Η Ελένη έρχεται πιο κοντά στη συνάδελφό της, Μύριαμ, αναζητώντας μερικές στιγμές τρυφερότητας αφού ο γάμος της με τον Γιώργο περνάει κρίση. Στη συνέχεια, τα χέρια των γυναικών γίνονται ένα, τα βλέμματα λένε πολλά χωρίς να ειπωθεί κάτι, τα πρόσωπα έρχονται κοντά και, λίγα δευτερόλεπτα μετά, οι δυο τους μοιράζονται φιλιά.
Το τέταρτο επεισόδιο της μίνι σειράς του Βασίλη Κεκάτου «Milky way», που προβλήθηκε το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, σχολιάστηκε πολύ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – οι περισσότεροι ενθουσιάστηκαν που η ελληνική τηλεόραση (επιτέλους) συμπεριέλαβε μια τέτοια σκηνή, άλλοι όμως σοκαρίστηκαν γι’ αυτό που έβλεπαν στη μικρή οθόνη. Το ίδιο σοκ βίωσαν και οι τηλεθεατές όταν πίσω στο 2003, ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης παρουσίασε στη σειρά του της prime time ζώνης, «Κλείσε τα μάτια», δύο ομοφυλόφιλους άνδρες να φιλιούνται. Αυτό τότε οδήγησε στην παρέμβαση του ΕΣΡ και σε πρόστιμο ύψους 100.000 ευρώ, που, όμως, τρία χρόνια αργότερα ακυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Από τότε που υπάρχει η σχετική επισήμανση για την καταλληλότητα των τηλεοπτικών σειρών και ειδικά τα τελευταία χρόνια (σεξ, βία), το κοινό προετοιμάζεται για το τι θα παρακολουθήσει σε κάθε ζώνη. Αυτές έμπαιναν συνήθως στην τελευταία, μεταμεσονύχτια προβολή, γιατί οι υπεύθυνοι προγραμμάτων ήθελαν να διαφυλάξουν το ακροατήριο. Γενικά ήταν πολύ συγκρατημένοι», λέει στην «Κ» η Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη, κοινωνιολόγος, διδάσκουσα πολιτισμικών σπουδών.
Είκοσι χρόνια από εκείνο το περιστατικό, παρατηρούνται μεγάλες αλλαγές και σημαντικά βήματα στην εγχώρια τηλεόραση, με προγράμματα μυθοπλασίας να «μιλούν» πιο ελεύθερα για θέματα γύρω από το σεξ. Το «Milky way», για παράδειγμα, ήδη σε μόλις τέσσερα επεισόδια ασχολήθηκε με ερωτικές συνευρέσεις μεταξύ αγοριών, τον γυναικείο αυνανισμό, τις εφαρμογές γνωριμιών και το ευκαιριακό φλερτ, το revenge porn στα σχολεία. Με το τελευταίο, ειδικά, η σειρά καταπιάστηκε εκτενώς, λαμβάνοντας υπόψη ότι τέτοιου είδους περιστατικά συμβαίνουν και σε μαθητές. «Η σειρά βασίζεται σε μια ινσταγκραμική εκδοχή του κόσμου, χρησιμοποιεί όλα τα trends που σχετίζονται με την αναπαράσταση της ανθρώπινης σεξουαλικότητας στην κινούμενη εικόνα για να “πιάσει” όλα τα κοινά», αναφέρει η κ. Κασσαβέτη, τονίζοντας ότι «πλέον δίνεται βήμα και από τις συνδρομητικές πλατφόρμες, πολλοί προωθούν και νεότερους δημιουργούς και έτσι αποφασίζουν να πάνε με το ρεύμα κοινωνικών ομάδων που έχουν αιτήματα για ορατότητα. Πιστεύουν ότι είναι σωστό και πρέπει να το υπηρετήσουν. Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα υπάρχει και μεγάλος ανταγωνισμός».
Το «Milky way» ήδη σε μόλις τέσσερα επεισόδια ασχολήθηκε με ερωτικές συνευρέσεις μεταξύ αγοριών, τον γυναικείο αυνανισμό, τις εφαρμογές γνωριμιών, το revenge porn στα σχολεία.
Σε παλαιότερες παραγωγές, το σεξ ανάμεσα σε χαρακτήρες συχνά εννοούνταν, αφού είχε προηγηθεί η προβολή πλάνων όπου εκείνοι ήταν γυμνοί σε ένα κρεβάτι. Πολύ λίγες ήταν οι στιγμές όπου υπήρξε κάτι παραπάνω από ένα απλό χάδι ή ένα παθιασμένο φιλί. Συνήθως αστυνομικές σειρές στις οποίες κυριαρχούσε η βία, όπως «Η Ανατομία ενός εγκλήματος» (1992-1995), «Κόκκινος Κύκλος» (2000) και «10η Εντολή» (2004), είχαν από μια υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης, δείχνοντας περισσότερες εικόνες γυμνού.
«Αγριες μέλισσες»
Ο συντηρητισμός σε σενάρια παλαιότερων δεκαετιών άρχισε να «σπάει» πριν από περίπου μία τετραετία όταν στην τηλεόραση έκαναν πρεμιέρα οι «Αγριες μέλισσες». Η καθημερινή δραματική σειρά εποχής, σε σενάριο Μελίνας Τσαμπάνη και Πέτρου Καλκόβαλη, συζητήθηκε πολύ καθώς ο βιασμός και η κακοποίηση των γυναικών βρίσκονταν στην «καρδιά» της ιστορίας. «Η αφήγηση εντασσόταν σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο, οι συντελεστές ήθελαν πέρα από την υπόθεση να δείξουν έναν ρεαλισμό του είδους που να ανταποκρίνεται στην ιστορική περίοδο, που οι σχέσεις δεν ήταν αυτό που είχαμε στο μυαλό μας», εξηγεί η κ. Κασσαβέτη.
Στον πρώτο κύκλο επεισοδίων, η Ελένη Σταμίρη (Μαρία Κίτσου) κατηγορείται για τον φόνο του συζύγου της, ενώ στην πραγματικότητα ο ίδιος θα έπρεπε να δικαστεί για το σεξουαλικό έγκλημα που έκανε πριν σκοτωθεί. Ο δεύτερος κύκλος, όμως, εμβάθυνε ακόμη περισσότερο σε αυτά τα θέματα, με επίκεντρο τον επαναλαμβανόμενο βιασμό και ξυλοδαρμό της Ελένης από τον διευθυντή της φυλακής στην οποία ήταν κλεισμένη. Οι σκηνές του βίαιου σεξ, αν και καλογυρισμένες, ήταν σε αρκετές περιπτώσεις πολύ σκληρές, προκαλώντας τη δυσφορία του θεατή.
Η ιστορία αυτή συνέπεσε με τις αρχές του κινήματος #MeToo στην Ελλάδα και έτσι, ένα προϊόν μυθοπλασίας έγινε ξαφνικά πολύ επίκαιρο. Οι συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν έντονες, κυρίως για το γεγονός ότι ποτέ ξανά δεν είχαμε δει κάτι αντίστοιχο στις οθόνες μας. Αντιθέτως, στο εξωτερικό παραγωγές όπως τα «Euphoria» (HBO) και «Sex Education» (Netflix), ήταν πολύ πιο μπροστά στην απεικόνιση του σεξ. Το «Euphoria», που απευθύνεται κυρίως στη νεότερη γενιά, είναι γεμάτο γυμνό και ερωτικές πράξεις. Αν και σκοτεινή, η σειρά είναι λεπτομερής όσον αφορά τη σωματική επαφή. Το «Sex Education», που πρόσφατα ολοκληρώθηκε, επαινέθηκε για την ανάλυση που παρουσιάζει σε θέματα που δύσκολα συζητούνται στον δημόσιο χώρο. Από συμβουλές για το σεξ και την πρώτη φορά, σε αγωνία που μπορεί να αντιμετωπίζουν οι νέοι απέναντι στο αντικείμενο του πόθου τους, η σειρά αποτελεί παράδειγμα μιας τηλεόρασης που θα πρέπει να συνεχιστεί.