ΒΕΝΕΤΙΑ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Οταν το βράδυ του περασμένου Σαββάτου ο πρόεδρος της φετινής Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Βενετίας, Ντέιμιεν Σαζέλ, ετοιμαζόταν να ανακοινώσει τον μεγάλο νικητή, ελάχιστοι είχαν πια αμφιβολίες: ο Γιώργος Λάνθιμος θα γινόταν ο πρώτος Ελληνας που βραβεύεται με τον Χρυσό Λέοντα της Μόστρα, στο αρχαιότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ που φέτος συμπληρώνει 80 χρόνια ζωής. Το ξέραμε και διότι τα υπόλοιπα βραβεία είχαν ήδη μοιραστεί στους βασικούς ανταγωνιστές του· το υποψιαζόμασταν ωστόσο ήδη από την πρεμιέρα της ταινίας περίπου μια εβδομάδα πριν, με το παρατεταμένο χειροκρότημα του κοινού και τα αποθεωτικά σχόλια του διεθνούς Τύπου που ακολούθησαν.
Το «Poor Things» άλλωστε μοιάζει με το αποκορύφωμα μιας θαυμαστής διαδρομής, η οποία φέρνει σταδιακά τον Λάνθιμο όλο και πιο κοντά στο ευρύ κοινό, ενώ ταυτόχρονα του επιτρέπει να διατηρεί την καλλιτεχνική του ταυτότητα. Κι αυτό το τελευταίο δεν είναι καθόλου δεδομένο.
Ο «Κυνόδοντας»
Την εποχή που ο Ελληνας κινηματογραφιστής κέρδιζε το βραβείο «Ενα Κάποιο Βλέμμα» στο Φεστιβάλ Καννών με τον «Κυνόδοντα» του 2009, δεν ήταν λίγοι οι θεατές που έφευγαν αγανακτισμένοι από τη σκοτεινή αίθουσα. Παρ’ όλο που οι «ειδικοί» εξήραν από τότε το ταλέντο του. Τα ίδια περίπου έγιναν με τις «Αλπεις» και τον «Αστακό». Ο Λάνθιμος φορτώθηκε για τα καλά την ταμπέλα του «πατριάρχη» του ελληνικού weirdwave, ωστόσο η όλο και μεγαλύτερη τριβή του με τους συνεργάτες από το εξωτερικό τον οδηγούσαν σε νέα δημιουργικά μονοπάτια.
Η «Ευνοούμενη» του 2018, με τον Τόνι ΜακΝαμάρα να αναλαμβάνει πια το σενάριο, απέσπασε 10 οσκαρικές υποψηφιότητες και τελικά ένα χρυσό αγαλματίδιο για την απίθανη ερμηνεία της Ολίβια Κόλμαν. Εγκαινίασε δε τη συνεργασία με την Εμα Στόουν, η οποία αποδείχθηκε… σημαδιακή. «Η ταινία είναι εκείνη, τόσο μπροστά όσο και πίσω από την κάμερα», είπε στον ευχαριστήριο λόγο του ο Λάνθιμος, υποκλινόμενος στην πρωταγωνίστριά του. Ο εξαιρετικά σύγχρονος χαρακτήρας του «Poor Things», το οποίο αποτελεί ύμνο στη γυναικεία απελευθέρωση, σε συνδυασμό με τους χολιγουντιανούς αστέρες του καστ και φυσικά το «διαβατήριο» της Βενετίας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσουν ξανά στην οσκαρική οδό τον δημιουργό του.
Το «Poor Things» μοιάζει με το αποκορύφωμα μιας θαυμαστής διαδρομής, η οποία φέρνει σταδιακά τον Ελληνα σκηνοθέτη όλο και πιο κοντά στο ευρύ κοινό.
Συγχαρητήρια μηνύματα για τη μεγάλη διάκριση του Ελληνα σκηνοθέτη απέστειλαν τόσο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, όσο και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, μιλώντας για την ελπίδα και την παρηγορητική δύναμη της τέχνης, μέσα στις δύσκολες ώρες που ζει η χώρα. Ο ίδιος ο Γιώργος Λάνθιμος πάντως δεν έκανε κάποια σχετική αναφορά (στις φονικές πλημμύρες) κατά την παραλαβή του βραβείου, παράλειψη σημαντική μεν, που δεν χρειάζεται όμως υπερανάλυση, παράλογες υποθέσεις και… αναθέματα.
Λένε ότι η αξία των ηττημένων δίνει ακόμα περισσότερη αίγλη στον νικητή. Φυσικά οι βραβευμένοι ενός φεστιβάλ όπως της Βενετίας, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να χαρακτηριστούν «ηττημένοι». Η αλήθεια είναι όμως ότι, παρά την απουσία πολλών λαμπερών παραγωγών από το Χόλιγουντ, είδαμε σπουδαίες ταινίες φέτος στη Βενετία.
Ο Χαμαγκούτσι
Ο Ιάπωνας δεξιοτέχνης Ριουσούκε Χαμαγκούτσι κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής με το υπέροχα χαμηλότονο «Evil Does Not Exist». Ο Ματέο Γκαρόνε παρέλαβε τον Αργυρό Λέοντα για τη σκηνοθεσία του δικού του «Io Capitano» και μίλησε συγκινημένος για τις αληθινές ιστορίες των μεταναστών από την Αφρική, οι οποίες ενέπνευσαν την ταινία του. Το προσφυγικό/μεταναστευτικό ήταν το θέμα και της Πολωνής Ανιέσκα Χόλαντ, η οποία πήρε το τρίτο τη τάξει βραβείο της Επιτροπής με το «Green Border», αναμφισβήτητα το πιο τολμηρό φιλμ του φετινού διαγωνιστικού.
Από την άλλη οι πιο απροσδόκητοι νικητές ήταν μάλλον αυτοί των δύο ρόλων. Ο Αμερικανός Πίτερ Σάρσγκαρντ κέρδισε στους άνδρες για την ερμηνεία του στο «Memory» του Μισέλ Φράνκο, υποδυόμενος έναν άνδρα που βρίσκεται στα πρώτα στάδια της άνοιας. Στις δε γυναίκες το βραβείο πήγε στη νεαρή Κάιλι Σπένι, η οποία ενσάρκωσε με αφοσίωση την Πρισίλα Πρίσλεϊ σε μια μάλλον άνιση βιογραφία («Priscilla) διά χειρός Σοφία Κόπολα.