Οι χειμώνες στη Βόρεια Ευρώπη τον 16ο και τον 17ο αιώνα έχουν μείνει στην Ιστορία για τα κύματα ψύχους και τις παγωμένες μέρες και νύχτες. Στην Ολλανδία, που είχε συγκεντρώσει πλούτο εκείνη την περίοδο και διήγε τον Χρυσό Αιώνα της, η τέχνη παρέδωσε στη μνήμη μας αναρίθμητες σκηνές από παγωμένες λίμνες, ποταμούς και κανάλια, που όριζαν μιαν άτυπη θεατρική σκηνή πάνω στην οποία ξετυλίγονταν η κοινωνική ζωή και τα έθιμα. Μέσα από τις θαυμάσιες και πολύτιμες συλλογές του Κρατικού Μουσείου του Αμστερνταμ (Rijksmuseum) μπορεί κανείς ελεύθερα να περιηγηθεί σε χιλιάδες έργα τέχνης. Ενα από αυτά –το εικονιζόμενο– η χειμωνιάτικη σκηνή με παγοδρόμους του Χέντρικ Αβερκαμπ (1585-1634), από τα πολλά αυτής της θεματογραφίας, έχει αποσπάσει παγκόσμια αποδοχή και θαυμασμό ως ένα από τα αρχετυπικά έργα της ευρωπαϊκής κουλτούρας. Το έργο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί επί σειρά δεκαετιών (από τότε που βελτιώθηκαν οι μέθοδοι αναπαραγωγής εικαστικών έργων) ως θέμα ευχετήριας κάρτας για τα Χριστούγεννα και το Νέον Ετος.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η άντληση θεμάτων για ευχετήριες κάρτες από τις πλούσιες πινακοθήκες και την ιστορία της τέχνης υπήρξε, ήδη από τον 19ο αιώνα, μια οιονεί διαπαιδαγώγηση του κοινού και μια ανέξοδη διαδικασία αισθητικής καλλιέργειας. Τα παγοδρόμια της Ολλανδίας, μαζί και όλο το αρχετυπικό σύμπαν της ολλανδικής παράδοσης, είναι κομμάτι ενός κοινού πολιτισμικού υποστρώματος που ήταν και ίσως είναι ακόμη ενεργό στη Δύση για αιώνες. Ακόμη και μεταγενέστερα εφηβικά αναγνώσματα, όπως ήταν τα πολυδιαβασμένα, κάποτε, «Ασημένια πατίνια» (βιβλίο του 1865 της Αμερικανίδας Μαίρη Μέιπς Ντοτζ), φανερώνουν την ισχύ αυτής της πολιτισμικής καταβολής, αλλά και τη διαχρονική γοητεία που προκαλούν σε μικρούς και μεγάλους τα αρχέτυπα της ολλανδικής κουλτούρας. Αυτό το έργο του Αβερκαμπ, όπως και άλλα δικά του και άλλων Ολλανδών ζωγράφων, είχε σταλεί ως ευχετήρια κάρτα από εκατομμύρια ανθρώπους τις εποχές που οι άνθρωποι διατηρούσαν αυτό το θαυμάσιο έθιμο.
Στην ιστοσελίδα του Rijksmuseum μπορείτε να δείτε την επιλογή για τη συλλογή του μουσείου, όπως και χιλιάδες έργα τα οποία δωρεάν μπορείτε να τα κατεβάσετε σε υψηλή ανάλυση. Οι Ολλανδοί γνωρίζουν ότι η αναπαραγωγή των πολιτισμικών θησαυρών τους απλώς ενισχύει τη χώρα τους.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΜΙΛΑΝΟ
Τα πορτρέτα του Μορόνι
Στο Μιλάνο, στην Gallerie d’ Italia, μια αποκαλυπτική έκθεση για τον ζωγράφο της Αναγέννησης Τζοβάνι Μπατίστα Μορόνι (1521-1580) προσφέρει νέες προσεγγίσεις γι’ αυτό το άξιο τέκνο του Μπέργκαμο. Η έκθεση συγκεντρώνει έργα του Μορόνι που είναι διάσπαρτα σε μουσεία του κόσμου: από τη Νάσιοναλ Γκάλερι του Λονδίνου, το Μουσείο της Ιστορίας της Τέχνης της Βιέννης, την Πινακοθήκη του Βερολίνου, το Λούβρο κ.ά., φανερώνοντας το ύψος της προσδοκίας για το εγχείρημα αυτό.
ΒΙΕΝΝΗ
Το Μπελβεντέρε
Το Μουσείο Μπελβεντέρε της Βιέννης, από τα πιο δημοφιλή στην Αυστρία, ανακοίνωσε τη λήξη ενός καλού έτους και το πρόγραμμα για το 2024, στη διάρκεια του οποίου αναμένονται καινοτομίες στη θεματολογία και την προσέγγιση σύγχρονων θεμάτων. Η έκθεση που θα εγκαινιάσει το νέο έτος είναι αφιερωμένη στον Μοντερνισμό της Ουκρανίας. Τον περασμένο Οκτώβριο προκηρύχθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για τις νέες υποδομές που απαιτούνται ώστε να λειτουργήσει ένα σύγχρονο μουσείο.
ΣΑΛΤΣΜΠΟΥΡΓΚ
Συνεργασία με Βιέννη
Η συνεργασία ανάμεσα σε δύο εξέχοντες φορείς πολιτισμού της Αυστρίας, το Μπελβεντέρε της Βιέννης και το Μουσείο του Σάλτσμπουργκ, θα γεννήσει το Μπελβεντέρε Σάλτσμπουργκ. Θα είναι νέος εκθεσιακός χώρος με από κοινού οργανωμένο πρόγραμμα στο υπό ανακαίνιση Neue Residenz, στο οποίο θα αποτελεί προσθήκη. Είναι η πρώτη συνέργεια μουσείων σε αυτό το επίπεδο που συμβαίνει στην Αυστρία. Το Neue Residenz, ένα από τα αρχιτεκτονικά αξιοθέατα, θα ανοίξει και πάλι το 2026.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Μεγάλη δωρεά
Ο τηλεοπτικός παραγωγός Ντικ Γουλφ θα δωρίσει στο Μητροπολιτικό Μουσείο πάνω από 200 έργα τέχνης ανεκτίμητης αξίας, που θα ενισχύσουν τις συλλογές της αναγεννησιακής και της μπαρόκ τέχνης. Μαζί με τα έργα, θα δωρίσει και σεβαστό χρηματικό ποσό. Το μουσείο θα δώσει το όνομά του στις δύο αίθουσες. Ανάμεσα στα έργα συγκαταλέγονται δημιουργίες του Μποτιτσέλι (φωτ.) και του Τζεντιλέσι (που έχει ήδη παραδοθεί), αγορασμένα σε δημοπρασίες για πάνω από 9 εκατ. δολάρια.
ΠΑΡΙΣΙ
Μιρέιγ Ματιέ
Το όνομα της Μιρέιγ Ματιέ είναι συνυφασμένο με τη χρυσή περίοδο του γαλλικού τραγουδιού. Η Ματιέ, όμως, γεννημένη το 1946, συνεχίζει ακόμη σε πολύ καλή φόρμα και έχει ήδη ανακοινώσει πρόγραμμα συναυλιών που φθάνει έως το τέλος του 2025, με πυκνές εμφανίσεις σε διάφορες γαλλικές πόλεις. Κορωνίδα των εμφανίσεων του 2025 (για τα 60 χρόνια της στο τραγούδι) είναι το τριήμερο των εμφανίσεών της στο «Ολυμπιά» του Παρισιού, στις 24, 25 και 26 Οκτωβρίου.