Ζήσαμε για αιώνες σε έναν πατριαρχικό κόσμο, όπου ο Aνδρας ήταν ο νόμος και ο νομοθέτης. Για να εδραιωθεί ένας τέτοιος κόσμος, «θέλει δουλειά πολλή», που λέει ο ποιητής. «Θέλει νεκρούς χιλιάδες». Θυσίες. Ποιο ήταν το οικοδόμημα που έπρεπε να στηριχθεί; Μια «γέφυρα»; «Αν δεν στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δεν στεριώνει», λέει το δημοτικό τραγούδι. «Και μη στοιχειώσετε ορφανό, μη ξένο, μη διαβάτη, παρά του πρωτομάστορα την όμορφη γυναίκα». Αιώνες πριν, η Ιφιγένεια έπρεπε να θυσιαστεί για να πάει καλά ο Τρωικός Πόλεμος.
Θυσιάζεται η γυναίκα, νεαρή ή μεγαλύτερη, το μικρό παιδί, το άγουρο. Τα γυναικόπαιδα, μια λέξη σαν χυλός, μια άμορφη μπάλα που κυλάει. Ολοταχώς τρέχει στον γκρεμό. Και φτάσαμε εδώ. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο άνοιξε ο ασκός του Αιόλου για ζητήματα που έχουν πλήξει τον πολιτισμό μας, που έχουν καταγραφεί από αρχαιοτάτων χρόνων στο δέρμα μας, κυλάνε στο αίμα μας. Που πονάνε. Ο άνδρας και η γυναίκα. Η γυναίκα και ο άνδρας. Και η θυσία. Γιατί να θυσιάζονται οι γυναίκες; «Τρεις αδερφάδες είμαστε και οι τρεις κακογραμμένες, η μια ’χτισε το Δούναβη, και η άλλη τον Αφράτη, και εγώ η πλιο στερνότερη της Αρτας το γιοφύρι».
Βιβλικά ο Αδάμ ξεμυαλίζεται από την Εύα. Εχασε εξαιτίας της τον Παράδεισο. Πώς να ξεκινήσει καλά αυτή η ιστορία; Τι «γέφυρα» να χτίσουμε; Η γυναίκα, αυτό το ανοίκειο πλάσμα, φέρει εντός του τόσες ανεξιχνίαστες δυνάμεις. Κουβαλά τα περισσότερα ερωτήματα. Δημιουργεί πόθο. Πάθος. Η γυναίκα είναι και η Μητέρα και η Πόρνη. Η γυναίκα γεννάει. Κυοφορεί. Είναι το μεγάλο αίνιγμα. Επόμενη η Μαρία Μαγδαληνή. Ενα πρόσωπο αμφιλεγόμενο. Αυτή η γυναίκα έρχεται κοντά στον Ιησού. Τον αγαπά, τον στηρίζει. Ερωμένη του, γυναίκα του ή απλώς υποστηρίκτρια, αγία ή πόρνη, η Μαρία Μαγδαληνή, σύμφωνα με τη μελέτη των πρωτοχριστιανικών πηγών, είναι δίπλα του στη Σταύρωση, δίπλα του στην Ανάσταση. Είναι η πρώτη χριστιανή. Και φυσικά είναι η γυναίκα που υπέστη τη μήνιν του Πέτρου και άλλων μαθητών. Xάθηκε στα βάθη των χρόνων, υποτιμημένη, ατιμασμένη. Αν και σημαντική, δεν την κατέγραψαν οι «Πατέρες» της Εκκλησίας. Και η ιστορία έχει συνέχεια. Από όπου και να το πιάσεις. Σε ιστορικές πηγές, στην οικογενειακή ιστορία, στην ιστορία της τέχνης, των επιστημών. Η κόρη του Τιντορέτο, μεγάλη καλλιτέχνις, πέθανε στην αφάνεια. Τα έργα της τα οικειοποιήθηκε ο πατέρας της. Οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να γίνουν επωνύμως ζωγράφοι. Η Μαρία Πιερράκου στα δύο βιβλία της («Η γυναίκα του ζωγράφου» και η «Πληκτρού», εκδ. Εστίας) θίγει αυτό το θέμα. Το πρώτο αφορούσε το πώς ζει μια γυναίκα στη σκιά του άνδρα της και το δεύτερο αφορούσε την κακοποιητική σχέση της με τον Λακάν. Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος. Και έρχεται η ομολογία της αθλήτριας να σκεφτούμε τη σιωπή. Γιατί δεν είναι μόνον η σεξουαλική κακοποίηση. Δεν είναι μόνον ο βιασμός. Είναι οι ατέλειωτοι αιώνες που οι γυναίκες για διάφορους λόγους θυσιάζονταν. Και το αποδέχονταν ως κομμάτι της μοίρας τους. Και σιωπηλά το ανέχονταν.
Ενδεχομένως με ενοχή. Οταν κάποια ήταν όμορφη. Ή έξυπνη. Ή σεξουαλική. Ή δυναμική. Ή ήθελε να σπουδάσει. Να διακριθεί. Ή ήθελε να μην ετεροκαθορίζεται. Τότε τι συνέβαινε; Αυτές οι γυναίκες λίγο-πολύ βίωναν και ακόμα βιώνουν απομόνωση. Βίωναν και βιώνουν τον ασυνείδητο και συνειδητό φθόνο μιας ολόκληρης κοινωνίας. Και από γυναίκες ακόμα.
Γιατί να βιάσει κάποιος ένα νέο κορίτσι; Γιατί είναι φορέας της ζωής. Συνήθως είναι όμορφο. Είναι αθώο, διεγερτικό, όχι επειδή κάνει κάτι, αλλά επειδή είναι το άνθος της ζωής. Αν αυτό συμπληρώνεται από πάθος για κάτι, ταλέντο, όραμα, από κάτι που το κάνει να ξεχωρίζει, αυτό ήδη καταντά στο μυαλό κάποιων συμπλεγματικών ήδη επικίνδυνο. Οι άνθρωποι μπροστά στη ζωή που σφύζει κάτι παθαίνουν. Ή συμπαρασύρονται ή ζορίζονται. Οσοι συνήθως ζορίζονται θέλουν να το προσεγγίσουν, να δουν από κοντά τι είναι αυτό που λάμπει. Ή να το απομονώσουν ή να το προσεταιριστούν, να το κάνουν δικό τους, να μην ανήκει κάπου αλλού, να το αποκτήσουν διά της βίας.
Να εισέλθουν σωματικά και ψυχικά μέσα στο άνθος και ως καταστροφικό ζιζάνιο να το μολύνουν, να του αλλάξουν την πορεία. Ο φθόνος, ο παράδεισος που χάθηκε για πάντα, κάνει τους άνδρες βιαστές και τις γυναίκες καταστροφικές. Ο φθόνος να έχουμε κάτι που δεν μας ανήκει. Να επιστρέψουμε στον «τόπο» από τον οποίο έχουμε εξοριστεί.
Πόσες μικρές ή και μεγάλες ιστορίες φθόνου και ασυνείδητης κακοποίησης δεν κυκλοφορούν. «Εγώ δεν θα άντεχα να είμαι με μια γυναίκα που βγάζει περισσότερα χρήματα». «Να μην την καλέσετε στο πάρτι γιατί όλα τα αγόρια τη θέλουν». «Αυτή θα σου φάει τον άνδρα». «Κέρδισε τη θέση επειδή του έκανε τα γλυκά μάτια». Οι γυναίκες από καταβολής κόσμου κουβαλούν μια εσωτερικευμένη ενοχή. Και για αυτό δεν φταίνε οι ίδιες. Αλλά ο τρόπος που μεγάλωσαν. Και από μάνα και από πατέρα. Θυσιάστηκαν πολλές για να στηθούν τόσα «γεφύρια», και αυτά καταρρέουν. Ισως μπορούν οι γυναίκες να χτίσουν έναν κόσμο χωρίς τέτοιες θυσίες. Χωρίς αίμα.