«Tόσοι και τόσοι στέκονται στην ουρά για ένα ταξίδι στο φεγγάρι. Και πληρώνουν εκατομμύρια. Ενώ πρόκειται για μια άχαρη, ανιαρή υπόθεση. Δεν έχει τίποτα σπουδαίο να δεις· δεν μπορείς καν να περπατήσεις ούτε να αναπνεύσεις κανονικά. Επίσης, φαίνεται ότι επικρατεί μια έντονη μυρωδιά τυριού. Αν, λοιπόν, ο κόσμος τρελαίνεται με κάτι τόσο πενιχρό όσο το φεγγάρι, τότε η Terra Ultima θα πρέπει να είναι ακαταμάχητη. Τι θα γινόταν αν οι αναγνώστες αυτού του βιβλίου έβαζαν με το μυαλό τους να ταξιδέψουν εκεί πέρα μαζικά; Τι θα γινόταν αν ξαφνικά εμφανίζονταν στους ταξιδιωτικούς οδηγούς “πλήρη πακέτα” με προορισμό αυτή την παρθένα ήπειρο; Η Terra Ultima θα καταστρεφόταν εξαιτίας αυτού του βιβλίου. Δεν θέλω τέτοιο βάρος στη συνείδησή μου».
Σύμφωνα με τον δρα Νόα Στερν, βιολόγο, επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και μέλος της αποστολής στην Terra Australis, ο οποίος γράφει την εισαγωγή στο εικονογραφημένο βιβλίο «Terra Ultima. Η ανακάλυψη μιας άγνωστης ηπείρου» (εκδ. Πατάκης), η δουλειά του κατ’ αρχάς ήταν να παραλάβει το αρχείο της «Υστατης Γης» από τον άνθρωπο που την ανακάλυψε και τη χαρτογράφησε: τον Ραούλ Ντελέο.
Ομως η πραγματικότητα αποδείχθηκε πολύ διαφορετική. Η μοίρα της Τerra Ultima βρισκόταν εξ ολοκλήρου στα χέρια του Ντελέο – κι αυτός «είναι τάφος», όπως λέει ο Στερν. Αλλά δεν παράτησε την προσπάθεια. Συνέχισε να αναζητά τον Ντελέο για να καταλάβει τι ήταν τελικά αυτή η νέα ήπειρος.
Τον βρήκε έπειτα από πέντε μήνες, δύο εβδομάδες και τέσσερις μέρες. Εμείς τα καταφέραμε λίγο πιο γρήγορα. Εντοπίσαμε στην Ολλανδία τον πολυτάλαντο Ραούλ Ντελέο –εικονογράφο, graphic designer, animator και art director– και τον δόκτορα Στερν, το alter ego του, και συνομιλήσαμε μαζί «τους».
– Πώς οδηγηθήκατε στην Terra Ultima;
Ραούλ Ντελέο: Ολα ξεκίνησαν με μια ακαταμάχητη ορμή για εξερεύνηση και την επιθυμία να είμαι ο πρώτος που θα βρει κάτι μοναδικό, εντελώς άγνωστο. Οταν είδα το άρθρο στο Daily Discoverer σχετικά με την ανάκτηση του «Postiljon», ενός πλοίου της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, ενθουσιάστηκα. Αμέσως άρχισα να ψάχνω για να βρω την τοποθεσία της ηπείρου που αναφέρθηκε στο άρθρο και στα ημερολόγια του πλοίου. Πάντα με ενέπνεε το πάθος και το θάρρος των εξερευνητών, επιστημόνων και καλλιτεχνών του 18ου και 19ου αιώνα, που ήταν αποφασισμένοι να ταξιδέψουν στα εναπομείναντα «κενά» σημεία της Γης, είτε αυτά βρίσκονταν σε γεωγραφικούς χάρτες είτε μέσα σε επιστημονικές εγκυκλοπαίδειες. Υστερα από εννέα χρόνια κατάφερα τελικά να εντοπίσω την τοποθεσία και να επισκεφτώ την ήπειρο Terra Ultima.
Ολα ξεκίνησαν με μια ακαταμάχητη ορμή για εξερεύνηση και την επιθυμία να είμαι ο πρώτος που θα βρει κάτι μοναδικό, εντελώς άγνωστο.
Νόα Στερν: Για τη σύνταξη και την εισαγωγή αυτού του βιβλίου συνέβαλαν πολύ δύο συγκεκριμένα βιβλία. Το ένα ήταν το Aberdeen Bestiary, που με βοήθησε να κατατάξω και να κατανοήσω τα πλάσματα της Terra Ultima, ιδιαίτερα την πανίδα της. Το άλλο βιβλίο ήταν η Οδύσσεια του Ομήρου, που με έκανε να καταλάβω καλύτερα τις χαρές και τους κόπους των ταξιδιών του Ντελέο.
– Πώς αισθανθήκατε ανακαλύπτοντας έναν τόσο εντυπωσιακό νέο κόσμο;
Ρ. Ντ.: Η πρώτη μου επίσκεψη ήταν συγκλονιστική, και αποφάσισα να μην προχωρήσω στην ενδοχώρα αλλά να μείνω κατά μήκος της ακτής. Κάθε μέρα έκανα πολλά σκίτσα με τα ζώα που συνάντησα. Πολύ πρόχειρα στην αρχή, πιο αναλυτικά στις επόμενες συναντήσεις. Επειτα από τρεις μήνες ήμουν εξαντλημένος και έπρεπε να επιστρέψω στο σπίτι για να ανακτήσω δυνάμεις. Στο στούντιό μου οργάνωσα όλα τα σχέδια και τις ταξιδιωτικές σημειώσεις μου, και άρχισα να δημιουργώ λεπτομερείς πίνακες με τα ζώα που ανακάλυψα. Στη συνέχεια, μαζί με έναν λέκτορα στις Κλασικές Γλώσσες, στο νέο είδος δόθηκε επιστημονική ονομασία. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας οργάνωσης σκίτσων και σημειώσεων, ζωγραφικής και ονοματοδοσίας, ένιωσα σιγά σιγά να μεγαλώνει μέσα μου μια βαθιά επιθυμία να επιστρέψω στην ήπειρο.
Ν. Στ.: Εμεινα προσκολλημένος στο ολλανδικό ρητό «luctor et emergo» (σ.σ. παλεύω και ανεβαίνω). Ουσιαστικά έπεσα με τα μούτρα στο πλούσιο υλικό που μου προσέφερε ο Ντελέο. Με αρκετή τύχη κατάφερα να δώσω μια αληθινή και ακριβή περιγραφή αυτής της υπέροχης ηπείρου. Τουλάχιστον ελπίζω να το έκανα.
– Εξερευνώντας την Terra Ultima νιώσατε σαν τον Δαρβίνο όταν κατέβηκε στα νησιά Γκαλαπάγκος;
Ρ. Ντ.: Φοβάμαι πως όχι. Ο Δαρβίνος είπε για τα Γκαλαπάγκος: «Φαίνεται ότι είναι ένας μικρός κόσμος». Τις πρώτες μέρες μετά την άφιξή μου στην Terra Ultima ήμουν τρομοκρατημένος. Η ήπειρος δεν φαινόταν «λίγη» αλλά απέραντη και αμέτρητη. Επιπλέον, τα πρώτα είδη που συνάντησα ήταν ασύγκριτα με όλα όσα είχαν περιγραφεί επιστημονικά μέχρι εκείνη την ημέρα. Ημουν συγκλονισμένος και δεν είχα ιδέα πώς να χαρτογραφήσω μια τόσο σπάνια γη.
– Ενα μέρος της σοφίας του Δαρβίνου συνοψίζεται στη φράση: «Η αγάπη για όλα τα ζωντανά πλάσματα είναι η πιο ευγενική ιδιότητα του ανθρώπου». Πιστεύετε ότι αυτό ισχύει και για τα φανταστικά πλάσματα;
Ρ. Ντ.: Φυσικά! Ο Δαρβίνος δήλωσε επίσης: «Σταματήσαμε να ψάχνουμε για τέρατα κάτω από το κρεβάτι μας όταν συνειδητοποιήσαμε ότι ήταν μέσα μας». Θα ήθελα να προσθέσω: Μπορεί να θέλουμε να πάμε για ύπνο νωρίς απόψε, όταν συνειδητοποιήσουμε ότι υπάρχουν πολλά υπέροχα είδη που περιμένουν να τα ανακαλύψουμε μέσα μας.
Ν. Στ.: Ναι, πράγματι, υπέροχο απόσπασμα. Το αγαπημένο μου ζωντανό πλάσμα είναι ένα homunculus. Αυτό με κάνει ευγενή; Στην Terra Ultima αγαπώ ιδιαίτερα την Chimera Invisibilis. Λόγω της διάφανης κατάστασής της –δυστυχώς– δεν μπορέσαμε να τη συμπεριλάβουμε στο βιβλίο. Ωστόσο, η κενή σελίδα που της αφιερώνει ο Ντελέο στο ημερολόγιό του, με κάνει να λαχταρώ να μάθω περισσότερα γι’ αυτήν.
Η τέχνη θα μπορούσε να μας βοηθήσει να αναζητήσουμε μέρη στα οποία δεν θα μπορούσαμε να φτάσουμε διαφορετικά.
– Μπορούμε να ελπίζουμε ότι μια νέα Γη θα ανακαλυφθεί ακόμη και τον 21ο αιώνα; Μπορεί η τέχνη να μας βοηθήσει σε αυτό;
Ρ. Ντ.: Χωρίς αυτή την ελπίδα δεν θα είχα ανακαλύψει ποτέ την Terra Ultima. Η τέχνη θα μπορούσε να μας βοηθήσει να διευρύνουμε το μυαλό μας και να μας κάνει να σκεφτούμε και να αναζητήσουμε μέρη στα οποία δεν θα είχαμε, και δεν θα μπορούσαμε να φτάσουμε διαφορετικά.
