Η νέα έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης μάς οδηγεί στην καρδιά ενός μεγάλου θέματος: στην εσωτερική πορεία ενός ζωγράφου, από εκπρόσωπο του νεοκλασικού αισθητισμού σε πολιτικό ακτιβιστή ενός νέου καθεστώτος. Ο Ζακ-Λουί Νταβίντ είναι ακριβώς αυτή η περίπτωση, και η έκθεση στη Νέα Υόρκη μάς ανοίγει ένα παράθυρο στον «πολιτικό» και ριζοσπάστη Νταβίντ μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Είναι μια έκθεση σχεδίων, όλα σε σχέση με τη μεγάλη ανατροπή του παλαιού καθεστώτος, σχέδια πυκνά και πολυπρόσωπα, τοιχογραφίες και ψηφίδες αναπτυγμάτων, όλα σε αντίθεση με τον κρυστάλλινο, νεοκλασικό κόσμο του Νταβίντ πριν από το 1789. Είναι η πρώτη έκθεση που παρουσιάζει αυτήν την πτυχή ζωής του Νταβίντ. Είναι όλα έργα σε χαρτί (περισσότερα από 80), εντυπωσιακής λεπτομέρειας, μια πλήρης αποτύπωση των χρόνων που ακολούθησαν την Επανάσταση, την Τρομοκρατία, το περιβάλλον του Ροβεσπιέρου. Από τη γέννησή του στο Παρίσι το 1748, σε περιβάλλον αστικής ευμάρειας, έως τον θάνατό του, σε εξορία στις Βρυξέλλες το 1825, ο Ζακ-Λουί Νταβίντ υπήρξε ο κατεξοχήν καλλιτέχνης αυτού του διαμετρήματος, που περνούσε από τον έναν κόσμο στον άλλον, που απέκτησε πολιτικό βλέμμα σταδιακά και που μπόρεσε να κάνει το πέρασμα από την ασφάλεια του παλαιού καθεστώτος στην πρόκληση, αλλά και στη διάψευση της νέας εποχής.
Σε μια περίοδο ρεπουμπλικανισμού και ακραίων πολιτικών φαινομένων, ανθρωποφαγίας και ρήξης, ο Νταβίντ παρουσιάζεται ως ιδιάζουσα περίπτωση καλλιτέχνη που κινήθηκε από τον ιδεαλισμό του 18ου αιώνα (πριν από το 1789) στον απόλυτο πολιτικό και ψυχικό κυνισμό, καθώς ήταν μέλος της επαναστατικής επιτροπής που έκρινε την τύχη των αιχμαλώτων του νέου καθεστώτος. Ο Νταβίντ ψήφισε υπέρ της θανατικής καταδίκης του βασιλιά Λουβοδίκου ΙΣΤ΄ και τον έστειλε στην γκιλοτίνα. Με τους κλυδωνισμούς του νέου καθεστώτος, ήρθε και η δική του σειρά της απαξίωσης και του εγκλεισμού. Ο Νταβίντ ωριμάζει και αλλάζει, χωρίς ιδεολογική συνέπεια. Ζωγραφίζει τα μεγαλόπνοα έργα του, τη στέψη του Ναπολέοντα, την αρπαγή των Σαβίνων, υπηρετεί στη νέα αυλή, εφευρίσκει κατά μία έννοια και διαδίδει το στυλ Αμπίρ, το αυτοκρατορικό, νεοκλασικό ύφος της νέας αυλής. Η έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, καθώς επικεντρώνεται στην επαναστατική περίοδο του Νταβίντ, μας προκαλεί να αναλογιστούμε όχι μόνο την περίπτωση Νταβίντ αλλά και τη σχέση της τέχνης με την εξουσία.
Ματιές στον κόσμο
ΣΑΟ ΠΑΟΛΟ
Υπέρ της Ουκρανίας
Στη Βραζιλία, παρά την «ουδετερότητα» της κυβέρνησης Μπολσονάρο, η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Σάο Πάολο και ο εικαστικός καλλιτέχνης, ειδικευμένος σε τοιχογραφίες, Εντουάρντο Κόμπρα οργάνωσαν συναυλία με παράλληλη εικαστική δράση, για να διατρανώσουν την υποστήριξή τους στη δοκιμαζόμενη Ουκρανία. Ο Κόμπρα παρενέβη σε γνωστά έργα του με τα χρώματα της Ουκρανίας και της ειρήνης, δηλώνοντας την αντίθεσή του στο καθεστώς Πούτιν.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Αποσύρονται από τη Ρωσία
Ορισμένα από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά γραφεία του κόσμου, με εκατοντάδες εργαζομένους το καθένα, κλείνουν τα εργοτάξιά τους στη Ρωσία ή ανακαλούν τα σχέδια συνεργασίας στην τοπική αγορά, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ανάμεσά τους τα γραφεία Ζάχα Χαντίντ, Herzog & Meuron, και πολλά ακόμη «παγώνουν» κάθε συνεργασία με τη Ρωσία, εκφράζοντας εμπράκτως και με κόστος την ηθική στάση τους.
ΜΑΔΡΙΤΗ
Στο Πράδο
Οι τοιχογραφίες του Ανιμπάλε Καράτσι (1560-1609) σε ιδιωτικό παρεκκλήσι έξω από τη Ρώμη είχαν άδοξο τέλος, καθώς σταδιακά αποτοιχίστηκαν και αποσπάστηκαν. Ενα μέρος αυτών των έργων, γνωστών ως οι τοιχογραφίες στο παρεκκλήσι Ερέρα, συμβιώνει και πάλι σε μια νέα έκθεση στο Πράδο, που δοξάζει την υψηλή τέχνη στους ναούς του 1600 και φωτίζει εκ νέου τον δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στην Ιταλική και στην Ιβηρική Χερσόνησο.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Μεταπολεμική Βρετανία
Η νέα έκθεση στο Μπάρμπικαν του Λονδίνου επικεντρώνεται στην εικαστική σκηνή τα πρώτα είκοσι χρόνια μετά τον πόλεμο (1945-1965). Με τίτλο «Μεταπολεμικός μοντερνισμός: η νέα τέχνη στη Βρετανία», η έκθεση παρουσιάζει περισσότερα από 200 έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, φωτογραφίας, κολάζ και εγκαταστάσεις από 48 καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους και μετανάστες των αποικιών ή όσοι είχαν καταφύγει στην Αγγλία για να γλιτώσουν από τους ναζί.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Τα γλυπτά του Χουάν Μουνιόθ
Στην γκαλερί David Zwirner της Νέας Υόρκης παρουσιάζεται μια μουσειακών διαστάσεων έκθεση των γλυπτών του κορυφαίου Ισπανού δημιουργού Χουάν Μουνιόθ (1953-2001). Η έκθεση με τίτλο «Επτά δωμάτια» είναι από μόνη της μια επινοημένη εγκατάσταση με επιλογή έργων του Μουνιόθ από διάφορες ενότητες και περιόδους, δημιουργώντας έτσι ένα μικροσύμπαν της καλλιτεχνικής του σύλληψης και των ανθρωποκεντρικών αναζητήσεών του.
