρέφειας της οικογένειας και μιας διάθεσής της να συμμετέχει κάπως σε όλα όσα συνέβαιναν εκείνη την περίοδο στην Ευρώπη και τα στερείτο η ελληνική κοινωνία. Ηταν αυτό που λέμε «σπίτια προοδευτικά και ανοιχτόμυαλα».
Φέτος, που επανακυκλοφορούν, θυμίζουν ότι οι Beatles, εκτός από το κορυφαίο ποπ συγκρότημα του πλανήτη όλων των εποχών, είναι υπεράνω χρόνου, γεωγραφίας, καταγωγής αλλά και προσωπικού γούστου. Σε εμένα συμβαίνει και ένα παιχνίδι ψυχολογικό: Οταν ακούω το «μπλε» άλμπουμ, νιώθω έντονα την επιθυμία να γυρίσω και πάλι στο «κόκκινο», στην εποχή της αθωότητας και του ενθουσιασμού, του πάθους και της φωτιάς και, όταν χορταίνω από αυτά, τότε και πάλι αναζητώ την ωριμότητα, τον πειραματισμό και τη σοφία που φέρνει ο χρόνος. Τα δύο χρώματα δεν είναι μόνο δύο χρονικές περίοδοι ιστορικά, αλλά και δύο κόσμοι εντελώς διαφορετικοί. Και τους περιέχω και τους δύο!
Γιατί γελάμε…
«Υπάρχουν πολλές θεωρίες τού γιατί γελάμε, ωστόσο όλες αυτές είναι στην πραγματικότητα απλώς εκδοχές της θεωρίας της ασυνάφειας. Σύμφωνα με αυτήν, το χιούμορ πηγάζει από τη σύγκρουση ασυναφών πλευρών – μια αιφνίδια αλλαγή προοπτικής, μια απρόσμενη κατάρρευση του νοήματος, μια αξιοπρόσεκτη δυσαρμονία ή αντίφαση, μια στιγμιαία ανοικείωση του οικείου. Είναι δηλαδή μια ρήξη της συνήθους τάξης των γεγονότων. Το να σου πέσει το παντελόνι ενώ σε χρίζουν ιππότη, να ανακοινώσεις τον έρωτά σου σε μαγνητοφωνημένο μήνυμα, ένας διαβόητος εγκληματίας να γίνει πρόεδρος φιλανθρωπικής οργάνωσης και, για να θυμηθούμε και κάτι που πρόσφατα απασχόλησε την παγκόσμια επικαιρότητα με τον θάνατο του Χένρι Κίσινγκερ, ένας Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών που είναι ένοχος για τη διεξαγωγή παράνομων πολέμων να τιμάται με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης».
Ολα αυτά, μας λέει ο καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας και συγγραφέας Τέρι Ιγκλετον, είναι παραδείγματα του τι αποτελεί ασυνάφεια στον κόσμο μας και του πώς η θεωρία της ασυνάφειας είναι ο τρόπος που λειτουργεί ένα αστείο, που με τη σειρά του μας προκαλεί το γέλιο.
Ο Τέρι Ιγκλετον στο βιβλίο με τίτλο «Χιούμορ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πεδίο», προσπαθεί και καταφέρνει να γράψει ένα βιβλίο για το χιούμορ, που έρχεται σε αντίθεση με ό,τι υπάρχει σήμερα στα ράφια των βιβλιοθηκών, χωρίς δηλαδή ίχνος χιούμορ!
Χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα πηγών από τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και την Ιστορία, αλλά και πολλά παραδείγματα της καθημερινότητας, ο συγγραφέας σε ένα καλογραμμένο, έξυπνο, πλούσιο και εμποτισμένο με το περίφημο βρετανικό χιούμορ βιβλίο μάς κάνει να γελάμε και να μειδιούμε την ίδια ώρα που προσπαθεί να μας εξηγήσει τον μηχανισμό που μας προκαλεί το γέλιο!
Ο βαθύς και ουσιαστικός στοχασμός του συγγραφέα συναγωνίζεται το χιούμορ του.
Και καταλαβαίνω αυτό που πολλές φορές λέμε στο ραδιόφωνο «κάνε έναν ακροατή να γελάσει και δεν θα σε ξεχάσει ποτέ!».
Στον χριστιανισμό, γράφει ο Ιγκλετον, υπάρχει επίσης μια φλέβα μαύρης κωμωδίας. Ο Θεός στέλνει τον μονογενή Υιό του για να μας σώσει από τα δεινά μας, κι εμείς πώς δείχνουμε την ευγνωμοσύνη μας; Τον σκοτώνουμε! Είναι μια φρικτή επίδειξη κακών τρόπων, καταλήγει.
Δεκαετία του ’80 και εναλλακτικό rock
Αν υπήρξε ποτέ μια εποχή που αυτό που λέμε «ανεξάρτητο, εναλλακτικό rock» βρήκε την έκφρασή του με τον ίδιο τρόπο που τη βρήκε στη Μεγάλη Βρετανία, δεν είναι άλλη από τη δεκαετία του ’80.
Τη δεκαετία δηλαδή στην οποία ξεπήδησαν και άνθησαν πολλά αγγλόφωνα κυρίως, αλλά και ελληνόφωνα, ελληνικά συγκροτήματα της εναλλακτικής ροκ σκηνής! Οι Villa 21, οι Yell O Yell, οι Femme Fatale, οι Anti Troppau Council, οι Jaywalkers, οι Magic De Spell, οι South of No North και δεκάδες άλλοι που έφτιαξαν τότε την περίφημη σκηνή ενός μικρού κλαμπ στα Εξάρχεια, του Πήγασου! Ενα από αυτά, το μεγαλύτερο σε ολόκληρη τη δεκαετία του ’80, ήταν οι Last Drive!
Εχω μια θεωρία για το αγγλόφωνο ροκ και το ελληνικό κοινό
Δεν συναντήθηκε πότε με το μεγάλο κοινό στην Ελλάδα, πιθανότατα το ίδιο να συνέβη και στην Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία και σε άλλες μη αγγλόφωνες ευρωπαϊκές χώρες, όμως σε κάθε δεκαετία υπήρξε και μία μεγάλη εξαίρεση!
Στη δεκαετία του ’60 εξαίρεση ήταν οι Aphrodite’s Child, στη δεκαετία του ’70 ήταν οι Socrates, στη δεκαετία του ’90 οι Raining Pleasure, στα 00s ήταν η Μόνικα, την περασμένη δεκαετία η Σtella. Και στην περίφημη δεκαετία του ’80, αυτήν που τόσο μας καθόρισε ως κοινωνία, ήταν οι Last Drive. Η θεωρία μου αυτή είναι η θεωρία του κανόνα και της μιας εξαίρεσης!
Η δεκαετία του ’80, και ιδιαίτερα το ξεκίνημά της, ήταν η δεκαετία που οι Ελληνες διεκδίκησαν και κέρδισαν μια μεγάλη και ιστορική αλλαγή.
Χαρακτηριστικό της ήταν η αλλαγή του κοινωνικού μοντέλου, η πρωτόγνωρη αισιοδοξία, αλλά και η ελευθερία που επιζητούσε ιδιαίτερα το νεανικό κοινό ώστε να ντύνεται, να εκφράζεται, να διαβάζει, να μιλάει τη γλώσσα του και να ακούει τη μουσική του, όπως ακριβώς συνέβαινε και στους νέους σε ολόκληρη την Ευρώπη εκείνη την περίοδο.
Ολα αυτά μου τα θύμισαν δύο βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα, και τα δύο από τις εκδόσεις «Οξύ», το ένα είναι ένα φωτογραφικό άλμπουμ των Last Drive από τον Δημήτρη Μυλωνά με τίτλο Overloaded.
Το άλλο είναι μέρος μιας σειράς βιβλίων που είναι αφιερωμένα σε άλμπουμ. Ένα μικρό σχήματος 230 σελίδων βιβλίο που το υπογράφει ο Μπάμπης Λάσκαρις και περιγράφει με πολύ ζωντανό, απλό και ουσιώδη τρόπο την εποχή που δημιουργήθηκε το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος με τίτλο Underworld Shake Down, που λογικά πρέπει να είναι ο πιο εμπορικός δίσκος ανεξάρτητου εναλλακτικού συγκροτήματος όλων των εποχών, σπάζοντας το φράγμα των 20.000 αντιτύπων!
Οι Last Drive με αυτό το άλμπουμ άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο έβλεπαν τα ελληνικά συγκροτήματα στην Ευρώπη μέχρι τότε.
Όμως, το πιο ενδιαφέρον στο βιβλίο είναι η εποχή και η ελληνική κοινωνία, που άλλαζαν. Το πάθος, η μονομανία και ο υγιής φανατισμός με τον οποίο κάποιοι άνθρωποι ασχολήθηκαν εκείνη τη δεκαετία με τη μουσική στην Ελλάδα και κυρίως η αίσθηση της κοινότητας του εναλλακτικού rock που αποκαλύφθηκε στο Rock In Athens και κορυφώθηκε στο τέλος της δεκαετίας με τις δύο μεγάλες συναυλίες του Nick Cave και των Bad Seeds στον Λυκαβηττό.
Το ελληνικό κοινό της ανεξάρτητης ροκ σκηνής όσο περισσότερο μεγάλωνε έδινε την εντύπωση ότι τόσο περισσότερο μίκραινε αυτή η αίσθηση της κοινότητας.
John Lennon 43 χρόνια μετά!
Ποτέ δεν θα μάθουμε τον λόγο για τον οποίο ένας ολόκληρος πλανήτης θρήνησε την απώλεια του Τζον Λένον σε τόσο μεγάλη έκταση και με τέτοιο βάθος και σιωπή. Δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει ένας και μοναδικός λόγος που ακόμη και σήμερα νιώθουμε την ανάγκη να σιωπήσουμε με έναν τρόπο και να μιλήσουμε με έναν άλλο για τον Λένον! Ομως σίγουρα ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους είναι τα τραγούδια του.